Phú Yên: Ồ ạt khai thác keo non, lấy đất trồng sắn

Người dân thu hoạch keo, chuyển đi tiêu thụ - Ảnh: LÊ TRÂM

Hiện nay, giá gỗ nguyên liệu tăng, giá sắn củ tươi cũng tăng nên nông dân khai thác gỗ keo bán rồi cày đất trồng sắn. Điều đáng nói là nhiều người còn khai thác “lấn” sang rừng keo non để lấy đất xuống giống cây sắn.

Cưa hạ keo non

Dọc theo vùng gò đồi từ xã Sơn Long, Sơn Định (huyện Sơn Hòa) xuống xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân), tỉnh Phú Yên, nhiều tốp người đang chặt keo và chất lên xe tải để chở đi tiêu thụ. Điều đáng nói là có những rừng keo còn non cũng bị chặt hạ rồi cưa từng khúc gom lại chất đống để bán.

Ông Bùi Văn Thiện ở xã Sơn Định, đang thu hoạch keo cho hay: Tôi vừa bán 1ha keo đúng tuổi (5 năm) được 40 triệu đồng lấy đất trồng sắn. Giờ tôi thuê người đến chặt tiếp 1ha keo non (4 năm tuổi) để tiếp tục trồng sắn.

Theo ông Thiện, 1ha keo non nhẹ ký bán được 30 triệu đồng, nếu “nuôi” giáp năm nữa thì gỗ to ra bán kiếm thêm 10 triệu đồng; trong khi đó, giá sắn đã tăng lên 2.300 đồng/kg nên 1ha sắn, bán tại ruộng, không mất công nhổ cũng được 17 triệu đồng. Thấy lãi nên ông quyết định “hạ” keo trồng sắn.

Cách đây 3 năm (2016), giá gỗ nguyên liệu keo lá tràm, bạch đàn là 1.200 đồng/kg, tương đương 1,2 triệu đồng/tấn; còn giá sắn thì nhà máy thu mua 1.700 đồng/kg với 30 độ bột. Thế nhưng, sắn lại bị bệnh chổi rồng chỉ đạt 15-20 độ bột, thương lái mua tại ruộng còn 500-700 đồng/kg; trừ chi phí cày bừa, phân bón, chăm sóc, nông dân bị lỗ.

Thời điểm đó, giá mía cũng thấp nên người trồng mía không lãi là bao. Vì vậy, nhiều người bỏ sắn, mía trồng keo. Theo nhiều nông dân, thời gian trồng đến khi khai thác keo phải 5-6 năm, lứa keo bây giờ đang thu hoạch, kể cả keo non 4 năm đều nằm trong tâm bão tháng 12/2017.

Cơn bão mạnh này làm cho những cây keo còn sống đến bây giờ số cụt ngọn, số nghiêng gốc bứt rễ, mất sức nên lớn chậm; sẵn giá sắn tăng, keo cũng được giá nên nhiều người khai thác keo trồng sắn.

Không nên chuyển đổi cây trồng tự phát

Trước tình hình người dân ồ ạt khai thác keo non để trồng sắn, ông Phạm Trung Chánh, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân khuyến cáo: Hiện giá sắn tăng cao, tuy nhiên nông dân không nên vì thế mà phá keo, mía để lấy đất trồng sắn, dẫn đến nguy cơ phá vỡ vùng quy hoạch sắn, mía vốn cung cấp nguyên liệu chế biến cho các nhà máy trên địa bàn. Người dân không nên chạy theo giá cả, mà cần tuân thủ quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt.

Ngành chức năng thì lo ngại việc chuyển đổi cây trồng tự phát theo điệp khúc “trồng, chặt” không chỉ dẫn đến mất cân đối vùng nguyên liệu mà còn phát sinh dịch bệnh hại cây trồng.

Tại huyện Sông Hinh, thời gian qua, bệnh khảm lá virus gây hại lây lan nhanh, nguyên nhân được ngành chức năng xác định là do nông dân sử dụng giống sắn từ các vùng trồng sắn đã bị bệnh khảm lá như HLS11, KM 419... Sắn bị bệnh khảm lá thì không cho năng suất và không có thuốc điều trị, phải tiêu hủy; thế nhưng hiện nay, nông dân vẫn bán keo non trồng sắn trên vùng sắn đã nhiễm bệnh.

Ông Kso Y Tín ở xã Ea Bá (huyện Sông Hinh) cho hay: Trước chúng tôi thu hoạch keo lớn (đúng tuổi) rồi thuê công lột vỏ bán các nhà máy mới mua. Còn hiện nay có một thuận lợi là keo non bán keo bì (keo luôn vỏ), giá thấp hơn nhưng vẫn có lãi nên nông dân bán keo lấy đất trồng sắn.

Theo ông Đào Lý Nhĩ, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, bệnh khảm lá sắn đang có xu hướng lây lan, uy hiếp các vùng trồng sắn trong tỉnh. Hiện bệnh khảm lá virus gây hại với diện tích 108,5ha; trong đó có 45ha sắn niên vụ 2018-2019 và 63,5ha sắn niên vụ 2019-2020.

Riêng niên vụ 2019-2020, huyện Sông Hinh có 30ha sắn bị nhiễm bệnh tập trung tại các xã Ea Ly, Ea Lâm, Ea Bia, Ea Bá, Ea Trol; huyện Tây Hòa 15ha tại xã Hòa Mỹ Tây. Do đó, nông dân cần chủ động phòng trừ bằng cách không mua giống từ các tỉnh có dịch bệnh khảm lá virus hại sắn cũng như các giống không rõ nguồn gốc.

MẠNH LÊ TRÂM

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước