Diêm dân gặp khó trong sản xuất muối trải bạt

Nguồn tin: Báo Phú Yên, 07/07/2016
Ngày cập nhật: 8/7/2016

Chỉ có 2 người làm muối trên cánh đồng muối rộng lớn thôn Trung Trinh, xã Xuân Phương (TX Sông Cầu) - Ảnh: LÊ TRÂM

Năm 2011, Cục Chế biến thương mại nông lâm thủy sản và nghề muối (Bộ NN-PTNT) đã cấp kinh phí xây dựng mô hình sản xuất muối trải bạt, với quy mô 3ha tại HTX Muối Tuyết Diêm, xã Xuân Bình (TX Sông Cầu, tỉnh Phú Yên). Mô hình này đã góp phần nâng cao năng suất, chất lượng muối, tuy nhiên, đến nay vẫn không nhân rộng được.

Giá thấp

Ông Nguyễn Tấn Lợi, một diêm dân làm muối ở thôn Tuyết Diêm, cho hay: Cứ 1 sào muối (500m2), sau khi kết tinh thu được 3 gánh muối (tương đương 150kg), bán với giá 600 đồng/kg muối sạch, thu được 90.000 đồng. Trong khi đó, tiền bỏ ra mua bạt (tấm bạt khổ 6x80m), giá 120.000 đồng, loại bạt này trải một thời gian ngắn là mục. Còn bà Phan Thị Năm, một diêm dân vùng muối Tuyết Diêm, phân trần: Áp dụng mô hình sản xuất muối trải bạt thì ngoài việc mua bạt phải đầu tư kiên cố hệ thống mương, bờ bao. Vì nếu mương thấp, rỉ nước tràn vô ruộng, dù trải bạt trên khô nhưng dưới ướt do xì mặn thì khó kết tinh muối. Còn việc kiên cố bờ mương, Nhà nước không hỗ trợ kinh phí đầu tư thì mỗi gia đình góp 2 triệu đồng, giá muối thấp như hiện nay thì làm 2, 3 năm chưa đủ trả.

Nói về mô hình sản xuất muối trải bạt, ông Tăng Văn Chiến ở vùng muối Trung Trinh (xã Xuân Phương) cho rằng, làm muối trải bạt thì giá muối sạch 1.500 đồng/kg mới có lãi. Nay muối sạch trên thị trường có giá 600 đồng/kg, dù cao hơn muối thường 200 đồng/kg nhưng diêm dân không có lãi. Giá muối hạ lại bán không chạy, ở vùng muối này có người 3 năm nay không bán được muối, còn tồn rất nhiều.

Theo Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, từ đầu vụ sản xuất đến nay, diêm dân địa phương đã sản xuất 3.600 tấn muối ráo, giảm hơn 2.400 tấn so với cùng kỳ năm ngoái. Muối tiêu thụ rất chậm, hiện lượng muối còn tồn đọng trong dân khoảng 1.600 tấn. Không chỉ muối làm thủ công không bán chạy mà muối sạch cũng tồn, lượng muối tồn đọng chiếm gần 50% sản lượng muối thu hoạch được.

Ruộng muối bỏ hoang

Những ngày qua, tại cánh đồng muối Trung Trinh, nhiều diêm dân không màng ra ruộng, nhiều ruộng muối bỏ hoang. Chòi muối của ông Nguyễn Văn Hiền nằm giữa cánh đồng muối Trung Trinh qua mùa mưa gió rách te tua, đến giờ ông chưa che chắn lại. Ông Hiền cho hay: “Mấy hôm nay, tôi và nhiều người ở trong xóm kêu sang lại ruộng muối nhưng không ai nhận vì muối ế nhiều quá. Cạnh đó, ông Bùi Văn Năm, một diêm dân làm muối gần 20 năm, nay đành bỏ nghề, than vãn: Vùng này có hàng trăm tấn muối không bán được, có đống muối để lâu năm thành muối trầm mỡ. Trước đây, muối có giá, đầu vụ HTX đứng ra cho vay vốn mua ky, mua giống, còn nay diêm dân tự bỏ tiền ra đầu tư, muối không bán được, diêm dân cụt vốn nên bỏ ruộng hoang.

Theo ông Nguyễn Hữu Lộc, Phó Giám đốc HTX Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Xuân Phương, giá muối xuống thấp, khó bán nên nhiều diêm dân bỏ hoang 3ha ruộng. Còn theo thống kê của Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, đến nay, TX Sông Cầu có khoảng 8ha ruộng muối bỏ không, trong đó có 5ha ở xã Xuân Bình.

Theo nhiều diêm dân, toàn TX Sông Cầu hiện có 171,8ha ruộng muối, bình quân mỗi năm sản xuất hơn 20.200 tấn. Tuy nhiên, nếu diêm dân sản xuất muối trải bạt thì phải có nhà máy chế biến muối hầm, muối ăn, muối tiêu dùng để bao tiêu sản phẩm tiêu thụ muối trải bạt của diêm dân. Thế nhưng thời gian qua do không có cơ sở sản xuất muối nên diêm dân tự tìm đầu ra, giá bán thấp, không kích thích được sản xuất muối sạch. Một điều đáng lưu ý nữa là tại các vùng sản xuất muối, cơ sở hạ tầng chưa được nâng cấp đầu tư về giao thông nội đồng trong khâu vận chuyển; đê kè, bờ bao ruộng muối còn là bờ đất nên sau khi mưa to bị xói lở trôi tróc bạt gây thiệt hại trong sản xuất.

Để nâng cao chất lượng muối, diêm dân đầu tư sản xuất muối trải bạt thì Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ vốn cho diêm dân vì số tiền bỏ ra ban đầu lớn. Bên cạnh đó, địa phương cần kêu gọi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nhà máy sản xuất muối để giải quyết được thị trường tiêu thụ. Lâu nay, tại các vùng muối chưa có nhà máy thu mua nên lượng muối tồn đọng hàng năm rất lớn, kể cả muối làm thủ công và muối sạch nên diêm dân khó khăn trong vấn đề sản xuất muối trải bạt. - Ông Đặng Thái Lành, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở NN-PTNT)

LÊ TRÂM