Từ những làng chài ven biển, đặc sản nước mắm Phan Thiết (tỉnh Lâm Đồng) đã trải qua hơn 300 năm tồn tại và phát triển. Nhiều doanh nghiệp sản xuất nước mắm nơi đây đang nỗ lực mở rộng thị trường xuất khẩu.

Sản xuất nước mắm truyền thống theo phương pháp ủ chượp trong lu composite.

Từng bước chinh phục thị trường ngoại

Gia nhập thị trường muộn (2019), nước mắm Cá Đen của Công ty TNHH Cá Đen, phường Mũi Né chọn con đường khác biệt: chú trọng chất lượng, minh bạch nguồn gốc và quy trình sản xuất. Đầu năm 2025, sản phẩm nước mắm Cá Đen được tái chứng nhận OCOP 4 sao. “Đây không chỉ là sự ghi nhận mà còn là động lực để chúng tôi hướng tới OCOP 5 sao, mở rộng quy mô và phát triển bền vững hơn nữa”, Giám đốc Công ty TNHH Cá Đen Huỳnh Văn Dung chia sẻ.

Theo ông Dung, chiến lược của Cá Đen là song song phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu. Ở thị trường trong nước, doanh nghiệp tập trung xây dựng thương hiệu gắn liền với chất lượng truyền thống và an toàn vệ sinh thực phẩm, đồng thời mở rộng hệ thống phân phối qua các cửa hàng đặc sản và thương mại điện tử. Với xuất khẩu, doanh nghiệp hướng đến các thị trường có nhu cầu cao về sản phẩm nước mắm tự nhiên như: Hoa Kỳ, Úc và một số nước châu Âu như: Pháp, Anh. Hiện, công ty đã và đang hợp tác với các đối tác quốc tế có uy tín trong lĩnh vực thực phẩm và phân phối để đưa sản phẩm nước mắm truyền thống xuất khẩu.

Tương tự, thương hiệu nước mắm Bà Hai vốn quen thuộc với người dân Phan Thiết cũng đang mở rộng tệp khách hàng sang Mỹ, Hàn Quốc. Sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao và ISO, sản phẩm đã hiện diện ở siêu thị, chợ, cửa hàng khắp cả nước. Công ty TNHH Bà Hai còn hợp tác với Liên hiệp HTX Thương mại TP Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) sản xuất sản phẩm nước mắm Select, đồng thời, xúc tiến thủ tục để xuất khẩu nước mắm.

Một thương hiệu khác, Công ty TNHH SEAGULL tại phường Mũi Né đã xuất khẩu lô hàng nước mắm “Làng chài xưa” sang Mỹ sau 2 năm hoàn thiện pháp lý. Sản phẩm này hiện được bày bán tại siêu thị và chợ Việt với giá 6,49 - 13,59 USD (167.000 - 340.000 đồng) cho chai 500 ml. Ngoài nước mắm cá cơm vàng ruột đỏ, lô hàng còn có nước mắm chay từ thơm, đậu nành và nấm Shiitake. Hiện nay, sản lượng sản xuất của doanh nghiệp khoảng 1 triệu lít nước mắm chất lượng cao mỗi năm và đặt mục tiêu tăng gấp đôi sản lượng và mở rộng xuất khẩu sang châu Âu, Australia, Nhật Bản trong năm 2025 này.

Vượt rào cản để vươn xa

Khu vực Đông Nam Lâm Đồng hiện có khoảng 113 cơ sở sản xuất nước mắm. Sự tham gia mạnh mẽ của các doanh nghiệp OCOP cùng nỗ lực vượt qua rào cản kỹ thuật đang mở ra cơ hội để nước mắm Phan Thiết, tỉnh Lâm Đồng khẳng định vị thế trên bản đồ xuất khẩu thực phẩm toàn cầu. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, các doanh nghiệp phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn khắt khe của từng thị trường: Mỹ yêu cầu tuân thủ quy định FDA và HACCP; EU kiểm soát nghiêm ngặt hàm lượng histamine; Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc đặt tiêu chí cao về chất lượng và giấy phép an toàn; cùng với đó là yêu cầu ngày càng chặt chẽ về chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU). Từ thực tiễn đưa sản phẩm nước mắm OCOP 4 ra thị trường quốc tế, ông Huỳnh Văn Dung - Giám đốc Công ty TNHH Cá Đen chia sẻ những thách thức khi xuất khẩu nước mắm làm từ cá cơm sọc than.

“Trước hết, là rào cản kỹ thuật, mỗi quốc gia quy định khác nhau về vệ sinh an toàn thực phẩm, nồng độ nitơ, độ đạm, hàm lượng muối… Muốn đáp ứng, doanh nghiệp phải đầu tư mạnh vào hệ thống kiểm nghiệm, truy xuất nguồn gốc và cải tiến quy trình sản xuất” - Ông Huỳnh Văn Dung - Giám đốc Công ty TNHH Cá Đen

Khó khăn nữa là từ nhận thức và thị hiếu của người tiêu dùng ở các thị trường mới. Với nhiều khách hàng phương Tây, nước mắm còn xa lạ, mùi vị đặc trưng khiến họ chưa quen hoặc không biết cách chế biến. Do đó, cần phải kết hợp truyền thông, giáo dục ẩm thực và xây dựng thương hiệu bài bản. Thách thức cuối cùng là chi phí logistics và thủ tục hải quan, đặc biệt với hàng thực phẩm lên men truyền thống. Tuy vậy, theo ông Dung, đó cũng là “bài kiểm tra” cần thiết để khẳng định giá trị nước mắm Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thanh Duyên

Các tin mới

Nhấn vào đây để xem các tin trước