Mùa… ngóng lũ - Kỳ cuối: Không được chủ quan

Nguồn tin: Báo An Giang, 01/09/2016
Ngày cập nhật: 7/9/2016

Từ đầu tháng 6 đến nay, nhiệt độ vẫn còn cao, lượng mưa chưa nhiều, số cơn bão cũng ít nên lượng nước còn thấp, tạo cảm giác thời tiết không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, theo dự báo, mùa mưa sẽ kết thúc muộn, số cơn bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) có khả năng xuất hiện nhiều hơn trong những tháng cuối năm nên cần đề phòng diễn biến phức tạp của thời tiết.

Nắng nóng, nước thấp, ít mưa

“Năm rồi không có lũ, người dân miền Tây phải chịu cảnh hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng nhất trong lịch sử. Năm nay, gần bước sang tháng 8 âm lịch mà dọc theo bờ bao kênh xáng Nhánh Đông, kênh Bảy Xã giáp biên giới Campuchia (thuộc TX. Tân Châu) chẳng thấy nước đâu. Ở huyện An Phú, nếu như trước đây, nhiều khu vực ở các xã bờ Đông (Phú Hữu, Vĩnh Hậu, Vĩnh Lộc) bị cô lập trong nước thì giờ này cũng như mùa khô” – ông Lê Văn Mãn, thương lái chuyên mua bán nông sản qua biên giới Campuchia ở khu vực Tân Châu, An Phú, chia sẻ.

Cảm nhận của ông Mãn cũng dễ hiểu, bởi theo Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh An Giang Lưu Văn Ninh, đầu mùa mưa lũ năm 2016, mực nước các trạm thượng nguồn sông Mê-Kông luôn ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN). Trong tháng 7-8, vùng trung lưu sông Mê-Kông xuất hiện 1-2 đợt lũ nhỏ với biên độ từ 3-4m nhưng sau đó xuống nhanh. Mực nước đầu nguồn sông Cửu Long chịu ảnh hưởng của thủy triều. Ngày 24-8, mực nước cao nhất tại Tân Châu (sông Tiền) ở mức 2,32m, tại Châu Đốc (sông Hậu) là 2,07m, cao hơn cùng kỳ năm 2015 từ 0,75 - 0,8m nhưng vẫn thấp hơn TBNN từ 0,65 - 0,85m. Ở vùng hạ lưu, mực nước cao nhất tại trạm Long Xuyên (sông Hậu) là 1,82m, tại Chợ Mới (rạch Ông Chưởng) là 1,9m, thấp hơn từ 0,08 - 0,1m so với mức báo động 1 (BĐ1), cao hơn cùng kỳ năm 2015 và thấp hơn TBNN. Đối với khu vực nội đồng Tứ giác Long Xuyên (TGLX), mực nước luôn ở mức thấp hơn so với TBNN.

Nguồn lợi thủy sản sụt giảm do không có lũ

Cùng với số cơn bão và ATNĐ hoạt động ít hơn, tổng lượng mưa từ tháng 6 đến nay trên khu vực tỉnh An Giang phổ biến thiếu hụt so với TBNN từ 10 - 60%. Nơi hụt nhiều nhất là Tri Tôn, Cô Tô (39%), Chợ Mới (47%), Hội An (63%). Trong khi đó, nhiệt độ trung bình trên toàn tỉnh từ tháng 6 đến nay dù thấp hơn cùng kỳ năm 2015 từ 0,5 - 0,8 độ C nhưng vẫn cao hơn TBNN từ 0,4 - 0,7 độ C.

Đề phòng thời tiết bất thường

Dù có vẻ như thời tiết hiện nay ít nguy hiểm nhưng ông Ninh cho biết, do hệ quả của quá trình chuyển pha ENSO đối với chế độ thời tiết, khí hậu nước ta nên trong những tháng cuối năm 2016, khả năng mưa bão và ATNĐ sẽ kết thúc muộn, gió mùa Đông Bắc hoạt động sớm và mưa lũ xuất hiện với tần suất cao hơn năm 2015 trên khu vực miền Trung. Trong khi đó, bão, ATNĐ có khả năng xuất hiện nhiều hơn trong những tháng cuối năm, tập trung hơn trên khu vực giữa và Nam biển Đông và các tỉnh từ Trung Bộ trở vào phía Nam. Cần đề phòng những cơn bão, ATNĐ hoạt động vào các tháng cuối mùa (tháng 10, 11, 12) ảnh hưởng đến các tỉnh Nam Trung Bộ và Nam Bộ. Từ tháng 9 đến tháng 12-2016, do nhiệt độ trung bình phổ biến ở mức xấp xỉ TBNN nên tổng lượng mưa các tháng cuối mùa có khả năng xấp xỉ và cao hơn TBNN cùng kỳ. Thời gian kết thúc mùa mưa cũng muộn hơn, khoảng tuần cuối tháng 11, một số nơi sang tháng 12 mới kết thúc. “Cần đề phòng giông mạnh kèm theo tố, lốc, sét, mưa đá xuất hiện sau các đợt giảm mưa và các đợt gió mạnh khi gió mùa Tây Nam phát triển” – ông Ninh lưu ý.

Theo Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn An Giang, mực nước cao nhất năm ở khu vực đầu nguồn sông Cửu Long tại Tân Châu và Châu Đốc có khả năng xuất hiện vào nửa đầu tháng 10, ở mức BĐ1-BĐ2, cao hơn năm 2015 nhưng thấp hơn TBNN. Đáng lưu ý, vùng hạ lưu sông tại Chợ Mới, Long Xuyên sẽ chịu ảnh hưởng các đợt triều cường mạnh, có khả năng lên mức cao nhất năm vào giữa tháng 10, tháng 11, ở mức xấp xỉ BĐ3. Theo đó, tại Long Xuyên có thể đạt 2,3-2,4m, tại Chợ Mới là 2,7 - 2,8m, khả năng gây ngập nhiều tuyến đường nội ô và bờ bao thấp.

Đối với khu vực nội đồng TGLX, tại Xuân Tô (kênh Vĩnh Tế) và Tri Tôn (cầu sắt 13) trên kênh Tri Tôn, đỉnh lũ năm có khả năng xuất hiện vào giữa tháng 10 ở mức BĐ1-BĐ2 (BĐ1 tại Xuân Tô là 3m, tại Tri Tôn là 2m).

Dù dự báo lũ đầu nguồn sông Cửu Long khó vượt BĐ2 nhưng theo PGS.TS. Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu - Trường đại học Cần Thơ, trong trường hợp mưa bão nhiều, lượng nươc tích trữ lớn, các nước thượng nguồn sông Mê-Kông đồng loạt xả đập thủy điện thì rất dễ xuất hiện lũ kép ở ĐBSCL (nước thượng nguồn kết hợp mưa lớn, triều cường). Do vậy, cần phải theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, không được chủ quan.

“Tình hình thời tiết, thủy văn những tháng cuối năm 2016 còn diễn biến phức tạp, cần chủ động đề phòng bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, triều cường, giông mạnh kèm theo lốc xoáy, sét, gió giật mạnh ảnh hưởng đến các khu vực trong tỉnh” – ông Lưu Văn Ninh cảnh báo.

NHÓM PV KINH TẾ