Khát vọng nơi chân rừng

Nguồn tin: Báo Cà Mau, 23/04/2015
Ngày cập nhật: 27/4/2015

Đất ven biển, độ mặn lúc nào cũng khoảng 40%o. Những năm qua, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nắng nóng kéo dài và gió biển đã làm cho nhiều nơi trở nên khô cằn, ngoài những sinh vật thuộc hệ sinh thái rừng ngập mặn thì khó có loài cây nào thuộc hệ sinh thái ngọt có thể sống được. Thiếu nước ngọt để tưới tiêu, người dân luôn gặp khó trong việc tăng gia sản xuất, nhất là trồng trọt. Bởi dưới chân là nước mặn, trên thì nắng nóng. Đó là một trong những khó khăn của người dân ở ấp Xẻo Sâu, xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau.

Xẻo Sâu là ấp ven biển của xã Nguyễn Việt Khái, cũng là ấp duy nhất trong huyện Phú Tân không có lộ, không có điện. Xẻo Sâu nằm ven cửa sông Bảy Háp, ấp hiện còn gần 10% hộ nghèo và 10% hộ cận nghèo.

Kiên trì tìm loại cây trồng phù hợp

Người dân chủ yếu sống bằng nghề nuôi thuỷ sản trên đất rừng. Thời gian qua, cây rừng khép tán, nghề nuôi thuỷ sản dưới tán rừng gặp khó và năng suất không cao. Việc trồng chặt chủ yếu diễn ra trong mùa mưa do mùa nắng không có nước tưới.

Ông Tô Văn Nguyên chăm sóc vườn cây ăn trái.

Không cam chịu thực tại, người dân nơi đất khó này luôn tìm ra những cách thức để phát triển phù hợp với điều kiện khắt khe của vùng đất rừng ven biển. Lợi dụng sự che phủ của rừng và đặc tính của cây trồng, năm 2011, ông Tô Văn Nguyên, người đầu tiên ở ấp cũng là người đầu tiên trong huyện Phú Tân thực hiện thành công việc trồng lúa trong rừng đước.

Trên bờ vuông nuôi tôm bỏ không, cây dại mọc, ông Nguyên ban ra bằng phẳng và sạ lúa trên cạn vào mùa mưa. Cây lúa thật sự sinh trưởng tốt trong điều kiện cây rừng che phủ có độ ẩm cao. Năng suất đạt tới 40 giạ/công. Hiệu quả từ loại hình sản xuất này là khơi nguồn cho một chủ trương tận dụng đất sân, vườn, bờ vuông tôm để trồng hoa màu, cây ăn trái và sạ, cấy lúa tăng thu nhập huyện Phú Tân. Chủ trương này thật sự đi vào cuộc sống và trở thành động lực cho công tác giảm nghèo ở huyện Phú Tân.

Từ đó đến nay, năm nào ông Nguyên cũng làm lúa trên đất rừng, tôm.

Chẳng những vậy, 3 năm nay, ông Nguyên cũng cật lực “ngọt hoá” được mảnh vườn cây ăn trái tươi tốt với đầy đủ các loại cây ăn trái, như: mận, xoài, ổi và các loại cây có múi trên vùng đất mặn hơn 2.000 m2. Ông Nguyên cho rằng, những loại cây này mới thích hợp trồng trên vùng đất mặn. Rồi ông còn đào ao nuôi cá lóc, cá trê. Mục tiêu ban đầu là có cái ăn, khỏi phải mua để tiết kiệm chi phí, sau đó có dư thì bán để có thêm thu nhập. Mỗi năm thu được cũng vài chục triệu đồng, năm rồi ông Nguyên cũng thu nhập hơn 50 triệu đồng.

Khắc phục nhược điểm của vùng đất, người dân nơi đất rừng ven biển như Xẻo Sâu tìm ra những loại cây chịu nắng và ít phải tưới tiêu. Ðó là những loại cây trồng có bộ rễ nông cạn, thời vụ thu hoạch nhanh, chịu được phèn, mặn và cả nắng nóng. Trong đó, phổ biến là các loại rau màu, bắp, khoai mì, khóm… Có thể trồng để tăng thu nhập và phục vụ chăn nuôi. Riêng cây khóm thì xem ra cũng khá thích hợp với điều kiện nắng hạn và thu hoạch khá, ông Tô Văn Nguyên đang định trồng thêm trên bờ vuông trong vụ mùa tới.

Điện về vùng sâu

Một sự kiện làm nức lòng người dân Xẻo Sâu là mới đây, điện quốc gia đã xuyên rừng và về đến với người dân Xẻo Sâu. Thế là những mô hình làm ăn chỉ 1 vụ trong mùa mưa, thì nay có thể làm được cả trong mùa nắng. Mấy năm nay, ông Vũ Tiến Xương, chị Nguyễn Thị Hường… là những hộ chuyên trồng rau màu trên bờ vuông tôm. Trước đây, họ thường đào những cái hố nhỏ để trữ nước mưa phục vụ tưới tiêu, nhưng cũng chủ yếu là kéo dài mùa vụ chừng 1 tháng. Nay có điện, họ trang bị được hệ thống bơm nước và tưới tiêu tự động. Tuy chi phí có tăng lên chút đỉnh, nhưng bù lại, sản xuất được cả trong mùa nắng để có thêm thu nhập. Mùa này, ông Vũ Tiến Xương trồng chuyên canh rau má, sử dụng lưới mành để che nhằm giảm độ nóng của nắng hạn, trên diện tích chỉ hơn 1.000 m2; hằng tháng, ông Xương có thu nhập bình quân khoảng 5 triệu đồng. Ông Xương cho rằng, rau má dễ trồng, ít tốn chi phí và hiệu quả cao hơn các loại rau màu khác.

Xẻo Sâu vẫn còn nghèo, giao thông còn cách trở; nhưng có điện là phấn khởi lớn cho người dân. Nó đã thắp lên khát vọng vươn lên, chinh phục thiên nhiên khắc nghiệt cho người dân. Ông Phạm Văn Rồng, Bí thư Chi bộ ấp Xẻo Sâu, xã Nguyễn Việt Khái, cho biết, sắp tới, để tăng thêm thu nhập cho người dân, nhằm giảm hộ nghèo, chi bộ chỉ đạo phát huy loại hình sản xuất đa cây, con trên vùng đất mặn; đồng thời, kiến nghị cấp trên hỗ trợ làm cầu, lộ giao thông, góp phần cho bộ mặt địa phương đi lên. Quan trọng nhất vẫn là chuyển giao kỹ thuật sản xuất cho người dân để bà con làm ăn có hiệu quả./.

Quốc Hiệp