Nguy cơ gây hại từ sâu super worm

Nguồn tin: Báo Bắc Giang, 14/07/2015
Ngày cập nhật: 17/7/2015

Thời gian gần đây, nhiều hộ dân trong tỉnh Bắc Giang buôn bán, sử dụng một loài sâu làm thức ăn cho chim, gà cảnh thường gọi là super worm. Đây là loài sâu ăn tạp có nguy cơ cao gây hại đến sản xuất nông nghiệp nếu bị phóng thích ra môi trường.

Những khay đựng sâu super worm tại cửa hàng bán chim cảnh H.C (TP Bắc Giang).

Biết sai vẫn nuôi

Khoảng 17 giờ ngày 9-7, chúng tôi ghé vào cửa hàng chuyên kinh doanh chim cảnh, gà cảnh H.C với số lượng lớn trên đường Nguyễn Văn Cừ (TP Bắc Giang). Đón tiếp niềm nở, người bán giới thiệu về các loại chim, tư vấn hướng dẫn cách nuôi. Theo chủ cửa hàng, để chim khỏe mạnh, cần bổ sung một phần thức ăn tươi đó là sâu. Quan sát theo lời giới thiệu thì thấy dưới lồng chim, nằm sát tường nhà trong cửa hàng là những khay chứa sâu màu cánh gián dày đặc, bò nhung nhúc đang ăn vỏ quả lê.

Thấy khách tò mò, chủ hàng nhiệt tình nói: “Đây là sâu super worm, thức ăn rất bổ dưỡng cho chim. Chỗ sâu này chỉ từ giờ đến tối là tôi bán hết”. Khi chúng tôi hỏi về kỹ thuật nuôi loại sâu này, người bán nói luôn: “Có mấy con chim thì nuôi sâu làm gì, mua sẵn về cho nhanh. Nếu nuôi bị phát hiện còn bị phạt nữa đấy, đừng có dại”. Trao đổi với chủ cửa hàng được biết, vào mùa đông, lượng sâu tiêu thụ khoảng 30 - 40 kg/ngày, còn những ngày này trung bình chỉ 10 - 15kg. Sản phẩm do một tư thương mua từ Trung Quốc cung cấp, rồi từ đây sâu được bán lẻ cho các hộ nuôi chim, gà cảnh trong tỉnh.

Theo Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV), đợt kiểm tra cuối năm ngoái tại các huyện Lạng Giang, Yên Thế, Việt Yên và TP Bắc Giang, đơn vị phát hiện gần 40 hộ sử dụng và bán sâu super worm làm thức ăn cho chim. Đoàn kiểm tra đã tiêu hủy tại chỗ hơn 1,4 kg sâu còn sống tại cửa hàng kinh doanh chim cảnh thị trấn Vôi (Lạng Giang), TP Bắc Giang; đồng thời lập biên bản, nhắc nhở các trường hợp vi phạm.

Theo cán bộ Chi cục, sâu super worm tăng trọng nhanh, từ 100 kg nếu cung cấp đủ thức ăn chỉ sau một đêm có thể tăng lên 120kg. Trong khi đó, thức ăn lại đơn giản, dễ kiếm như bánh mỳ, vỏ quả, rau, củ… Tuy nhiên, đây là loại côn trùng phàm ăn chưa có tên trong sách vật nuôi nông nghiệp và có nguy cơ cao gây hại đến sản xuất nông nghiệp cũng như ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái. Bà Đỗ Thị Luyến, Phó Chi cục trưởng Chi cục BVTV cho biết: “Nếu để sổng ra ngoài, sâu ăn tất cả các loại rau, củ quả rồi đẻ trứng sinh sản nhanh, sức tàn phá cây trồng mạnh gây ra những hệ lụy khó lường”.

Tăng cường quản lý sinh vật ngoại lai

Được biết, loài sâu này du nhập vào địa bàn từ hơn một năm nay do một số tư thương nhập trái phép từ Trung Quốc. Qua kiểm tra của Chi cục BVTV, hiện trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện hộ nuôi sâu với quy mô lớn, chủ yếu là những hộ nuôi nhỏ lẻ làm thức ăn cho chim, gà cảnh trong gia đình.

Ông Lê Hữu Khánh, Chủ tịch Hội sinh vật cảnh tỉnh khẳng định: “Không nhất thiết phải sử dụng sâu làm thức ăn cho chim, gà cảnh mà vật nuôi vẫn khỏe mạnh, phát triển tốt. Bởi lẽ trên thị trường có rất nhiều loại thức ăn được sản xuất dành riêng cho loài vật này. Vì vậy, trong các dịp sinh hoạt, Hội đều khuyến cáo các hội viên không dùng sâu super worm cho chim ăn”.

Những năm qua, chúng ta đã có những bài học đắt giá về nhập khẩu, nhân nuôi một số động vật ngoại lai. Điển hình là ốc bươu vàng. Đối tượng này đã và đang gây hại nghiêm trọng đến sản xuất lúa trên diện rộng mà chưa có cách gì diệt trừ triệt để. Hằng năm, nông dân phải chật vật, tốn nhiều công sức, tiền của để phòng trừ song cũng chỉ được thời điểm nào biết thời điểm đó. Vụ nào cũng vậy, cứ cấy xong là nông dân phải phun ngay thuốc xuống ruộng để trừ ốc cho mạ non. Nếu chân ruộng nào không kịp phun thì phải cấy dặm lại 2 - 3 lần do lúa bị ốc ăn trụi. “Mỗi vụ, nông dân trong tỉnh sử dụng gần 20 tấn thuốc BVTV, tiêu tốn khoảng 7 tỷ đồng để trừ ốc” - bà Đỗ Thị Luyến cho biết thêm.

Gần đây, ngoài ốc bươu vàng, rùa tai đỏ, đỉa… cũng từng là đối tượng được nông dân một số địa phương nhân nuôi. Đến khi sản phẩm được thu hoạch không có đầu ra, người dân đổ ra môi trường tự nhiên và để lại hậu quả nặng nề. Hiện sâu super worm có giá bán buôn khoảng 150 nghìn đồng/kg, bán lẻ 250 nghìn đồng/kg. Do đó, không loại trừ khả năng sẽ có hộ do hám lợi nhân nuôi sâu để bán với quy mô lớn bởi trên địa bàn tỉnh có hàng nghìn hộ nuôi chim, gà cảnh.

Để kịp thời ngăn chặn vi phạm, bảo vệ sản xuất, tránh đi vào “vết xe đổ” của việc quản lý dịch hại như những năm trước đây, cơ quan chức năng cần tuyên truyền để người dân hiểu được việc nhân nuôi, vận chuyển và phóng thích loại sâu này là trái với quy định của pháp luật, khuyến khích người dân báo cho chính quyền sở tại khi phát hiện các hành vi này.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân nhập khẩu, nhân nuôi, vận chuyển và phóng thích sinh vật ngoại lai trái phép, trong đó có sâu super worm. Đi đôi với các biện pháp trên, Hội Sinh vật cảnh, câu lạc bộ nuôi chim cảnh của tỉnh cần làm tốt công tác khuyến cáo đến các hội viên về sự nguy hại đối với sản xuất và môi trường của loài sâu này, không sử dụng và nhân nuôi.

Hành vi nhân nuôi, vận chuyển, phóng thích dịch hại nguy hiểm đối với thực vật mà không được Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT cho phép bằng văn bản sẽ bị phạt tiền từ 3 - 6 triệu đồng. (Nguồn: Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giống cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật.)

Nhóm PV