Quảng Trị: Hỗ trợ xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm hồ tiêu

Nguồn tin: Báo Quảng Trị, 31/05/2016
Ngày cập nhật: 1/6/2016

Sau khi xây dựng thành công chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm hồ tiêu Vĩnh Linh, Sở Khoa học và Công nghệ Quảng Trị mở rộng dự án xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm tiêu toàn tỉnh Quảng Trị. Năm 2015, sản phẩm tiêu Quảng Trị và điều Bình Phước được lựa chọn để hỗ trợ thực hiện thí điểm dự án “Hỗ trợ phát triển chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam”, thương hiệu sản phẩm sẽ được bảo hộ ở nhiều nước trên thế giới, nhất là thị trường châu Âu.

Nông dân Gio Linh chăm sóc vườn tiêu

Năm 2014, sản phẩm tiêu Vĩnh Linh ở phạm vi 360 ha thuộc 3 xã là Vĩnh Nam, Vĩnh Hòa, Vĩnh Hiền và thị trấn Hồ Xá đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Cùng với việc được cấp văn bằng bảo hộ, Hội Hồ tiêu Vĩnh Linh cũng ra đời nhưng không thể đại diện cho vùng tiêu Quảng Trị. Hội này cũng không phải là tổ chức tập thể thực sự của các tác nhân chuỗi giá trị và chưa có tư cách pháp nhân. Do đó, cần một tổ chức mạnh hơn, có tư cách pháp nhân, đại diện cho cả vùng tiêu Quảng Trị; đại diện cho quyền và lợi ích của các tác nhân chuỗi giá trị và có năng lực quản lý nội bộ chỉ dẫn địa lý và khai thác chỉ dẫn địa lý .

Việc bảo hộ sản phẩm tiêu Vĩnh Linh cũng mới chỉ dừng lại ở các sản phẩm tiêu sản xuất thô mà chưa mở rộng ra các loại sản phẩm tiêu đã qua chế biến. Sản phẩm tiêu Quảng Trị có hạt nhỏ tròn đều, vị cay nồng và hương thơm đặc trưng, chất lượng nổi trội so với sản phẩm tiêu trong nước và trên thế giới. Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất hồ tiêu ở Quảng Trị chưa có sự liên kết chặt chẽ trong mối liên kết “4 nhà”; chưa chú trọng công tác giới thiệu, quảng bá sản phẩm; sản phẩm chủ yếu tiêu thụ dưới dạng thô, không có lô gô, nhãn mác... nên sản phẩm tiêu Quảng Trị vẫn chưa có sự phát triển bền vững. Để mở rộng diện tích tiêu trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Trị được bảo hộ, nhân cơ hội sản phẩm tiêu Quảng Trị được lựa chọn thực hiện thí điểm dự án cấp quốc gia “Hỗ trợ phát triển chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam”, các tổ chức khoa học, cơ quan quản lý nhà nước đã thúc đẩy các hoạt động xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm hồ tiêu Quảng Trị.

Hiện nay toàn tỉnh có khoảng 2.274 ha hồ tiêu, trong đó diện tích tiêu kinh doanh đạt 1.800ha cho sản lượng hơn 2.160 tấn, năng suất bình quân đạt 12 tạ/ha. Hồ tiêu được trồng trên địa bàn toàn tỉnh nhưng trồng nhiều nhất là vùng có đất đỏ ba dan như Cam Lộ, Vĩnh Linh và Gio Linh, chiếm đến 86% diện tích toàn tỉnh. Từ trước đến nay, việc tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn tỉnh chủ yếu là do thương lái thu mua. Trong khi mới chỉ có khoảng 1% sản lượng tiêu của tỉnh được xây dựng thương hiệu, 99% sản lượng tiêu còn lại của tỉnh có chất lượng tốt nhưng được xuất khẩu dưới danh nghĩa thương hiệu khác hoặc xuất qua đường tiểu ngạch thì giá trị thu được từ tiêu Quảng Trị đạt thấp hơn nhiều so với giá thị trường xuất khẩu.

Tiêu Quảng Trị có trọng lượng lớn lại thường được phơi khô hơn, sạch hơn, mẫy hơn, hạt tiêu có đặc tính cay và nồng hơn so với tiêu ở các địa phương khác trong cả nước. Những năm gần đây, với sự vào cuộc của Công ty cổ phần Tổng công ty thương mại Quảng Trị, hạt tiêu Quảng Trị được chế biến đạt chất lượng cao. Công ty cũng đã xây dựng vùng sản xuất tiêu áp dụng các tiến bộ KHKT tạo ra sản phẩm tiêu đồng đều chất lượng. Tập quán canh tác tiêu của nông dân ở Quảng Trị là ít dùng thuốc bảo vệ thực vật để trị sâu bệnh nên sản phẩm tiêu được đánh giá là tiêu sạch.

Việc tiêu Quảng Trị được hỗ trợ xây dựng chỉ dẫn địa lý thuộc dự án “Hỗ trợ phát triển chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam” do Cơ quan phát triển Pháp tài trợ trong giai đoạn từ năm 2016- 2018 sẽ mở ra nhiều cơ hội cho người trồng tiêu Quảng Trị. Dự án được triển khai với 4 hợp phần gồm: hỗ trợ thể chế liên bộ về chỉ dẫn địa lý, hỗ trợ kỹ thuật và tăng cường năng lực của hiệp hội các nhà sản xuất trong tiếp cận thị trường các sản phẩm chỉ dẫn địa lý, trợ giúp trong việc thương mại hóa, tổng kết và phổ biến các kinh nghiệm của dự án. Dự án tập trung vào việc chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện hồ sơ đăng ký chỉ dẫn địa lý, tăng cường năng lực quản lý; tổ chức hiệp hội đại diện cho người trồng tiêu tại Quảng Trị; nghiên cứu thị trường nhằm đẩy mạnh việc thương mại hóa sản phẩm, trong đó tập trung hướng đến thị trường châu Âu .

Mục tiêu của dự án là mở rộng diện tích tiêu được bảo hộ ra toàn địa bàn tỉnh Quảng Trị. Với sự hỗ trợ tích cực của dự án, các hoạt động thị trường và truyền thông về sản phẩm sẽ được thực hiện một cách tích cực và hiệu quả hơn. Đồng thời, sản phẩm tiêu Quảng Trị cũng được đưa ra trên thị trường phong phú, đa dạng hơn hướng đến gia tăng giá trị. Các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương có sự liên kết với các doanh nghiệp cùng xây dựng thương hiệu tiêu sạch Quảng Trị để không chỉ khẳng định được chất lượng, giá trị sản phẩm mà còn được bảo hộ trên thị trường thế giới.

VÕ THÁI HÒA