Đắk Nông: Qua khảo nghiệm thực tế, cần thận trọng với việc phát triển cây siêu cao lương

Nguồn tin: Báo Đắk Nông, 17/05/2016
Ngày cập nhật: 19/5/2016

Sau hơn 9 tháng triển khai khảo nghiệm mô hình trồng cây siêu cao lương trên địa bàn tỉnh Đắk Nông cho thấy, điều kiện khí hậu, thời tiết và thổ nhưỡng ở 5 điểm khảo nghiệm đều không phù hợp, năng suất cây trồng đạt thấp.

Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh là đơn vị được Sở Nông nghiệp-PTNT giao trực tiếp triển khai thực hiện khảo nghiệm sản xuất mô hình trồng cây siêu cao lương giống VN 1401. Tháng 6/2015, Trung tâm đã triển khai xây dựng mô hình trồng cây siêu cao lương tại 5 hộ dân thuộc 5 xã: Quảng Phú (Krông Nô), Nam Dong (Chư Jút), Thuận Hà (Đắk Song), Đắk Ha (Đắk Glong), Đắk R’tíh (Tuy Đức) với tổng diện tích khảo nghiệm là 1ha (mỗi điểm 2.000m2).

Nguồn gốc giống lai F1, do Công ty Sol Holdings Corporation (Nhật Bản) lai tạo và phát triển. Công ty NTS Partner Việt Nam là đơn vị giới thiệu và đăng ký khảo nghiệm ở Việt Nam. Theo lý thuyết thì nhiệt độ phù hợp cho cây siêu cao lương sinh trưởng, phát triển từ 20-400 độ C.

Qua khảo nghiệm nhằm đánh giá thực tế để có thể nhân rộng hay không vì cây siêu cao lương có thể sử dụng thân, lá, hạt để làm thức ăn gia súc, chế biến đường và cồn, xăng sinh học. Trong 3 lần cắt, tiềm năng năng suất có thể đạt từ 300 - 400 tấn/ha.

Tháng 4 vừa qua, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư đánh giá mô hình khảo nghiệm. Kết quả cho thấy, giống VN 1401 từ khi gieo trồng đến thu hoạch lần 1 (45 ngày), tỷ lệ nảy mầm đạt 80%, cây sinh trưởng phát triển tốt. Thế nhưng, sau khi cắt lần 1, cây tái sinh phát triển không đều, yếu, năng suất tươi giảm dần và thời gian cắt mỗi đợt kéo dài thêm. Từ lúc thu lần 1 đến thu lần 2, cây tái sinh càng kém, đến tái sinh lần 3 thì ở 5 điểm mô hình đều không tốt.

Tại 2 điểm cho tái sinh, thì Krông Nô tỷ lệ tái sinh cao nhất, nhưng khả năng sinh trưởng chỉ ở mức trung bình, còn ở Đắk Song tỷ lệ thấp. 3 điểm còn lại là Chư Jút, Đắk Glong và Tuy Đức, cây không có khả năng tái sinh hoặc chỉ mọc cao 5cm rồi chết. Tổng sản lượng đối với 1 ha khảo nghiệm trong 3 lần cắt chỉ đạt gần 146,5 tấn; trong đó lần cắt 1 cho sản lượng dưới 111 tấn, cắt lần 2 được trên 29,6 tấn và cắt lần 3 chỉ 5,9 tấn.

Điểm mô hình tại huyện Krông Nô có năng suất cao nhất, nhưng cả 3 lần cắt cũng chỉ đạt khoảng 39 tấn/2 sào. Các điểm Chư Jút và Đắk Song đạt trên 27 tấn, Đắk Glong gần 32 tấn và Tuy Đức chỉ đạt 21 tấn.

Qua kiểm tra ở lần 1 cho thấy cây siêu cao lương phát triển tốt nhưng đến lần 2 thì cây tái sinh phát triển trung bình. Ảnh: Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư tỉnh cung cấp

Theo đánh giá của Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư thì thời tiết năm 2015 khô hạn, không thuận lợi cho cây siêu cao lương sinh trưởng phát triển. Tuy nhiên, dưới sự hướng dẫn của Trung tâm và doanh nghiệp, các hộ tham gia mô hình đều chủ động được nước tưới, dặm tỉa kịp thời, bón phân, làm cỏ, xử lý sâu bệnh. Vì vậy, các mô hình khảo nghiệm vẫn bảo đảm được mật độ, nhiệt độ và độ ẩm thích hợp cho cây sinh trưởng phát triển tốt. Thế nhưng, kết quả sản xuất thực tế thì năng suất đạt thấp so với tiềm năng.

Từ thực tế mô hình cho thấy, cây siêu cao lương đòi hỏi phát triển ở chân đất giàu dinh dưỡng, khả năng chống chịu hạn ở mức trung bình, không thích hợp trồng tại vùng có mùa nắng kéo dài. Ngoài ra, vào giai đoạn gần thu hoạch, chiều cao của cây đạt gần 5m, mức độ đổ ngã cao lên đến 30%; riêng điểm ở huyện Tuy Đức tới 50%...

Theo ông Nguyễn Quang Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư tỉnh thì trồng cây siêu cao lương để sử dụng làm thức ăn cho gia súc không hiệu quả bằng trồng cỏ VA06. Bởi vì, khả năng tái sinh của cây siêu cao lương VN 1401 thấp, chỉ thu hoạch được từ 1 - 2 lần trong một chu kỳ trồng. Thời gian từ khi gieo trồng siêu cao lương đến thu hoạch làm thức ăn gia súc lại dài từ 60 - 80 ngày. Cây đòi hỏi mức độ thâm canh rất cao thì mới cho năng suất tốt.

Ở cả 5 điểm khảo nghiệm, cây siêu cao lương xem ra không phù hợp với điều kiện khí hậu, thời tiết, thổ nhưỡng, năng suất thấp chỉ bằng 50% so với tiềm năng. Trong khi đó giá cạnh tranh lại thấp, chỉ 500 đồng/kg nên hiệu quả kinh tế không cao so với nhiều cây trồng khác đang được nông dân trồng tại các điểm khảo nghiệm.

Được biết, Công ty Sol Holdings Corporation (Nhật Bản) đã trình UBND tỉnh xin chủ trương xây dựng nhà máy chế biến sản phẩm siêu cao lương tại địa phương. Bước đầu, công ty có kế hoạch cần 300 ha đất để gieo trồng cây siêu cao lương và về sau sẽ cần tới hàng ngàn ha xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ chế biến.

Tuy nhiên, từ kết quả khảo nghiệm cho thấy, sự thích nghi, năng suất và hiệu quả kinh tế của cây siêu cao lương không cao. Vì vậy, tỉnh, các địa phương cần thận trọng, xem xét lại kế hoạch phát triển cây siêu cao lương với diện tích lớn trên địa bàn tỉnh và nếu tiếp tục triển khai thì nên khảo nghiệm bằng các loại giống khác.

Thanh Nga