Nông dân lo lắng vì lúa chết bất thường

Nguồn tin: Báo Đồng Tháp, 25/04/2016
Ngày cập nhật: 26/4/2016

Vừa xuống giống vụ hè thu chưa đầy 1 tháng, nhiều nông dân (ND) ở xã Phú Thuận B và xã Thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp lại bị một phen điêu đứng vì hàng chục hecta lúa non “bỗng dưng” chết mà chưa rõ nguyên nhân.

Xuống giống được hơn 20 ngày, nhiều diện tích lúa chết gần hết

Nông dân xót xa nhìn lúa chết

Từ sáng sớm, chúng tôi đã có mặt tại đồng ruộng thuộc ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B. Quan sát, chúng tôi thấy có nhiều mảnh ruộng trơ đất dù đã xuống giống được hơn 20 ngày. Ông Trần Văn Nghiệm ở ấp Phú Lợi A ngồi buồn hiu nhìn mảnh ruộng 6.000m2 của mình. Theo ông Nghiệm, từ khi gieo sạ tới khoảng 6 ngày đầu, lúa phát triển bình thường. Sau đó, lúa chuyển sang màu vàng và chết dần dần. Ông đã sạ lại lần thứ 2 nhưng lúa vẫn chết. Ông Nghiệm nói: “Tôi đầu tư 6 công ruộng này tổng chi phí hơn 4,5 triệu đồng. Lúa bị chết nhiều quá nên chắc tôi bỏ luôn vì càng cứu sẽ càng lỗ vốn. Tình hình này có lẽ vụ sau tôi cho thuê đất, không làm nữa”.

Ông Bùi Văn Kha cũng ở ấp Phú Lợi A thì đang nỗ lực cứu 9.000m2 lúa đang “hấp hối” bởi với ông “còn nước thì còn tát”. Sau 2 lần xuống giống, lúa ruộng của ông vẫn chết hơn 50%. Ông chỉ còn cách mua mạ về dặm vá những chỗ lúa chết. Tuy nhiên, chi phí không hề rẻ vì giá mạ là 25 ngàn đồng/m2; tiền thuê nhân công nhổ mạ từ 15 - 20 ngàn đồng/m2; công cấy mạ trong 6 giờ là 100 ngàn đồng/người. Chưa kể ông đã tốn chi phí làm đất, lúa giống, vật tư nông nghiệp... gần 10 triệu đồng. “Nếu cứu được thì năng suất lúa vụ này cũng không cao, sẽ không có lời, có khi còn lỗ. Nhưng là ND, ngoài ruộng ra thì tôi đâu còn biết làm gì” - ông Kha bộc bạch.

Không chỉ ở ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B mà nhiều diện tích lúa non tại ấp Thượng 1, xã Thường Thới Tiền cũng không hiểu vì sao chết. Anh Lê Văn Cao ngụ ấp Thượng 1 đang rơi vào hoàn cảnh hết sức khó khăn. Vụ này, anh thuê 20 công đất với giá 1 triệu đồng/công để làm lúa. Mới xuống giống hơn 15 ngày, lúa không tốt nên anh đã bón phân tổng cộng khoảng 25kg/công nhưng hiện lúa bị thiệt hại khoảng 50%. Ông Nguyễn Văn Quyết làm ruộng gần anh Cao cũng đã rải 3 cử phân cho 3ha ruộng của mình nhưng lúa vẫn không sống nổi, thiệt hại gần 100%. Ông không chăm sóc nữa vì đã “bó tay”, hết phương cứu chữa.

Dù ND đã thử nhiều cách: bón vôi nhằm giảm phèn trong đất, bón phân, thay nước nhiều lần... lúa vẫn không sinh trưởng, chết dần; có người thử cấy mạ nhưng sau khi cấy, mạ vẫn khô héo và chết. Thậm chí khi lúa chết, ND làm đất, gieo sạ lại mà cũng thất bại. Theo thống kê sơ bộ, tổng diện tích lúa bị thiệt hại vụ hè thu năm 2016 ở ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B và ấp Thượng 1, xã Thường Thới Tiền là hơn 40ha, trong đó gần 23ha lúa chết từ 30 - 70%, lúa chết trên 70% có hơn 19ha. Nhiều diện tích lúa bị thiệt hại hoàn toàn, ND phải sạ lại 2 - 3 lần, nguyên nhân vẫn chưa xác định được. ND xót xa nhìn lúa chết mà không biết cách nào để cứu vãn.

Mong sớm xác định nguyên nhân

Theo nhiều ND, chỉ vụ hè thu năm nay mới có hiện tượng lúa chết nhiều như vậy. Bà con cho rằng có thể do ảnh hưởng nước thải của các ao nuôi cá. Nhiều hộ khoan giếng lấy nước nuôi cá. Nước thải các ao cá xả ra kênh, nước này lại được dùng để bơm tưới lúa. Anh Lê Văn Cao ở ấp Thượng 1 thông tin: “Có thể do một số ao nuôi cá xả nước thải ra kênh, ít nhiều làm ảnh hưởng lúa. Khi sạ khoảng 1 tuần, nước được đưa vào ruộng nhưng nước có màu xanh. Sau đó, lúa chết từ từ”. Không chỉ anh Cao mà ông Nghiệm, ông Kha và nhiều ND khác đang rất mong ngành chức năng sớm tìm ra nguyên dân làm lúa chết để có giải pháp giúp bà con vượt qua “biến cố” này. Nhiều ND có lúa bị thiệt hại cũng hy vọng Nhà nước có chính sách hỗ trợ để có vốn tái sản xuất vụ sau.

Trong số hơn 40ha lúa bị thiệt hại của 2 xã thì xã Thường Thới Tiền có trên 35ha, chủ yếu tập trung ở ấp Thượng 1. Ông Nguyễn Hoàng Nhung - Chủ tịch UBND xã Thường Thới Tiền cho hay: UBND xã đã cử cán bộ xuống địa bàn nắm tình hình, diện tích lúa bị thiệt hại. Địa phương có báo cáo gửi về Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện. Diện tích lúa bị chết phải sạ lại là hơn 14ha, còn lại thiệt hại từ 30 - 70%. Tình trạng lúa chết nhiều chỉ mới xảy ra ở vụ hè thu này. Mong ngành chuyên môn sớm xác định nguyên nhân chính xác khiến lúa chết, tìm ra những giải pháp hữu hiệu giúp ND đối phó với tình trạng trên.

Vừa qua, Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh, Trạm BVTV huyện Hồng Ngự và địa phương đã có chuyến khảo sát, kiểm tra, nắm tình hình thực tế tại khu vực có lúa chết nhiều của xã Phú Thuận B và Thường Thới Tiền. Bà Lê Thị Hà - Cán bộ Phòng BVTV, Chi cục BVTV tỉnh Đồng Tháp cho biết: Qua khảo sát, nhận định bước đầu nguyên nhân lúa chết có thể là do ngộ độc phèn kết hợp với ngộ độc hữu cơ. Đặc biệt, trong điều kiện thời tiết nắng nóng như hiện nay mà ND bón phân D.A.P sẽ tạo lớp váng trên mặt ruộng, gây bất lợi cho quá trình sinh trưởng, phát triển của cây lúa. Nước thải của các hầm nuôi cá hòa vào nguồn nước tưới cũng có thể là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng tới cây lúa. Bà Hà khuyến cáo ND nên đảm bảo thời gian cách ly giữa 2 vụ lúa để vệ sinh đồng ruộng, rơm rạ có thời gian phân hủy. Trên vùng đất phèn, phải xử lý bằng vôi nhằm hạn chế phèn từ đầu vụ; bón phân cân đối; giai đoạn lúa đẻ nhánh nên giữ mực nước xâm xấp mặt ruộng là vừa.

Trước đây, nhiều diện tích lúa ở 2 xã Long Khánh A và Long Khánh B, huyện Hồng Ngự cũng bị chết khiến ND gặp không ít khó khăn. Nay, một số ND xã Phú Thuận B và Thường Thới Tiền tiếp tục một phen điêu đứng vì lúa lại chết. Hơn lúc nào hết, ND rất cần biết chính xác nguyên nhân làm lúa chết và được hướng dẫn giải pháp khắc phục tình trạng trên để an tâm sản xuất các vụ sau.

Hòa Hiệp