"Kỹ sư" tràm giống

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng, 19/04/2016
Ngày cập nhật: 20/4/2016

Không được học qua trường lớp nhưng anh Nguyễn Huy Thành (thôn 5, xã Madagui, huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng) đã tự tìm hiểu và thành lập vườn ươm giống tràm bằng cách giâm hom có tiếng ở huyện. Nhiều kỹ thuật trồng và chăm sóc đã được anh áp dụng giúp cho vườn ươm ngày càng nâng cao chất lượng và hiệu quả.

Anh Thành cắt hom tràm từ vườn “bố mẹ”

Năm nay 43 tuổi, anh Thành có trong tay một vườn ươm giống tràm với khoảng 300 - 400 ngàn cây giống được xuất bán mỗi năm, một vườn tràm “bố mẹ” rộng 6 sào để sản xuất giống và 2ha trồng tràm vừa để theo dõi chất lượng giống vừa tăng thêm thu nhập cho gia đình. Thế nhưng, ít ai biết được để có cơ nghiệp như ngày nay, anh Thành và vợ đã trải qua rất nhiều khó khăn trong những ngày đầu mới cưới và cùng nhau lập nghiệp.

Anh Thành rời quê Thanh Hóa từ năm 1993, một thân một mình vào vùng đất Đạ Huoai kiếm việc làm. Anh kể: Khi đó, ngoài quê khổ cực quá, không có đất để làm, không có cái để ăn. Ban đầu vào đây, ai kêu gì tôi cũng làm, từ cuốc đất, chặt mía đến lái xe. Đến khi lấy vợ vào năm 2005 thì tôi mới chuyển nghề sang làm tràm giống”. Lý giải về sự chuyển hướng này, anh Thành cho biết làm vườn ươm để còn phụ vợ bán tạp hóa ở nhà những lúc vợ đi dạy học. Từ một người “tay ngang” chưa biết gì về kỹ thuật ươm giống tràm nên anh Thành đã gặp nhiều thất bại lúc mới bắt tay vào làm trong 5 năm đầu khi anh nhân giống tràm bằng hạt. Vừa làm, anh vừa về Trảng Bom (Đồng Nai) để học kỹ thuật và kinh nghiệm. “Những lứa đầu, tràm giống sống được 50% - 60% là đã mừng. Điều khó khăn nhất là khi tràm giống nhiễm nấm bệnh thì mình không biết bệnh gì, dùng thuốc đặc trị nào để đạt tỷ lệ sống cao. Giờ thì chỉ nhìn qua “triệu chứng” là biết ngay bệnh nên lứa nào tràm giống cũng sống trên 90%” - anh Thành chia sẻ.

Hiện tại, bình quân mỗi tháng vườn ươm của anh Thành sản xuất khoảng 200 ngàn bầu giống tràm giâm hom. Anh chuyển sang nhân giống tràm bằng cách giâm hom khoảng 5 năm trở lại đây. Ưu điểm của tràm giâm hom là thời gian trồng ngắn, chỉ khoảng 3 năm (tràm trồng bằng hạt phải từ 5 - 7 năm). Do đó, với tình trạng nấm bệnh ngày càng nhiều như hiện nay thì thời gian trồng ngắn là một lợi thế rất lớn. Để có đủ nguồn hom làm giống, anh Thành đã xây dựng vườn tràm “bố mẹ” rộng khoảng 6 sào với khoảng 20 ngàn cây. Những cây bố mẹ này được trồng giống như chè cành. Khi cây cao khoảng 25cm thì bấm ngọn để cây tỏa tán và ra đọt. Khoảng 25 - 30 ngày bấm lấy đọt theo tiêu chuẩn “3 tôm” để dăm giống. Trước khi giâm giống, đọt được xử lý nấm và ngâm thuốc kích thích ra rễ rồi mới giâm vào bầu. Quy trình nghe có vẻ đơn giản nhưng để thực hiện đạt kết quả như ngày nay, anh Thành đã phải tự mày mò tìm hiểu và bỏ công sức rất nhiều. Anh chia sẻ: “Khi mới vào bầu thì cần tưới rất nhiều và phải tưới phun sương mới không làm tróc gốc. Vì vậy, tôi đã nghĩ ra cách tưới phun sương tự động. Còn đối với tràm giống cứng gốc hơn rồi thì mới tưới bằng vòi phun”. Hệ thống tưới phun sương tự động do anh Thành “chế” cũng giống như hệ thống của nhiều nhà vườn khác. Tuy nhiên, thay vì dùng máy bơm để phun sương liên tục thì anh Thành chế thêm hệ thống ngắt mở tự động theo chu kỳ 5 phút một lần. Với máy bơm, van và ống dẫn cùng với phao và một xô nhựa, anh Thành đã hoàn thiện hệ thống tưới theo ý muốn của mình. “Nó hoạt động ngược với quy trình của phao trên bồn nước của các gia đình (nước đầy sẽ tự đóng). Còn ở đây, khi nước trong xô đầy thì sẽ đẩy phao tự mở công tắc máy bơm, từ đó, nước sẽ được đẩy đến hệ thống van phun sương. Khi nước trong xô được bơm cạn thì máy bơm lại tự ngắt. Làm hệ thống này đơn giản nhưng tiết kiệm được rất nhiều công lao động và lượng nước tưới” - anh Thành cho biết.

Giữa trưa nắng gắt, anh Thành với chiếc nón lá trên đầu vẫn miệt mài tưới cho đám tràm giống sắp xuất bán. Hình ảnh này của anh Thành đã trở nên quen thuộc đối với người dân trong thôn. Vợ anh vừa đi dạy học về cũng ra vườn ươm phụ chồng. Khi hỏi chuyện, chị chỉ cười chứ không nói nhiều về những gian nan ngày trước cũng như những vất vả ngày nay. Thế nhưng, trên gương mặt chị vẫn ánh lên nụ cười hạnh phúc khi kinh tế gia đình ổn định, hai con nhỏ ngoan hiền. Mới đây, anh chị đã sắm được chiếc xe bán tải để thuận tiện cho việc giao hàng. Khách hàng của anh chủ yếu ở các huyện, thành trong tỉnh và một số mối ở ngoài tỉnh. Theo chia sẻ của anh Thành, mỗi năm, từ vườn ươm giống và vườn tràm, gia đình anh thu nhập khoảng 100 triệu đồng. Kinh tế tạm ổn nên mọi khoản đóng góp cho địa phương anh đều thực hiện tốt. Anh cũng hướng dẫn cho bà con trong xã cách giâm hom tràm. Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đạ Huoai, vườn ươm giống tràm của anh Thành là địa chỉ tin cậy để người dân chọn cây giống. Vườn ươm giống của anh Thành cũng giải quyết việc làm thời vụ cho nhiều lao động tại địa phương với mức lương từ 150 - 200 ngàn đồng/ngày.

ĐÔNG ANH