Nông dân TP Hồ Chí Minh với rau thương hiệu VietRAP

Nguồn tin: Nhân Dân, 01/04/2016
Ngày cập nhật: 4/4/2016

Kiểm tra chất lượng và đóng gói rau tại HTX Phước An.

Ngày 20-1, UBND TP Hồ Chí Minh có Quyết định phê duyệt Chương trình mục tiêu phát triển rau an toàn trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016 - 2020. Theo đó, đến năm 2020, diện tích gieo trồng rau an toàn của thành phố là 16.319 ha. Hơn 90% các tổ chức, cá nhân tại các vùng sản xuất rau an toàn tập trung được giám sát, kiểm tra, bảo đảm đủ điều kiện sản xuất, sơ chế phù hợp tiêu chuẩn VietRAP.

Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Trưởng ban Kinh tế-xã hội Hội Nông dân TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Tuổi cho biết: Trước năm 2015, diện tích trồng rau sạch của thành phố ước tính 14 nghìn ha, nhưng toàn bộ số rau được trồng vẫn chưa được khẳng định hoàn toàn là rau sạch, bởi thiết kế nhà lưới chưa được nghiên cứu kỹ cho nên chưa phù hợp điều kiện thực tế về thời tiết, khí hậu. Quy trình kỹ thuật canh tác rau trong nhà lưới chưa được nghiên cứu, chủ yếu là áp dụng từ quy trình canh tác rau ngoài đồng. Vấn đề sâu bệnh phát sinh trong nhà lưới do quá trình canh tác liên tục chưa được giải quyết hiệu quả.

Quy mô diện tích nhà lưới chưa được xác định bao nhiêu là tối ưu cho phù hợp hộ trồng rau, số lượng lao động, khả năng cơ giới hóa, hiệu quả kinh tế của việc canh tác rau trong nhà lưới. Chưa giải quyết được bài toán về ảnh hưởng của gió, nhiệt độ cao đối với nhà lưới và rau trồng trong nhà lưới. Trong khi đó, toàn thành phố mới chỉ có chưa tới 1.000 ha rau, củ, quả được trồng trong nhà kính, nơi được cho là bảo đảm an toàn tuyệt đối. Tuy nhiên, để đầu tư cho 1.000m2 nhà kính, chủ đầu tư phải chi phí khoảng 700 triệu đồng. Do chi phí xây dựng cao cho nên diện tích trồng rau sạch trong nhà kính mới chỉ tập trung ở một số doanh nghiệp, khu công nghệ cao hoặc một số nông dân có vốn.

Mặt khác, do người dân ở các làng, xã vì nhu cầu kiếm sống đã bỏ ruộng, vườn lên thành phố làm ăn và cho người khác thuê. Những người làm thuê này do quen phương thức sản xuất truyền thống, chạy theo nhu cầu thị trường, cho dù đã được Chi cục Bảo vệ thực vật thành phố thường xuyên khuyến cáo, họ vẫn phun thuốc trừ sâu và thu hoạch không đúng theo lịch và đem bán ra thị trường. Rau sản xuất theo quy trình thường cho năng suất thấp hơn so với rau trồng theo phương thức truyền thống, vì vậy bà con nông dân vẫn trồng rau theo cách truyền thống.

Một yếu tố không nhỏ gây ra ở các vụ ngộ độc thực phẩm là phần lớn các bà nội trợ vẫn có thói quen tiện đâu mua đấy, ít để ý đến rau có thương hiệu. Năm 2015, tổng sản lượng rau bán ra thị trường ước đạt 366 nghìn tấn, nhưng vào các hệ thống siêu thị chỉ chiếm khoảng 60%. Qua khảo sát một số hệ thống siêu thị trên đường Điện Biên Phủ, phường Đa Kao (quận 1), mặc dù hệ thống siêu thị có bày bán rau thương hiệu VietRAP, nhưng cả người bán, người mua cũng không quan tâm thương hiệu.

Ngay sau khi UBND TP Hồ Chí Minh phê duyệt chương trình phát triển rau an toàn trên địa bàn thành phố, Hội Nông dân TP Hồ Chí Minh đã triển khai liên kết các hộ nông dân, HTX nông nghiệp và tổ kinh tế hợp tác ở các ngành nghề sản xuất nông nghiệp theo mô hình tám HTX, 25 tổ kinh tế hợp tác và 32 trang trại đầu tư sản xuất rau sạch cung cấp cho thành phố tại bốn chợ đầu mối, các hệ thống siêu thị và bếp ăn tập thể theo bốn tiêu chí của VietRAP mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề ra gồm: sản xuất đúng tiêu chuẩn; các biện pháp bảo đảm không có hóa chất nhiễm khuẩn hoặc nhiễm vật lý khi thu hoạch; môi trường làm việc phù hợp sức lao động của người nông dân và nguồn gốc sản phẩm từ khâu sản xuất đến tiêu thụ. Để rau được chứng nhận an toàn, Hội Nông dân thành phố đã nghiên cứu, tìm tòi và chủ động về giống rau, củ, quả. Triển khai cho 48 công ty chuyên nghiên cứu, đột phá về giống, 22 doanh nghiệp chuyên sản xuất các loại rau, củ, quả đạt chất lượng cao không những tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang các nước như Nhật Bản, Cam-pu-chia, Hàn Quốc, Ma-lai-xi-a…

Tổ chức các hội thi tuyên truyền về rau thương hiệu, tập huấn phương pháp sản xuất trồng rau trong nhà kính, cách tính giá thành sản phẩm cho nông dân, làm sao để khi rau đưa ra thị trường không những bảo đảm được thương hiệu, mà còn có giá ngang hoặc thấp hơn so với rau trồng theo cách truyền thống. Mạnh dạn chuyển đổi mô hình quản lý từ liên kết bốn nhà: nhà nông, nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp, sang mô hình hai đơn vị quản lý là nhà nước hoạch định chính sách, nhà khoa học nghiên cứu làm sao cho sản phẩm của người nông dân sau khi thu hoạch có lãi mà người tiêu dùng chấp nhận được.

Được thành lập từ tháng 8-2006, HTX nông nghiệp Sản xuất, thương mại và dịch vụ Phước An, ở ấp 4, xã Tân Quý Tây, huyện Bình Chánh, là một trong những HTX đi đầu trong sản xuất rau, củ, quả thương hiệu VietRAP. Phó Chủ nhiệm kinh doanh HTX Võ Thành Dương cho biết: Trước kia, người dân chủ yếu trồng lúa và nuôi gia súc, gia cầm. Nhưng do thời tiết thất thường, cùng với sự biến đổi khí hậu, cho nên lúa cho năng suất thấp, gia súc, gia cầm bị bệnh chết hàng loạt, ảnh hưởng lớn đến đời sống. Trước tình hình đó, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh đã có chủ trương chuyển đổi cây trồng, vật nuôi để bảo đảm cuộc sống cho bà con nơi đây. Được Hội Nông dân thành phố giúp đỡ, sự nhất trí của chính quyền địa phương, HTX Phước An đã trồng thử nghiệm rau sạch mang thương hiệu VietRAP trên diện tích 4,7ha và nay mở rộng trên diện tích 25,3ha, tạo việc làm cho 81 hộ nông dân, với mức thu nhập bình quân 3,5 triệu đồng/người/tháng.

Để thương hiệu rau sạch VietRAP đứng vững trên thị trường thành phố ngay trong tháng 3 này, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp Trung tâm tư vấn hỗ trợ nông nghiệp thành phố tổ chức hội chợ giới thiệu sản phẩm VietRAP tại quận 1. Hy vọng đây là cơ hội tốt để sản phẩm rau sạch mang thương hiệu VietRap đến được với người tiêu dùng.

TRỊNH SƠN