Ứng dụng mô hình “2 lúa + 1 màu”

Nguồn tin: Báo An Giang, 23/03/2016
Ngày cập nhật: 24/3/2016

Nông dân Chau Chhuôn (ấp An Lợi, xã Châu Lăng, Tri Tôn, An Giang) vừa thu hoạch 1,5 công dưa gang được trên 3 tấn trái và bán 7.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí còn lời trên 18 triệu đồng. Ông Chhuôn ứng dụng “2 lúa + 1 màu” thành công, mô hình thích ứng điều kiện khô hạn, nhưng vẫn nâng cao giá trị sản xuất.

Chuyển đổi cây trồng thích hợp

Đất ông Chhuôn thuộc vùng 3 vụ và có trạm bơm điện phục vụ nhưng sản xuất không thuận lợi, do vị trí gò cao và gần triền đồi Latina. Vụ đông xuân, ông phải bơm chuyền thêm để có nước phục vụ sản xuất nên tốn thêm chi phí, song năng suất vẫn không đạt. Ông chia sẻ: “Trồng lúa không có hiệu quả, năng suất không bằng ai, còn thay đổi cũng chưa biết trồng cây gì”. Thông qua các lớp tập huấn kỹ thuật do Trung tâm Khuyến nông An Giang tổ chức, ông quyết định trồng màu và chọn dưa gang làm thử nghiệm. “Cán bộ Trạm Khuyến nông huyện Tri Tôn thường xuyên thăm ruộng, hướng dẫn thêm nên tôi thấy yên tâm” – ông Chhuôn nói.

Bà Neáng Rinh (vợ ông Chhuôn) bán dưa gang mùa khô

Vậy là chọn dưa giống mới, năng suất cao, ông Chhuôn gieo trồng toàn bộ 1,5 công đất gò. Dựa vào địa hình, nếu xung quanh bơm nước thì cũng thấm chút đỉnh, nhưng không đến nỗi gây thiệt hại, bởi dưa gang ít có nhu cầu nước tưới. Đặc biệt, loại này cũng ít “mẫn cảm” thuốc bảo vệ thực vật, khả năng thích ứng trong mọi tình huống, cây vẫn sinh trưởng tốt. “Chăm sóc dưa gang nhẹ hơn so với nhiều loại hoa màu khác, chưa thấy phát sinh sâu bệnh gì đáng kể. Nhờ vậy, ít tốn công lao động, chi phí đầu tư rất thấp” – ông phấn khởi. Thời vụ trồng dưa gang chênh lệch không nhiều so với lúa, đảm bảo quy trình vận hành sản xuất toàn vùng.

Hơn một tháng qua, đám ruộng dưa gang của ông Chhuôn thu hoạch đều đều, trung bình mỗi ngày khoảng 100kg, trái loại 1 (4 – 5kg) chiếm phần lớn, năng suất đạt rất khả quan. “Trái bự thấy ham lắm, bán cho bạn hàng từ 7.000 đồng/kg, còn bán lẻ cho khách đi đường được 8.000 – 10.000 đồng/kg, tùy theo loại trái lớn hoặc nhỏ” – ông khoe. Đám ruộng dưa gang kết thúc thu hoạch, ông Chau Chhuôn và vợ rất đỗi mừng, rồi cả xóm cũng vui lây. Tên tuổi “ông Chhuôn trồng dưa gang” cả ấp An Lợi được nhiều người biết, nhất là đối với đồng bào Khmer ở phum Phnom Pi, Rò Leng, Mằng Rò...

Ứng dụng cây đậu xen canh

Ngoài việc chăm chút 1,5 công đất ruộng trên, ông Chhuôn cho hay, 10 công đất dưới đồng bằng cũng đang thử nghiệm cây đậu xanh, đậu phộng… để xen canh “2 lúa + 1 màu”. Đây là công việc ứng dụng vào thực tiễn sản xuất sau lớp tập huấn “Gieo trồng đa dạng – thu hoạch an toàn thích ứng biến đổi khí hậu”, do Viện Nghiên cứu phát triển ĐBSCL (Trường đại học Cần Thơ) và Trung tâm Khuyến nông An Giang tổ chức. Lớp học tiến hành khoảng 90 ngày, với sự tham gia của đông đảo nông dân người Kinh và đồng bào Khmer, mở ra triển vọng mới đối với vùng 3 vụ miền núi.

Cách nay khoảng 5 năm, ông Chhuôn đã tham gia chương trình “Khuyến nông có sự tham gia – PAEX”, do Trung tâm Khuyến nông An Giang triển khai. Vì vậy, ông được tiếp cận tài liệu khoa học- kỹ thuật và tăng khả năng ứng dụng, nhất là kiến thức ngày càng nâng cao hơn. Ông bảo: “Nhờ được tập huấn, mình mới nắm được kỹ thuật, rồi ứng dụng trước. Khi thành công, bà con mới tham khảo, góp ý kiến thêm”. Ông Chhuôn đã áp dụng các biện pháp canh tác, chọn giống lúa thích hợp vùng đất và từng vụ sản xuất. Vụ đông xuân năm nay, cây lúa của ông Chhuôn đạt trên 7 tấn/héc-ta, bán được 5.500 đồng/kg.

Được chuyển giao cách làm mới, ông Chhuôn kỳ vọng vào sự thành công sẽ giúp đồng bào Khmer sản xuất trong điều kiện khô hạn hiện nay. Theo ông, lợi ích thứ nhất là cây đậu có nhu cầu nước tưới ít, nên đưa vô trồng vụ xuân hè sẽ không gặp trở ngại khâu nước tưới; lợi ích thứ hai là sau thu hoạch, rễ cây đậu tạo ra chất mùn làm đất xốp, cung ứng thêm dinh dưỡng cho cây lúa phát triển. “Những năm trước đây, tôi có sản xuất thử nghiệm rồi, kết quả đạt theo yêu cầu. Hiệu quả 2 lúa + 1 màu tốt hơn 3 vụ lúa trong một năm” – ông Chhuôn bộc bạch.

Nông dân Chau Chhuôn (63 tuổi), là thành viên Câu lạc bộ Khuyến nông xã Châu Lăng, từng được xét chọn “Nông dân giỏi” cấp tỉnh nhiều năm liền. Ngoài ra, ông còn tham gia nhiều hoạt động chương trình “Cùng nông dân ra đồng” của Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời.

ÁNH NGUYÊN