Hoành Bồ (Quảng Ninh): Triển vọng từ trồng và chế biến cây dược liệu

Nguồn tin: Báo Quảng Ninh, 14/02/2016
Ngày cập nhật: 15/2/2016

Những năm gần đây, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều hướng đi mới, hiệu quả trong phát triển nông nghiệp, trong đó trồng và chế biến cây dược liệu tập trung đã và đang tạo ra những sản phẩm đặc trưng của địa phương, góp phần đẩy nhanh mục tiêu chuyển đổi phương thức phát triển của tỉnh từ “nâu” sang “xanh”, nâng cao thu nhập cho người dân, bảo tồn nguồn cây dược liệu quý để phát triển bền vững.

Từ vài năm nay, xuất phát từ nhu cầu nguồn nguyên liệu và hiệu quả kinh tế của cây dược liệu, huyện Hoành Bồ đã và đang triển khai mạnh mẽ việc phát triển dược liệu dựa trên tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Hoành Bồ có hàng trăm loài dược liệu khác nhau, trong đó nhiều loại cây có giá trị lớn về y học và kinh tế, như: Trà hoa vàng, trầm hương, đẳng sâm, hoàng đàn, kim ngân… Các loại cây dược liệu phân bố chủ yếu ở các xã Đồng Sơn, Kỳ Thượng, Đồng Lâm, Tân Dân, Sơn Dương, Quảng La... Nhằm phát triển vùng trồng dược liệu, Hoành Bồ đã xây dựng danh mục các nguyên liệu dược chủ lực trong quy hoạch vùng sản xuất phát triển nông nghiệp tập trung của huyện, giai đoạn 2015 - 2020 đã được phê duyệt; trong đó phấn đấu trồng 565ha cây dược liệu, sản lượng dự kiến 4.000 tấn dược liệu đến năm 2020, chủ yếu được trồng ở Đồng Sơn (225ha), Tân Dân (155ha), Đồng Lâm (70ha), Kỳ Thượng (60ha)...

Lãnh đạo huyện Hoành Bồ thăm vùng trồng cây dược liệu ba kích của Công ty CP Y tế Đức Minh (Tập đoàn Y tế AMV) tại thôn Khe Càn, xã Đồng Sơn.

Chủ tịch UBND huyện Hoành Bồ Triệu Đức Hương chia sẻ với chúng tôi: Dù được sở hữu nguồn cây dược liệu quý, nhưng nhiều năm qua huyện vẫn chưa khai thác được tiềm năng, thế mạnh này. Để cây dược liệu thực sự trở thành cây chủ lực trong phát triển nông nghiệp, huyện đã có những chính sách thu hút các doanh nghiệp đầu tư, nhiều ưu đãi về đất đai, giống, vật tư, phân bón cho người dân trong việc phát triển loại cây này. Theo đó, doanh nghiệp, HTX, cá nhân trồng và chế biến dược liệu sẽ được hỗ trợ về hạ tầng, trang thiết bị sản xuất; hỗ trợ 60% chi phí mua cây giống dược liệu được trồng tại các thôn, xã đặc biệt khó khăn và hỗ trợ 40% chi phí với các địa bàn còn lại; hỗ trợ 25 triệu đồng thành lập mới HTX nông nghiệp; hỗ trợ lãi suất; hỗ trợ đầu tư phát triển khoa học và công nghệ...

Với những quy hoạch và chính sách ưu đãi cụ thể, Hoành Bồ đã và đang thu hút được nhiều cá nhân, doanh nghiệp đầu tư vào trồng và chế biến dược liệu. Đơn vị tiên phong trong trồng và chế biến dược liệu tại Hoành Bồ là Công ty CP Y tế Đức Minh (Tập đoàn Y tế AMV). Trong cái rét ngọt của tiết trời chuẩn bị vào xuân, chúng tôi đã đến thăm vùng trồng dược liệu của Công ty tại thôn Khe Càn, xã Đồng Sơn. Lãnh đạo Công ty cho biết, qua khảo sát và tìm hiểu thực tế tại huyện, Công ty đã đầu tư triển khai dự án trồng cây dược liệu từ năm 2013. Mục tiêu của dự án là tạo vùng nguyên liệu dược liệu làm thuốc hay thực phẩm chức năng, phục vụ cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Hiện Công ty đã trồng 90ha cây ba kích và 26ha cây dược liệu khác, tổng vốn đầu tư trên 13 tỷ đồng; tạo việc làm cho 30 - 40 lao động địa phương, với thu nhập từ 3,5 - 4,5 triệu đồng/người/tháng. Thời gian tới, Công ty tiếp tục mở rộng vùng trồng lên 200 - 300ha, đồng thời đầu tư trang thiết bị chế biến dược liệu.

Cũng tại Đồng Sơn, chúng tôi đến thăm HTX Quế Sơn (thôn Tân Ốc 2). Đồng Sơn là xã miền núi có 98% là người Dao sinh sống. Từ bao đời nay, đồng bào Dao có nhiều kinh nghiệm trong việc sử dụng các loại cây dược liệu để làm thuốc, trong đó có sản phẩm lá tắm người Dao. Nhằm khai thác và phát triển tiềm năng, lợi thế và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm lá tắm của đồng bào Dao, tháng 7-2015, HTX Quế Sơn đã thực hiện Dự án “Sản xuất và phát triển sản phẩm lá tắm truyền thống của đồng bào người Dao tại xã Đồng Sơn”, vốn đầu tư trên 1,6 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước gần 400 triệu đồng, còn lại do HTX đối ứng.

Nắm bắt nhu cầu thị trường trong và ngoài nước, HTX Nông dược xanh Tinh Hoa (xã Quảng La) được thành lập với mục tiêu trồng, chế biến các loại dược liệu và tinh dầu thơm. Trong tương lai sẽ xây dựng trung tâm liên kết khoa học sản xuất tinh dầu và hương liệu trong cả nước, Giám đốc HTX Nông dược xanh Tinh Hoa Phạm Thanh Phong cho biết: Tinh dầu là một sản phẩm tự nhiên được chiết suất từ thực vật và được sử dụng rộng rãi trong công nghệ chế biến thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm… HTX đã và đang đầu tư 2ha trồng các loại cây chế biến tinh dầu (gừng, sả, bạc hà) và một số loại dược liệu (trinh nữ hoàng cung, nhân trần, cà gai leo, bồ công anh, kim tiền thảo). Thời gian tới, HTX đầu tư dây chuyền hiện đại để sơ chế, chế biến dược liệu và chưng cất tinh dầu thơm.

Bên cạnh đó, người dân trên địa bàn huyện cũng chủ động đầu tư trồng nhiều loại cây dược liệu theo quy hoạch, như: Cà gai leo, xuyên tâm liên, bồ công anh, nhân trần, khôi tía... Bằng những cách làm cụ thể, Hoành Bồ đang hướng tới hình thành vùng trồng và chế biến dược liệu theo hướng hàng hoá, không chỉ giúp cho người dân nơi đây tăng thu nhập, mà còn góp phần hình thành vùng nguyên liệu dược của tỉnh.

Nguyễn Hoa