Xây dựng “Cánh đồng lớn” gắn kết giữa doanh nghiệp với nông dân

Nguồn tin: Báo An Giang, 05/12/2016
Ngày cập nhật: 6/12/2016

Giảm chi phí, tăng năng suất, tiêu thụ sản phẩm ổn định… là những ưu điểm của mô hình “Cánh đồng lớn” (CĐL). Trên cơ sở cơ cấu lại giống cây trồng phù hợp với điều kiện sinh thái, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang tiếp tục duy trì và mở rộng diện tích CĐL trên địa bàn huyện. Trong quá trình thực hiện, mặc dù nông dân là chủ thể chính nhưng vai trò của các doanh nghiệp ngày càng thể hiện rõ nét trong việc bảo đảm sự thành công của mô hình này.

Sau hơn 5 năm triển khai, mô hình CĐL đã và đang khẳng định vai trò, vị trí của một phương thức sản xuất nông nghiệp tiên tiến, hiệu quả, phù hợp với định hướng tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Ngoài hiệu quả kinh tế, thông qua thực hiện mô hình CĐL, mối liên kết giữa “4 nhà” đã tạo nhận thức và niềm tin của người nông dân trong việc áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật mới vào sản xuất. Nông dân dùng giống xác nhận, biết cách quản lý dịch hại hiệu quả, chất lượng gạo tăng lên qua việc áp dụng thuốc bảo vệ thực vật, giảm thiểu lượng thuốc lưu tồn trong hạt gạo... Qua đó, tạo tiền đề tiến tới xây dựng vùng nguyên liệu lúa hàng hóa, giúp cho doanh nghiệp có vùng nguyên liệu ổn định, đồng thời, từng bước giải quyết vấn đề khó khăn trong tiêu thụ lúa gạo cho nông dân.

Nông dân được hỗ trợ kỹ thuật chăm sóc lúa khi tham gia “Cánh đồng lớn”

Từ hiệu quả thực tế mang lại, diện tích sản xuất liên kết và tiêu thụ lúa theo mô hình CĐL của huyện tăng lên hàng năm. Từ năm 2011 đến nay, huyện Châu Thành có khoảng 20 doanh nghiệp ký kết hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, với gần 15.000 lượt hộ nông dân trên 3.310 héc-ta, tập trung ở các xã: Vĩnh Bình, Vĩnh An, Vĩnh Hanh, Tân Phú, Cần Đăng, Vĩnh Nhuận... Việc sản xuất theo mô hình CĐL giúp nông dân tăng năng suất, giảm chi phí từ 2 - 3 triệu đồng/héc-ta so với tập quán canh tác lúa truyền thống, đảm bảo khâu tiêu thụ ổn định, giải quyết được đầu ra cho nông dân. Nông dân Cao Văn Tấn (ngụ xã Vĩnh An) cho biết: “Tôi tham gia mô hình CĐL một héc-ta. Qua thời gian hợp tác với Công ty Bảo vệ thực vật An Giang (nay là Tập đoàn Lộc Trời), bản thân tôi nhận thấy việc canh tác theo mô hình CĐL đem lại lợi nhuận cao hơn so với ngoài mô hình từ 10 - 20%. Tham gia mô hình này, tôi được công ty hỗ trợ đầu tư trước phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và bao tiêu sản phẩm, gia đình không sợ thương lái ép giá khi vào vụ thu hoạch rộ”.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thực hiện CĐL trên địa bàn huyện Châu Thành trong thời gian qua vẫn còn nhiều bất cập. Nông dân còn quen tập quán sản xuất nhỏ lẻ nên việc ứng dụng quy trình kỹ thuật sản xuất còn hạn chế. Tình trạng sử dụng nhiều loại giống lúa để sản xuất và tập quán bán lúa tươi tại đồng trong điều kiện doanh nghiệp ký hợp đồng không thể triển khai thu mua tại ruộng còn phổ biến. Giữa nông dân và doanh nghiệp chưa thống nhất trong hợp đồng về giống để sản xuất, về giá mua lúa (doanh nghiệp mua thấp hơn giá thị trường), về phương thức thu mua (chuyển về kho rồi mới thanh toán tiền), quy định ẩm độ, cách tính nông dân chưa tin tưởng, còn e dè (mất sản lượng lúa), chưa thống nhất thời điểm thu hoạch. Hệ thống kho, sấy chưa đáp ứng được yêu cầu vào thời điểm thu hoạch tập trung. Nhiều doanh nghiệp chỉ đầu tư thu mua hoặc đầu tư một phần giống hoặc phân bón, thiếu đội ngũ cán bộ kỹ thuật hướng dẫn. Tình trạng nông dân và doanh nghiệp “bẻ kèo” nhau trong hợp đồng bao tiêu xảy ra không ít. Khi lúa xuống giá doanh nghiệp “ép” nông dân, ngược lại nông dân cũng "ép" doanh nghiệp khi lúa được giá, nguồn cung thiếu hụt…

Chủ tịch UBND huyện Châu Thành Phan Văn Cường cho biết: Để khắc phục các tồn tại, bất cập trong xây dựng CĐL, huyện tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, nhằm nâng cao nhận thức của người dân tham gia thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa với doanh nghiệp. Đồng thời, rà soát, xây dựng vùng nguyên liệu lúa chất lượng cao, lúa thơm đặc sản để chủ động có đủ nguyên liệu đảm bảo cung cấp cho doanh nghiệp trong và ngoài huyện tham gia thực hiện liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ. Bên cạnh đó, quan tâm đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông nội đồng, hệ thống thủy lợi, đảm bảo nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Ngoài ra, ngành chuyên môn, doanh nghiệp tăng cường chuyển giao ứng dụng khoa học- kỹ thuật cho nông dân. Hợp tác xã nông nghiệp Vĩnh Bình và Vĩnh Nhuận sẽ làm cầu nối liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp và nông dân trong việc cung ứng vật tư, giống và tiêu thụ lúa.

Bí thư Huyện ủy Châu Thành Trần Minh Nhựt cam kết, địa phương sẽ giải quyết kịp thời các thủ tục hành chính, tạo mọi điều kiện thuận lợi để mời gọi doanh nghiệp đầu tư sản xuất - kinh doanh lĩnh vực nông nghiệp, nhất là thực hiện chuỗi liên kết sản xuất. Đặc biệt, chính quyền địa phương sẽ làm cầu nối để thắt chặt mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, đảm bảo hài hòa lợi ích 2 bên…

TRUNG HIẾU