Chuyển đổi trồng ngô trên đất lúa thiếu nước

Nguồn tin: Báo Quảng Trị, 16/11/2016
Ngày cập nhật: 18/11/2016

Nhằm khai thác có hiệu quả tài nguyên đất, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng trước tình trạng nắng nóng cục bộ kéo dài, vụ hè thu năm nay, Trạm Khuyến nông (KN) huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) đã triển khai mô hình “Chuyển đổi sản xuất đất lúa không chủ động nước tưới năng suất thấp bằng các giống ngô lai” tại xã Vĩnh Long trên diện tích 3 ha. Sau hơn 3 tháng triển khai, mô hình chuyển đổi này bước đầu đã mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể cho người dân.

Ông Trần Văn Châu ở thôn Hòa Nam, xã Vĩnh Long có 2 sào đất ruộng hàng năm chỉ sản xuất được vụ đông xuân, còn vụ hè thu phải bỏ hoang do không có nước tưới. Vụ hè thu 2016 này, được sự hỗ trợ của Trạm KN huyện Vĩnh Linh, ông đã mạnh dạn thực hiện mô hình trồng ngô trên toàn bộ diện tích ruộng của mình. Mặc dù gặp nhiều khó khăn như nắng nóng kéo dài nhưng nhờ thực hiện đúng quy trình nên ngô sinh trưởng khỏe và đồng đều. Kết quả với 2 sào đất trồng ngô, ông thu được hơn 6 tạ bắp hạt, với giá bán hiện nay khoảng 7.000 đ/kg, sau khi trừ chi phí ông thu lãi được gần 2 triệu đồng.

Kiểm tra quá trình sinh trưởng của cây ngô trồng trên đất lúa thiếu nước ở Vĩnh Linh

Theo ông Châu, ban đầu khi cùng với các hộ dân trong thôn nhận thực hiện mô hình này ông cũng rất lo lắng do từ trước đến nay ông chưa hề trồng ngô, hơn nữa lại là trồng trên vùng đất khó khăn về nước tưới nên liệu cây có mọc hay không? Kỹ thuật canh tác thế nào? Chăm sóc ra sao, có tốn nhiều công hay không? Rồi giống ngô lai này có phù hợp với đất đai của mình hay không?… Tuy nhiên, sau khi được cán bộ kỹ thuật trực tiếp hướng dẫn về kỹ thuật trồng, chăm sóc, làm cỏ, bón phân… nên ngô sinh trưởng khỏe và đồng đều, tỷ lệ sống cao. Bên cạnh đó, có thể thấy giống ngô lai HN 45 mà Trạm KN lựa chọn để thực hiện mô hình tương đối phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, thích ứng với vùng đất khô hạn, nguồn vốn đầu tư ban đầu thấp, ít tốn công chăm sóc, mà hiệu quả kinh tế cao. Cầm trên tay bắp ngô nặng hạt, ông Châu vui vẻ cho biết: “Từ nay về sau trong vụ hè thu thay vì bỏ hoang ruộng tôi sẽ trồng giống ngô HN 45 này. Vì so với trồng lúa thì giống ngô mới này chăm sóc cũng đơn giản, thời gian trồng ngang nhau nhưng lợi nhuận mang lại cao hơn hẳn”.

Chia sẻ với chúng tôi về những khó khăn khi thực hiện mô hình này, Trạm trưởng Trạm KN huyện Vĩnh Linh Lê Chí Công cho biết: “Khi vận động chuyển sang trồng ngô người dân cũng rất băn khoăn do mô hình được thực hiện trong vụ hè thu nên nằm trọn trong những tháng mùa khô với nhiệt độ cao, ít mưa, gió Tây Nam khô nóng thổi mạnh. Rồi sợ cây ngô trồng xuống sẽ bị chuột phá hại do vùng ruộng bỏ hoang trong vụ hè thu này có diện tích gần 70 ha, trong khi mô hình chỉ thực hiện trên diện tích 3 ha. Bên cạnh đó, mặc dù ngô là loại cây chịu hạn nhưng cũng cần phải có đủ độ ẩm chứ nếu khô hạn hoàn toàn thì cây cũng sẽ chết. Tuy nhiên được sự hỗ trợ về giống ngô và vật tư phân bón, cũng như sự hướng dẫn sát sao của cán bộ kỹ thuật và quyết tâm của người dân nên chúng tôi đã khắc phục được các yếu tố bất lợi của thời tiết. Do người dân ở đây lần đầu tiên trồng ngô nên trạm đã căn cứ vào thời vụ, thời gian sinh trưởng và điều kiện canh tác của địa phương chọn giống ngô lai HN 45 do Công ty Giống cây trồng Trung ương nghiên cứu, lai tạo. Giống ngô này có ưu điểm là chỉ cần đất có đủ độ ẩm trong thời gian gieo, còn trong quá trình chăm sóc thì chỉ cần có 1 - 2 cơn mưa là đủ cho cây ngô sinh trưởng và phát triển tốt”.

Theo đánh giá của người dân thì giống ngô lai HN 45 trồng, chăm sóc đơn giản như các giống ngô thường. Cây sinh trưởng khỏe và đồng đều, chiều cao cây trung bình từ1,5 - 1,8 m. Bộ rễ chân khoẻ, chống đổ tốt, chống chịu được với các điều kiện ngoại cảnh bất thuận cũng như sâu bệnh trên ngô, là giống có bẹ lá gọn, thế lá đứng, màu xanh đậm đến khi chín, vì vậy có thể sử dụng lá, ngọn cho chăn nuôi ngay cả khi cây đã thu hoạch bắp. Mặc dù so với tiềm năng năng suất của giống ngô HN 45 thì mô hình chỉ mới đạt khoảng 70 - 80% năng suất, tuy nhiên do mô hình được thực hiện trong điều kiện thời tiết không thuận lợi và đây cũng là lần đầu tiên người dân xã Vĩnh Long trồng cây ngô nên năng suất đạt được là rất đáng ghi nhận. Về hiệu quả kinh tế, ước tính giống ngô cho thu nhập khoảng 20 triệu đồng/ha cao hơn gấp 3-4 lần so với trồng lúa trên cùng chất đất.

Ông Trần Quốc Lương, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Long cho biết: Do khó khăn về nước tưới nên vào vụ hè thu người dân thường trồng giống lúa Xuân Mai, mặc dù đây là giống lúa có khả năng chịu hạn khá tốt, tuy nhiên năng suất cũng chỉ đạt từ 1,5 - 2 tạ/sào. Trong khi đối với mô hình trồng ngô này, qua theo dõi có thể thấy, năng suất bình quân toàn mô hình đạt hơn 3 tạ/sào, với giá bán hiện nay khoảng 7.000 đ/kg thì sau khi trừchi phí mỗi sào trồng ngô cho lãi hơn 1 triệu đồng, cao hơn so với trồng lúa từ600 - 700 ngàn đồng/sào. Theo ông Lương, hiện nay trên địa bàn xã có từ 50 - 70 ha đất lúa bỏ hoang trong vụ hè thu. Vì vậy, trên cơ sở thành công của mô hình này, trong thời gian tới UBND xã sẽ tiếp tục tranh thủ sự hỗ trợ của Trạm KN, Phòng Nông nghiệp, UBND huyện cũng như có các chính sách hỗ trợ để vận động người dân chuyển đổi toàn bộ diện tích khô hạn sang trồng ngô để thuận lợi trong việc chăm sóc, thu hoạch, góp phần khai thác tốt tiềm năng đất đai cũng như nâng cao thu nhập cho người dân.

THỤC QUYÊN