Nhà nông Vũ Văn Mắn trồng tiêu sinh học

Nguồn tin: Báo Bình Phước, 06/10/2016
Ngày cập nhật: 10/10/2016

Những năm gần đây, hồ tiêu là mặt hàng nông sản có giá trị kinh tế cao, được thị trường trong nước và quốc tế tiêu thụ khá mạnh nên người trồng tiêu ở Bình Phước đã giàu lên nhanh chóng. Tuy nhiên, dịch bệnh trên cây tiêu, nhất là bệnh chết nhanh, chết chậm, tuyến trùng… vẫn đang là nỗi lo của các nông hộ. Trăn trở trước tình trạng này, nhà nông Vũ Văn Mắn ở ấp Cây Cầy, xã Tân Hưng (Đồng Phú) đã tìm được hướng canh tác bền vững cho cây tiêu hoàn toàn từ phân hữu cơ sinh học mà không sử dụng bất kỳ loại thuốc bảo vệ thực vật nào.

Ông Mắn cho biết: “Tôi từ Cao Bằng vào Bình Phước lập nghiệp năm 1995. Trước khi trồng tiêu, tôi đã từng thất bại với nhiều loại cây ngắn ngày, dài ngày... Kinh nghiệm từ nghề làm nông tôi thấy, bất kể trồng loại cây nào, mọi công đoạn từ bón phân, sử dụng thuốc... đều phải tìm hiểu kỹ từ sách báo đến thực tế ứng dụng. Khi bắt đầu chuyển sang trồng tiêu, tôi không chỉ tham gia nhiều lớp tập huấn về kỹ thuật tại địa bàn mà còn đi học hỏi từ thực tế. Đi đâu thấy vườn tiêu đẹp hoặc bị chết, tôi cũng vào tìm hiểu nguyên nhân, từ đó rút kinh nghiệm cho bản thân”.

Nhà nông Vũ Văn Mắn trong vườn tiêu của gia đình

Đến thăm vườn tiêu của nhà nông Vũ Văn Mắn, tôi không khỏi trầm trồ trước vườn tiêu xanh mướt đang giai đoạn trổ bông với những chùm bông to, chắc, gié dài... Tất cả đều được trồng bằng các loại trụ sống như keo, gòn, lồng mứt. Đặc biệt, với vườn tiêu trồng mới 500 gốc của gia đình, ông chọn trồng trên thân cây đẻn - một loại cây thân gỗ có nhiều ở quê ông. Cũng như lồng mứt, cây đẻn hay còn gọi là cây săng giáng có thân cao, tán thưa, gỗ cứng, rễ cọc ăn sâu, không bị đổ như những cây nọc sống thông thường, lại hạn chế sự cạnh tranh dinh dưỡng với cây tiêu. Nhược điểm của loại cây này là thân khá trơn, vì thế người trồng phải biết cách xẻ rãnh tạo đường gờ trên thân cây, giúp dây tiêu dễ bám.

Là nông dân trồng tiêu giỏi tại địa bàn, ông Mắn luôn tiên phong ứng dụng cái mới vào sản xuất. Vườn cây của ông mỗi khu trồng một giống tiêu để tiện bề chăm sóc, theo dõi, đánh giá. Kỹ sư Nguyễn Văn Đạo, Trưởng phòng Chuyển giao tiến bộ khoa học - kỹ thuật (Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh) cho biết: “Vườn tiêu hơn 1 ha của ông Mắn là một trong những vườn hiếm hoi tại tỉnh không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học. Để hỗ trợ dinh dưỡng cho cây, mỗi năm ông tự ủ khoảng 30 tấn phân hữu cơ bón cho tiêu. Ông không lạm dụng phân, thuốc hóa học mà chuyển sang dùng các loại thuốc sinh học trong phòng trừ sâu bệnh...”. Ông Mắn cho rằng: “Đất phải thường xuyên được cải tạo bởi đất màu mỡ, sạch sẽ mới cho nông sản đạt chất lượng cao. Chính vì thế, mỗi nhà nông phải biết cách cải tạo đất đảm bảo độ mềm, tơi xốp, tăng khả năng giữ nước và thoát nước, tạo điều kiện tốt nhất cho rễ cây phát triển. Đất phải bảo vệ được cổ rễ và rễ cây trước sự xâm hại của các loại nấm bệnh; phải tăng độ mùn cho đất để giữ chất dinh dưỡng. Cải tạo đất là cải thiện được tính sinh học của đất trồng, tăng chủng loại vi sinh vật có ích, nâng cao sức sống rễ cây, hạn chế mầm bệnh gây hại có trong đất. Đây là hướng sản xuất an toàn, giảm chi phí đầu tư mà năng suất cây trồng lại tăng. Cây tiêu được chăm sóc và đảm bảo dinh dưỡng tốt vòng đời sẽ kéo dài, năng suất luôn giữ ổn định ở mức cao”.

Ông Mắn cũng là một trong những nông dân sớm ứng dụng hệ thống tưới nước, bón phân tiết kiệm tại địa bàn. Khi lắp đặt hệ thống tưới, ông tự thử nghiệm để đo 1 giờ tưới được bao nhiêu nước, cách nước thấm vào đất... Từ đó, ông cải tiến thêm ống nước tưới vào gốc thành 2 ống, thay vì chỉ có 1 ống, nhằm đảm bảo nước thấm đều và không lãng phí nước, phân bón. Nhờ chăm sóc đúng quy trình, vườn tiêu hơn 1 ha 10 năm của ông luôn cho năng suất cao, ổn định với chi phí sản xuất thấp. Trong vườn tiêu, ông Mắn phủ xanh toàn bộ bằng cây lạc dại. Biện pháp này giúp che phủ đất tránh cỏ, tránh xói mòn, ngoài việc giữ độ ẩm cho đất còn có nhiều tác dụng, như: tạo vi sinh vật có ích, giúp các loại côn trùng có lợi phát triển nhằm cải tạo đất, giảm lây lan nấm, bệnh...

Với ông Mắn, làm nông không chỉ là lao động chân tay mà còn phải làm việc tư duy thật khoa học. Kinh nghiệm của ông là không bỏ sót bất kỳ hội thảo hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm trồng tiêu nào do địa phương tổ chức. Ông cũng rất sẵn lòng chia sẻ kinh nghiệm với bất kỳ ai muốn tham quan, học hỏi mô hình chăm sóc cây tiêu theo hướng hữu cơ an toàn sinh học của gia đình. Cách làm của ông Mắn không những không làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát triển của cây tiêu mà còn góp phần bảo vệ môi trường, cân bằng sinh thái và giảm tình trạng dịch bệnh lây lan, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Lê Hưng - Văn Hướng