Đơn Dương (Lâm Đồng): Vùng cà chua xiêu đổ vì bệnh xoăn lá

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng, 26/09/2016
Ngày cập nhật: 28/9/2016

Những ngày mùa mưa 2016, diện tích cà chua tại Đơn Dương (Lâm Đồng) liên tiếp nhiễm bệnh xoăn lá với mật độ dày đặc. Các xã Ka Đơn, Tu Tra, Ka Đô nhổ bỏ hàng trăm ha cà chua và đang tiếp tục nhổ bỏ những diện tích nhiễm bệnh. Cả vùng cà chua trọng điểm của huyện Đơn Dương xiêu đổ vì dịch bệnh, nông dân kêu trời bởi thiệt hại.

Người dân trồng cà chua ở Đơn Dương phập phồng lo lắng vì dịch bệnh

Ông Văn Thanh Bình (thôn Nghĩa Hiệp 2, xã Ka Đô), một lão nông đã có hàng chục năm gắn bó với cây cà chua chia sẻ lo lắng của mình: “Cây cà chua trồng cứ lên dây hai, dây ba là xoăn hết lá cô ạ. Bao nhiêu tiền phân thuốc, giống đổ vào mà giờ nông dân chúng tôi mất hết. Mà bệnh năm nay rất kỳ, phun bao nhiêu thuốc cũng không đỡ, chỉ cần vài cây bị bệnh là dăm ngày sau cả vườn bị hết. Cây cà chua còi cọc, nếu có quả nào ra được thì vẹo vọ, sượng trái nên chỉ có vứt bỏ. Nhiều nhà đã nhổ trắng vườn rồi”. Cùng tình cảnh như gia đình ông Bình, hàng trăm nông hộ thuộc vùng cà chua trọng điểm của huyện Đơn Dương đang chịu thiệt hại rất lớn. Ka Đô là xã chớm có dịch xoăn lá cà chua nên diện tích bị còn ít. Với các xã Tu Tra, Ka Đơn, diện tích mắc bệnh là rất lớn. Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp huyện Đơn Dương, tính tới thời điểm này đã có 257 ha bị ảnh hưởng nặng bởi bệnh xoăn lá cà chua và dịch cục bộ đang có xu thế lan ra các xã lân cận. Nhiều cây trồng cùng họ cà như ớt ngọt, khoai tây cũng xuất hiện dấu hiệu bệnh xoăn lá, tuy nhiên nhẹ hơn bệnh trên cây cà chua. Nhiều nhà vườn thấy bệnh dịch nên đã ngừng xuống giống cà chua vì lo sợ thiệt hại từ bệnh xoăn lá.

Bà Touprong Nai Khoan, chuyên viên Phòng Nông nghiệp huyện Đơn Dương thừa nhận, diện tích cà chua tại Đơn Dương đang phải đối mặt với bệnh xoăn lá ở mức nặng, có thể coi là dịch cục bộ. Bà Nai Khoan cho biết thêm, bệnh xoăn lá cà chua do virus gây ra và lây lan do bọ chích hút như bọ phấn, bọ trĩ. Virus theo vết chích hút truyền vào cây và chỉ cần một cây bị bệnh, cả vườn rất có khả năng nhiễm bệnh bởi chúng lây lan rất nhanh. Xưa nay bệnh xoăn lá cà chua do bọ chích hút tại Đơn Dương vẫn có nhưng ở mức độ nhẹ, không ảnh hưởng nhiều tới năng suất, chất lượng cà chua, nhưng năm nay, do thay đổi khí hậu, Đơn Dương chịu một đợt hạn không mưa rất dài nên mật độ bọ chích hút tăng đột ngột khiến bệnh bùng thành dịch cục bộ. Bệnh do virut gây ra nên chưa có thuốc đặc trị. Ngành nông nghiệp đang khuyến cáo nông dân với những vườn bị nhiễm nhẹ cần nhổ bỏ những cây bị bệnh. Vườn bị nhiễm nặng phải nhổ bỏ sạch vườn, thân cây cà chua cần chôn lấp và rắc vôi bột để tránh bệnh lây lan. Ngành nông nghiệp đã tích cực xuống các xã, tập huấn cho bà con cách phòng ngừa và xử lý với bệnh xoăn lá cà chua.

Vì bệnh bùng phát ở thời điểm cà chua bắt đầu lên dây hai, dây ba (tức sau khi trồng khoảng 25-40 ngày) nên nhiều nhà vườn nghi ngờ chất lượng giống có vấn đề. Ông Dương Đức Đại, Phó Chủ tịch UBND huyện Đơn Dương cho biết, huyện đã phối hợp chặt chẽ với Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh triển khai công tác dập dịch. Chi cục trồng trọt và BVTV đã lấy mẫu giống cà chua từ một số vườn ươm kiểm tra và hiện chưa phát hiện thấy mầm bệnh bệnh xoăn lá trong các mẫu thử. Vì vậy, hướng xử lý chủ yếu vẫn là giải thích, động viên bà con thực hiện các biện pháp xử lý theo quy định của ngành nông nghiệp như quản trị đồng ruộng chặt chẽ, phát hiện bệnh sớm, nhổ bỏ chôn lấp những cây và diện tích mắc bệnh.

Tiêu hủy các vườn cà chua nhiễm bệnh xoăn lá

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng vừa tổ chức đợt ra quân thu gom tiêu hủy vườn cà chua bị nhiễm bệnh xoăn lá tại 2 xã Ka Đơn và Tu Tra, huyện Đơn Dương. Tham dự có gần 140 đại diện hộ nông dân các thôn Ka Đê, K’Rái 1 (xã Ka Đơn), Kinh Tế Mới, Suối Thông C2 (xã Tu Tra). Kết quả, trong buổi sáng ra quân, nông dân ở 4 thôn này đã thu gom trên 1,7 ha vườn cà chua bị nhiễm bệnh xoăn lá, đồng thời chọn những khu vực đất trống, không ảnh hưởng đến nguồn nước để đào hố chôn lấp, tiêu hủy hoặc xếp lớp tàn dư của cây cà chua nhổ bỏ trên mặt đất rồi rải vôi, phủ tấm bạt ngăn ngừa mầm bệnh phát tán.

Thống kê hiện tại, bệnh xoăn lá cà chua đang lây lan và gây hại hơn 936 ha trên địa bàn 2 huyện Đơn Dương và Đức Trọng, trong đó nông dân đã phải nhổ bỏ hơn 128 ha bị nhiễm bệnh nặng. Đây là loại dịch hại nguy hiểm, đến nay chưa có thuốc bảo vệ thực vật đặc trị. Vì vậy, việc tổ chức thu gom, tiêu hủy các vườn cà chua nhiễm bệnh xoăn lá cần được triển khai thường xuyên với các giải pháp luân canh, quản lý chất lượng cây giống tại vườn ươm…

DIỆP QUỲNH - VŨ VĂN