Vĩnh Châu (Sóc Trăng): Nâng cao giá trị hành tím sau thu hoạch

Nguồn tin: Sóc Trăng, 01/09/2016
Ngày cập nhật: 4/9/2016

TX. Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng hiện có diện tích trồng hành tím gần 6.000 ha, tập trung ở các xã Vĩnh Hải, phường 1, phường 2, phường Vĩnh Phước, Lai Hoà... Đây là cây nông nghiệp chủ lực của địa phương được bà con Khmer, Hoa vun trồng từ lâu, trở thành nông phẩm đặc sản được thị trường nhiều nơi ưa chuộng. Tuy hành tím Vĩnh Châu đã có thương hiệu ở trong và ngoài nước, nhưng người trồng hành vẫn còn lao đao, do giá cả còn bấp bênh, thị trường đầu ra không ổn định.

Trước thực trạng trên, năm 2013, Dự án Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tỉnh Sóc Trăng (do Chính phủ Canada tài trợ) đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ đầu tư nâng cao chuỗi giá trị hành tím Vĩnh Châu. Qua đó, dự án tiến hành đầu tư máy móc, xây dựng kho, bãi (tại khóm Sài Côn - phường 2), đồng thời thành lập Hợp tác xã hành tím Vĩnh Châu (HTX), nhằm tạo mối liên kết giữa người sản xuất với các doanh nghiệp, bên cạnh xúc tiến thương mại, ứng dụng công nghệ mới trong bảo quản hành tím bằng giải pháp "Ứng dụng công nghệ sấy khô và bảo quản củ hành tím" để kéo dài thời gian bảo quản, giúp nông dân tạm trữ hành chờ giá, tránh tình trạng hành bị rớt giá khi thu hoạch rộ, đặc biệt là không sử dụng hoá chất để bảo quản hành tím. Từ đó, dự án đã phối hợp với Công ty Tư vấn và Chuyển giao công nghệ bách khoa (thuộc Trường Đại học Bách khoa Hà Nội) thực hiện mô hình "Sơ chế sấy và bảo quản hành tím mini". Qua kết quả đánh giá cho thấy phương pháp sấy và bảo quản củ hành tím, xét về mặt kỹ thuật và tính năng làm việc thì hệ thống máy được lắp đặt hoạt động đạt yêu cầu. Nhưng nguồn nguyên liệu chưa đạt chuẩn đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả của việc sấy và bảo quản hành thương phẩm. Vì vậy, vào tháng 12-2015, Ban Quản lý dự án đã phối hợp với Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp công nghệ thuộc Trường Đại học Cần Thơ thực hiện "Nghiên cứu, kiểm nghiệm các thông số kỹ thuật của công nghệ bảo quản hành tím” (thử nghiệm trên công nghệ mini sẵn có nhằm phân tích, đánh giá các thông số kỹ thuật khi thực hiện mô hình thử nghiệm bảo quản hành tím và xác định các thông số chuẩn đầu vào cho công nghệ bảo quản hành tím).

Dự án "Bảo quản hành tím bằng công nghệ cao" thành công, giúp nông dân giảm hao hụt, nâng thêm mức lợi nhuận.

Thạc sĩ Đặng Thị Cúc - cán bộ phụ trách chuỗi giá trị của dự án cho biết: "Phương pháp nghiên cứu thử nghiệm được bắt đầu từ ngày 01-02-2016 với tổng khối lượng hành tím là 2,1 tấn được bảo quản theo 3 phương pháp để có cơ sở so sánh, đối chiếu: Kho bảo quản mini sẵn có (1,5 tấn cột chùm và 200kg hành cắt lá đựng trong bao lưới); bảo quản bên ngoài kho (200kg hành tím cột chùm, có xử lý thuốc hoá học Mipcin). Số liệu được thu thập theo định kỳ 2 tuần/lần, ghi nhận các thông số kỹ thuật của công nghệ sấy và bảo quản, theo dõi tình hình dịch hại xuất hiện trong quá trình bảo quản".

Được biết, qua thời gian 3 tháng cho thấy, phương pháp bảo quản trong kho cột chùm đạt kết quả cao nhất với tỷ lệ hao hụt là 13% (1.308kg/1.500kg); bảo quản trong kho hành cắt lá đựng trong bao lưới 23% (154,1kg/200kg); bảo quản theo truyền thống đạt 42,85% (85,7kg/200kg). Đặc biệt, trong quá trình bảo quản xuất hiện khá nhiều loại sâu bệnh: Sâu đục củ, dòi đục củ (ấu trùng của ruồi), nhện, bệnh mốc đen (do nấm Aspesgillus), bệnh thối củ (do nấm Fusarium)... trong đó nổi bật là sâu đục củ xuất hiện cao điểm ở thời điểm 6 tuần sau bảo quản và nấm đen xuất hiện nhiều vào cuối giai đoạn bảo quản. Thành công trong đợt thử nghiệm này, ngoài hiệu quả về tỷ lệ hao hụt thấp, giữ nguyên được màu sắc hành tím ban đầu, còn thể hiện hiệu quả trong việc phòng trừ sâu đục củ hành (áp dụng biện pháp xông trùng bằng thuốc Phosphine để trừ sâu đục củ, trong suốt quá trình bảo quản chỉ xông trùng một lần và qua kết quả kiểm tra hoàn toàn không còn sâu đục củ xuất hiện).

Từ kết quả đánh giá và nhận xét trên cho thấy, bảo quản hành tím theo phương pháp này có nhiều ưu điểm so với phương pháp bảo quản truyền thống. Bên cạnh hiệu quả về kéo dài thời gian bảo quản, đảm bảo tỷ lệ hao hụt dưới 15%, còn thể hiện lợi ích về hiệu quả an toàn cho môi trường, an toàn sức khoẻ cộng đồng và an toàn sản phẩm.

Trên cơ sở thành công từ mô hình bảo quản hành tím mini, dự án đang tiếp tục đầu tư "Nghiên cứu mô hình thử nghiệm với mô đun 20 tấn hành tím để đánh giá tiêu chuẩn đầu vào phục vụ công nghệ bảo quản hành tím", mô hình đang trong quá trình thử nghiệm và đợi kết quả đánh giá cuối cùng.

Nếu Dự án "Bảo quản hành tím bằng công nghệ cao" thành công, sẽ mở ra nhiều triển vọng ứng dụng nhân rộng trong những năm tiếp theo, giúp các thành viên trong HTX hành tím nói riêng và nông dân trồng hành tím TX. Vĩnh Châu nói chung không còn lo ngại mỗi khi vào mùa thu hoạch tập trung.

BÔ PHA