Rút ngắn “đường đi”, nâng giá trị rau màu

Nguồn tin: Báo An Giang, 28/07/2016
Ngày cập nhật: 29/7/2016

Với nhiều lợi thế về điều kiện sản xuất, thổ nhưỡng, kinh nghiệm của nông dân… tiềm năng phát triển vùng rau màu của An Giang còn rất lớn. Vấn đề đặt ra là cần hướng nông dân sản xuất an toàn, chú trọng khâu bảo quản, tăng cường liên kết trong tiêu thụ nhằm giảm các tầng nấc trung gian, tăng thêm lợi nhuận cho nông dân, đồng thời cung cấp sản phẩm tốt hơn, giá hợp lý hơn cho người tiêu dùng.

Rau màu chủ yếu phân phối qua thương lái

Mở rộng sản xuất an toàn

Sau khi được cấp chứng nhận đủ điều kiện an toàn trong sơ chế rau, củ, quả các loại, cửa hàng nông sản an toàn Phan Nam (số 30 Tôn Đức Thắng, phường Mỹ Bình) trở thành địa chỉ đáng tin cậy của người dân TP. Long Xuyên. Dù giá bán có cao hơn so với rau, củ bên ngoài nhưng cửa hàng rộng 185,2m2 này vẫn được nhiều bà nội trợ lựa chọn. “Sản xuất an toàn thì dĩ nhiên giá phải cao hơn. Điều quan trọng nhất là sức khỏe của cả gia đình. Nếu ham rẻ mà mua rau, củ, quả không rõ nguồn gốc, không kiểm soát được dư lượng thuốc sâu, tới hồi mang bệnh vô người thì càng tốn kém hơn” – chị Trương Mỹ Hạnh (khóm Bình Khánh 5, phường Bình Khánh, TP. Long Xuyên), nhấn mạnh.

Cùng với cửa hàng Phan Nam, năm 2014 – 2015, các cơ quan chuyên môn tỉnh đã cấp chứng nhận đủ điều kiện sản xuất rau an toàn cho 13 cơ sở sản xuất, tổ hợp tác (THT) trên địa bàn tỉnh. Đối với bà Trương Thị Bi, địa chỉ 15/12, khóm Thạnh An (phường Mỹ Thới, TP. Long Xuyên), sau khi được cấp chứng nhận đủ điều kiện an toàn cho cơ sở sản xuất rộng 40m2, sản phẩm giá của gia đình được nhiều người tin dùng hơn. Tương tự, cơ sở sơ chế rau rộng 50m2 của ông Nguyễn Văn Minh (ấp Long Thượng, xã Kiến An, Chợ Mới) cũng được nhiều đầu mối tìm đến đặt mua rau an toàn. Cùng với các hộ cá thể, nhiều THT sản xuất rau an toàn, cơ sở sơ chế của THT đã nâng cao hiệu quả hoạt động hơn sau khi được cấp chứng nhận. Đối với cơ sở sơ chế, có Tổ sản xuất rau an toàn Mỹ Hòa Hưng (TP. Long Xuyên) rộng 7,69 héc-ta, THT phường Vĩnh Mỹ (TP. Châu Đốc) 2,6 héc-ta. Đối với hoạt động sản xuất rau an toàn, tại Mỹ Hòa Hưng có 7,6 héc-ta, tại xã Kiến An (Chợ Mới) có 4,31 héc-ta ở ấp Long Thượng và 6,5 héc-ta ở ấp Long Hạ, phường Vĩnh Mỹ có 3,78 héc-ta, ấp Thạnh Hưng (xã Bình Thạnh, Châu Thành) có 10 héc-ta, Tổ sản xuất rau an toàn Tuấn Phong (phường Châu Phú B, TP. Châu Đốc) 1,9 héc-ta…

Theo Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh, từ năm 2008 đến nay, tỉnh đã chứng nhận 13 vùng đủ điều kiện sản xuất rau an toàn với tổng diện tích 2.697 héc-ta tại các huyện: Chợ Mới, Châu Thành, An Phú và TP. Long Xuyên. Diện tích này đang tiếp tục được mở rộng.

Liên kết sản xuất

Theo Chi cục BVTV tỉnh, An Giang có lợi thế cạnh tranh so với các tỉnh khác về rau màu do diện tích sản xuất lớn, đã hình thành được các vùng chuyên canh rau màu phục vụ thị trường trong và ngoài nước. Với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng và khí hậu ôn hòa, việc canh tác rau của tỉnh luôn tăng về diện tích và đạt năng suất khá ổn định.

Cùng với các dự án, đề tài nhằm phát triển trồng rau theo hướng an toàn, VietGAP, GlobalGAP, tỉnh đã từng bước xây dựng các chợ đầu mối tại huyện Chợ Mới, An Phú, TP. Châu Đốc… để mở rộng thị trường. Tuy nhiên, kết quả chưa như mong muốn. Đối với khâu bảo quản sau thu hoạch, chế biến công nghiệp và đóng gói thì tỉnh đang rất hạn chế. Đến nay, chỉ có doanh nghiệp Antesco và Ecofarm hoạt động trong lĩnh vực chế biến, đóng gói cũng như xuất khẩu rau màu các loại. Tuy nhiên, số lượng thu mua và chế biến chưa đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất của nông dân. Hiện nay, phần lớn các sản phẩm rau màu của tỉnh đều bán thô cho thương lái mà không qua sơ chế bảo quản. Do giá trị rau màu thấp, khâu bảo quản sau thu hoạch còn yếu nên tình trạng “sáng rau chiều rác” luôn hiện hữu.

Theo Chi cục BVTV tỉnh, chuỗi phân phối của ngành rau màu có quá nhiều trung gian tham gia. Những người này đóng vai trò quan trọng trong việc thu mua rau màu từ nông dân, rồi cho đóng gói bán cho các nhà xuất khẩu/nhà chế biến hay phân phối lại các thương lái bán tại các chợ. Quá nhiều khâu trung gian làm cho giá thành rau màu tăng. Bên cạnh đó, vấn đề giữ lạnh cho sản phẩm khó thực hiện, chất lượng sản phẩm không đảm bảo, khó tạo ra giá trị gia tăng cho ngành hàng rau màu. “Vấn đề bảo quản theo dạng chuỗi logistic cần được nghiên cứu và ứng dụng trong ngành hàng rau màu của tỉnh, đặc biệt là triển khai các liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp nhằm quản lý chất lượng sản phẩm phục vụ cho thị rau màu trong và ngoài nước” – một cán bộ Chi cục BVTV tỉnh đề xuất.

Theo dự báo, mức tiêu thụ rau, củ, quả trong nước năm 2020 khoảng 23 triệu tấn (bình quân 230kg/người/năm) và 2030 sẽ tăng lên 35 triệu tấn (315kg/người/năm). Năm 2015, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt 2,2 tỷ USD, tăng 47% so năm 2014. Dự báo còn tiếp tục tăng ở các thị trường lớn Châu Á, Mỹ và EU. Trước nhu cầu lớn trong nước và thế giới, An Giang định hướng phát triển 92.500 héc-ta hoa màu đến năm 2020, tăng 25.000 héc-ta so năm 2015.

NGÔ CHUẨN