An Giang: Nhiều nỗi lo với lúa đông xuân

Nguồn tin: Báo An Giang, 20/01/2016
Ngày cập nhật: 23/1/2016

Lũ nhỏ, thời tiết khô hạn, dịch bệnh phức tạp... là những tác động bất lợi khiến nông dân đang canh tác lúa đông xuân lo lắng. Cùng với đó, giá lúa thấp cũng gay tâm lý bất an đối với vụ sản xuất chính trong năm.

“Giặc chuột” hoành hành

Lũ 2015 nhỏ, nước không tràn đồng nên nông dân canh tác lúa dọc theo các tuyến kênh Mới, kênh 3, kênh 4, kênh Võ Văn Kiệt (T5), T6, Vĩnh Tế, Tám Ngàn… tranh thủ xuống giống sớm vụ lúa đông xuân. Thời điểm này, có nơi lúa đã lác đác chín, có nơi trổ đều, có nơi đang làm đòng, ngậm sữa nhưng nông dân vẫn chưa thể yên tâm vì bị chuột cắn phá. “Những năm trước, lũ ngập sâu trên đồng nên chuột co cụm lại ở các gò cao, bụi cây, dễ bị tiêu diệt. Đến khi rút nước xuống giống lúa đông xuân, chuột cũng không gây hại nhiều. Còn năm nay lũ nhỏ, chuột sinh sản ngay trên bờ kênh, bờ đê nên cắn phá dữ quá. Chúng tôi dùng mọi cách tiêu diệt mà cũng không xuể. Xuống giống được nửa tháng, tôi phải thuê cấy giặm hết mấy chục ngày công do lúa nảy mầm bị chuột, ốc bươu vàng cắn. Đến khi lúa lớn lên, chúng cũng vào phá hoại dần. Năng suất năm nay chắc khó bằng năm ngoái” - anh Huỳnh Văn Tiền, canh tác 6 héc-ta lúa ở khu vực ấp Cà Na (xã Lương An Trà, Tri Tôn, An Giang), chia sẻ.

Chuột cắn phá khiến nông dân phải cấy giặm lúa

Bên cạnh nỗi lo “giặc tí”, nông dân canh tác lúa đông xuân sớm ở Tri Tôn và cặp tuyến kênh Vĩnh Tế cũng chưa yên tâm khi giá lúa đang xuống thấp. “Tôi nghe Việt Nam ký được nhiều hợp đồng xuất khẩu gạo lớn cho một số nước như Indonesia, Philippines… đáng lý giá lúa phải giữ ở mức cao mới đúng. Đằng này, các công ty lại thu mua gạo với giá thấp hơn vụ thu đông trước đó. Do vậy, giá lúa thu mua tại ruộng hiện nay chỉ quanh mức 4.800 – 4.900 đồng/kg đối với lúa IR50404, còn các giống OM như 6976, 4218, 2517, 1490, 2514… cũng chỉ ở mức 5.000 – 5.200 đồng/kg (lúa tươi)” – anh Trần Văn Minh, thương lái quê Phú Tân, thông tin.

Đối với các vùng canh tác lúa Nhật, lúa Đài Loan ở huyện Thoại Sơn, như: Vọng Đông, Vọng Thê, An Bình, Tây Phú… do thời gian canh tác vụ thu đông kéo dài nên xuống giống vụ đông xuân trễ hơn nhiều vùng khác. Hiện nay, lúa được khoảng 2 – 3 tuần tuổi, nông dân cũng đau đầu với nỗi lo chuột cắn phá mạnh.

Dịch bệnh phức tạp

Ông Nguyễn Hữu An, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) An Giang, cho biết, do mùa lũ năm 2015 có mực nước rất thấp nhiều năm qua nên tiến độ xuống giống vụ đông xuân 2015 – 2016 sớm hơn 15 – 30 ngày so cùng kỳ. Cũng do mức nước lũ thấp không phân hủy được lúa chét, rơm rạ trên đồng nên chi phí làm đất gia tăng, các loại dịch hại có nơi sinh sống, lưu tồn và dễ lây nhiễm sang vụ đông xuân. Trong sản xuất vụ thu đông 2015, có những vùng xuống giống trễ (sau ngày 9-9-2015), tạo nguy cơ làm cầu nối cho các loài dịch hại, nhất là bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá, lây lan sang vụ đông xuân.

Theo ông An, cơ cấu giống lúa vụ đông xuân phần lớn vẫn là các giống nhiễm bệnh đạo ôn, rầy nâu, trong khi thời tiết vụ đông xuân thuận lợi cho các sinh vật như: Rầy nâu, bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá, chuột, bệnh đạo ôn, ốc bươu vàng, sâu cuốn lá, bệnh cháy bìa lá, nhện gié gây hại phát sinh và phát triển mạnh trên diện rộng. Trong đó, bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá vẫn còn là mối nguy cơ khi kết quả các mẫu rầy nâu gởi kiệm nghiệm tại Trung tâm BVTV phía Nam có tỷ lệ khoảng 10% là rầy nâu mang virus lùn xoắn lá. Trong khi đó, rầy nâu còn có khả năng xuất hiện thêm một đợt vào giữa tháng 2-2016, phát triển trên trà lúa muộn ở giai đoạn làm đòng đến ngậm sữa, mức độ gây hại từ trung bình đến nặng. Đối với bệnh đạo ôn, thời gian xuất hiện từ giữa tháng 12-2015 đến tháng 2-2016, mức độ gây hại từ nhẹ đến trung bình, cục bộ nặng, nhất là trên các giống nhiễm, gieo sạ dày và bón phân thừa, như: Jasmine, IR50404, OM4218, OM7347, OM4900, OM5451, OM6976, OM2514… Từ giữa tháng 2 đến tháng 3, bệnh đạo ôn cổ bông có khả năng phát triển từ nhẹ đến trung bình, cá biệt nặng từng chòm đốm trên các ruộng bị nhiễm đạo ôn lá nặng giai đoạn trước. Đối với sâu cuốn lá, dự báo sẽ xuất hiện thêm 2 đợt (sâu non nở) từ khoảng đầu đến giữa tháng 2 và từ khoảng đầu đến giữa tháng 3, mức độ gây hại từ trung bình đến nặng…

Ông An khuyến cáo, nông dân nên thăm đồng thường xuyên khi thời tiết có nhiều sương mù vào sáng sớm hoặc chiều tối; gieo sạ hàng hoặc sạ thưa; bón phân cân đối giữa đạm, lân, kali, tránh bón thừa đạm để phòng bệnh đạo ôn. Đối với rầy nâu di trú từ nơi khác đến khi lúa đang ở giai đoạn mạ thì phải chờ đến khi rầy cám nở, theo dõi mật độ trên 3 con/tép và rầy đa số tuổi 1 - 3 thì hãy xử lý bằng thuốc đặc trị rầy nâu. Nên áp dụng gói kỹ thuật “1 phải, 5 giảm” (sử dụng giống xác nhận, giảm lượng phân đạm, tăng cường kali giai đoạn đầu giúp cây lúa khỏe, trồng cây có hoa trên bờ ruộng…) và không sử dụng thuốc gốc cúc hoặc hỗn hợp nhiều loại thuốc trừ sâu vào giai đoạn 40 ngày đầu của cây lúa để bảo vệ thiên địch, tránh rầy nâu bộc phát…

HOÀNG XUÂN