Bảo tồn và phát triển rau rừng (bài 2)

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng, 28/06/2016
Ngày cập nhật: 29/6/2016

Rau rừng ra phố

Nhiều loài rau xưa nay coi là rau rừng, rau dại, chỉ được bà con dân tộc bản địa thu hái làm phong phú thêm bữa ăn gia đình đã trở thành những loại thực phẩm đặc biệt. Thay vì mọc dưới tán rừng, chúng được trồng trong nhà kính với hệ thống tưới tự động và cung cấp rộng rãi ra thị trường. Chất lượng dinh dưỡng cao, vị ngon lành và nhất là đảm bảo độ sạch, rau rừng đang là thực phẩm được người tiêu dùng yêu thích và chọn lựa.

Thu hoạch rau lỗ bình tại Lâm Hà

Thăm vườn rau của anh Nguyễn Văn Cường tại xã Tân Hà, huyện Lâm Hà, tôi thật sự ngạc nhiên khi anh Cường không chọn trồng các loại rau phổ biến, quen thuộc như lơ, cải hay hoa mà lại là một loài rau rừng có cái tên lạ: rau lỗ bình.

Trong hệ thống nhà kính hiện đại với dàn tưới tự động, anh Cường trồng chỉ một loài rau hoàn toàn mới này, anh giới thiệu đó là rau rừng. Rau lỗ bình nếu nhìn sơ qua có nhiều nét tương đồng với cây rau càng cua ở miền Tây Nam bộ sông nước. Anh Cường cho biết, đây là loại rau rừng được đưa vào danh mục cần bảo tồn của Tây Nguyên, có giá trị dinh dưỡng cao. Đặc biệt, lỗ bình có thể ăn sống như trộn salad hoặc ăn chín, làm rau ăn với lẩu hoặc làm canh. Rau có màu sắc xanh, đẹp, vị giòn, ngọt, bước đầu được người tiêu dùng ưa chuộng.

Anh Cương cho biết, loại rau này dễ trồng, chỉ cần đủ ẩm là phát triển nhanh chóng. Hiện vườn của anh đang cung cấp rau cho nhiều nhà hàng tại Lâm Hà, Bảo Lộc, Đức Trọng và Đà Lạt với giá cả ổn định. Anh Cường chia sẻ: “Rau lỗ bình rất dễ trồng, là rau rừng nên lỗ bình rất khỏe, không phải phun bất cứ thuốc gì vì chúng ít có sâu bệnh hại. Chỉ cần đủ nước tưới là rau lên rất tốt”. Anh Cường đang lên kế hoạch mở rộng diện tích trồng lỗ bình để cung cấp thêm cho thị trường do nhu cầu đặt hàng nhận được ngày càng nhiều hơn.

Khác với anh Cường chọn trồng chuyên rau lỗ bình, trang trại của anh Nguyễn Văn Dũng, nằm ngay chân đèo Prenn, thuộc phường 3, Đà Lạt có tới 3 sào nhà kính trồng khá nhiều loại rau rừng khác nhau, từ bầu đất, lỗ bình cho tới cần dại. Riêng bầu đất hay còn gọi là rau lủi, anh Dũng cung cấp cho khá nhiều nhà hàng tại Đà Lạt chuyên phục vụ món “rau rừng kho quẹt”. Anh Dũng cho hay, rau rừng hiện đã trở thành thực phẩm không chỉ ngon, lạ miệng mà còn là loại rau sạch, được ưa chuộng trên thị trường, đặc biệt với phân khúc khách hàng cao cấp đòi hỏi thực phẩm lạ, xanh, sạch.

Với quan niệm các loại rau thông thường đang bị lạm dụng hóa chất trong quá trình sản xuất và gây ô nhiễmcó thể ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe người tiêu dùng, trong khi đó, với khả năng chống chịu sâu bệnh đặc biệt của loài rau hoang dại, rau rừng trở thành lựa chọn tốt cho người tiêu dùng. Hiện anh Dũng còn liên kết với một số nông hộ, cấp giống để nông hộ trồng và cung cấp rau rừng cho anh đưa ra thị trường.Giống rau rừng anh cho biết, lấy từ những người thực hiện đề tài Nghiên cứu tuyển chọn và xây dựng các mô hình trồng một số loại rau rừng có giá trị tại Lâm Đồng nên đảm bảo chất lượng và thuần chủng.

Không đạt quy mô lớn như trang trại anh Dũng, anh Cường nhưng nhiều nhà vườn khác ở Đà Lạt, Đức Trọng cũng đã chọn một số loại rau rừng để canh tác thêm nhằm đa dạng sản phẩm, trong đó rau bầu đất được nhiều người chọn trồng nhất do nhu cầu thị trường lớn.

Rau từ rừng ra phố đã mang lại cho người nông dân thêm thu nhập, người tiêu dùng thêm lựa chọn và nhất là giúp những loại rau rừng vô danh với người thành phố cất tiếng. Từ đây, chúng sẽ được phát triển, bảo tồn và sinh trưởng mạnh mẽ, thoát khỏi nguy cơ tuyệt chủng, cung cấp cho cộng đồng những nguồn gen quý phục vụ đời sống.

Anh Nguyễn Thành Đạt, Trung tâm Ứng dụng KTNN Lâm Đồng đã thực hiện di thực cây lá bép lên Đà Lạt từ vùng sinh cảnh của chúng là khu vực Di Linh, Bảo Lâm, Bảo Lộc. Anh Đạt đã sử dụng các phương pháp giâm hom, gieo hạt và chuyển cây con từ rừng Di Linh về trồng ở Đà Lạt. Kết quả thật bất ngờ, cây con trồng dưới tán rừng tạp với cây gỗ nhỏ, cây bụi, tre nứa… hoặc trồng xen với một số loại cây khác trong vườn đều phát triển ổn định, mở ra triển vọng trồng cây lá bép rộng rãi. Được biết, anh Nguyễn Thành Đạt cũng là người đã phân tích giá trị dinh dưỡng của cây lá bép với 16 axít amin, trong đó có 8 loại không thể thay thế, tư liệu hóa giá trị của loài rau rừng nổi tiếng này.

D.QUỲNH