Lao đao vì khoai sáp

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa, 07/06/2015
Ngày cập nhật: 10/6/2015

Người trồng khoai sáp tại xã Cam Hòa, huyện Cam Lâm (Khánh Hòa) đang đứng trước nguy cơ thua lỗ nặng vì năng suất giảm, giá thành hạ, sức mua không được như trước…

Bỏ khoai chết khô

Đến cánh đồng khoai sáp ở xã Cam Hòa những ngày này, chúng tôi không khỏi xót xa khi hàng chục ha khoai bị bỏ chết khô, không ai chăm sóc. Anh Ngô Đức Hải (thôn Lập Định 3) cho biết, 8 sào khoai sáp của gia đình anh chỉ gần 2 tháng nữa là thu hoạch, nhưng vì không đủ nước tưới, anh đành để khoai héo queo héo quắt. Theo anh Hải, người dân ở đây chuyển từ trồng lúa sang trồng khoai đã được 4 năm, nhưng chưa năm nào rơi vào hoàn cảnh khó khăn như lần này. Nếu như khoai được giá, người dân sẽ đầu tư khoan giếng để lấy nước tưới, nhưng vì giá bán thấp, nếu đầu tư sẽ càng thêm lỗ. Nhiều hộ gia đình đành bỏ khoai chết hoặc thu hoạch non bán với giá thấp. Chị Đặng Thị Chi (thôn Lập Định 3) tâm sự: “Ruộng khoai nhà tôi còn 1 tháng nữa mới đến kỳ thu hoạch nhưng đành đào non chứ để thời gian nữa là khoai chết vì không có nước tưới. Thu hoạch khoai xong chỉ đủ trả tiền công, còn tiền phân bón, tiền giống coi như mất trắng”. Xung quanh đó, những ruộng khoai của các gia đình khác cũng đã chết gần hết, chỉ còn trơ lá vàng.

Anh Nguyễn Thóc bên ruộng khoai chết khô, sau lưng là sào khoai anh đang nỗ lực cứu

Xã Cam Hòa hiện có hơn 120 hộ trồng khoai sáp với diện tích hơn 80 ha. Vì nắng hạn, đa số mọi người đều phải thu hoạch non hoặc bỏ khoai, diện tích khoai thu hoạch đúng vụ chỉ được khoảng 15 ha.

Không được mùa, còn rớt giá

Được biết, chi phí đầu tư cho một sào khoai sáp đến lúc thu hoạch hơn 5 triệu đồng, chưa tính công chăm sóc. Trong khi các chi phí bơm tưới, phân bón, giống… ngày càng tăng thì giá khoai lại giảm. Anh Nguyễn Thóc (thôn Lập Định 3) cho biết, mấy vụ trước, anh có thể thu hoạch được 2 tấn khoai/sào, bán cho thương lái với giá 11.000 - 12.000 đồng/kg. Nhưng năm nay, giá khoai giảm chỉ còn 6.000 đồng/kg, khiến gia đình anh lao đao vì còn nợ tiền phân bón hơn 40 triệu đồng; với giá này chắc chỉ đủ trả ¼ tiền nợ. Vừa cân khoai bán cho thương lái, chị Chi vừa nói: “Nhìn nhiều vậy thôi chứ chẳng được bao nhiêu, vì khoai thu hoạch non, giá chỉ 3.000 - 4.000 đồng/kg, chỉ đủ trả tiền công thu hoạch. Trước đây, 6 sào khoai nhà tôi thu được hơn 12 tấn, giờ được gần 6 tấn. Vụ này xong tôi không biết có làm tiếp nữa hay thôi”.

Đã mất mùa, lại thêm rớt giá, hầu như không ai muốn thu hoạch khoai để bán. Chiều về, một số trẻ em trong các thôn lại cầm rổ, túi nilon đi mót khoai. Em Mang Thị Thủy (thôn Lập Định 3) cho biết: “Chiều chiều, em lại đi đào ở những sào khoai người ta bỏ lại, mang về nấu ăn hoặc đem ra chợ bán. Khoai người ta bỏ lại nhiều lắm, em với các bạn đi đào mấy ngày nay rồi mà vẫn còn nhiều”.

Các thương lái thu mua khoai tại xã Cam Hòa cho biết, vì lượng tiêu thụ của các bạn hàng giảm, sức mua tại các chợ yếu, nên lượng khoai bán được rất ít. Chị Nguyễn Thị Bé, người thu mua khoai nói: “Khoai tôi lấy thường xuất đi các tỉnh như: Quảng Ngãi, Huế, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh… Trước đây, mỗi ngày tôi xuất được gần 5 tấn, giờ người ta không lấy nữa, cố gắng lắm chỉ xuất được hơn 1 tấn, nên giá mới giảm vậy”.

Ông Trần Vy Long - Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Hòa cho biết, vì người dân ồ ạt chuyển mô hình từ trồng lúa sang trồng khoai sáp, nên chỉ được giai đoạn đầu, dần dần, khi cung vượt cầu, dẫn đến khoai mất giá là điều tất yếu. Hội Nông dân và xã đã nhiều lần tuyên truyền bà con không nên mở rộng diện tích trồng khoai, nhưng không có tác dụng.

Ông Trần Vy Long - Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Hòa: Địa phương không khuyến khích bà con mở rộng diện tích trồng khoai sáp. Nhưng vì trồng khoai sáp có chi phí đầu vào thấp, dễ sinh lời, nên bà con cứ thấy lợi trước mắt là làm, dẫn đến cung vượt cầu. Giờ lúa không còn, khoai sáp thì mất mùa, mất giá, thêm nắng hạn kéo dài, tôi rất lo cho tình hình an ninh lương thực tại địa phương.

ĐÌNH LÂM – VĨNH THÀNH