Mô hình lúa VietGap đầu tiên ở Bắc Ninh

Nguồn tin: Báo Bắc Ninh, 13/05/2015
Ngày cập nhật: 16/5/2015

Trồng lúa theo tiêu chuẩn an toàn và đạt chất lượng cao đang là xu hướng của sản xuất nông nghiệp hiện đại. Kết quả sản xuất tại mô hình lúa VietGap đầu tiên của Bắc Ninh cho thấy tầm quan trọng của việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất lúa, góp phần thay đổi tư duy làm nông nghiệp cho nông dân.

Là vùng chuyên canh lúa hàng hóa từ năm 2010, thôn Đức Lân, xã Yên Phụ, huyện Yên Phong có đến 90% diện tích trồng các loại lúa nếp, trong đó chủ đạo là giống Nếp cái hoa vàng, BM9603, PD2… Tuy nhiên, do đầu ra không ổn định, giá cả phụ thuộc nhiều vào thị trường sau thu hoạch nên việc sản xuất lúa nếp hàng hóa vẫn chưa đem lại hiệu quả kinh tế như mong muốn cho địa phương thuần nông này.

Vụ mùa năm 2013, được sự tư vấn của Viện Bảo vệ thực vật Trung ương, HTX Đức Lân thử nghiệm xây dựng mô hình sản xuất lúa nếp hàng hóa theo tiêu chuẩn VietGap với quy mô 50ha. Để quá trình thực hiện mô hình luôn được theo dõi sát sao, HTX đã thành lập riêng một Ban quản lý về sản xuất lúa VietGap dưới sự kiểm tra của Trung tâm Chất lượng nông lâm thủy sản vùng 1. Theo đó, từng đội sản xuất nhỏ như đội vệ sinh môi trường, đội phòng trừ sâu bệnh... lập sơ đồ, khoanh vùng từng diện tích, từng loại giống để dễ dàng trong việc chăm sóc, quản lý. Bên cạnh đó, Ban quản lý cũng cho xây dựng các bể chứa bao bì thuốc bảo vệ thực vật, phân bón để giữ gìn vệ sinh môi trường. Cùng với HTX, người dân cũng chủ động thăm đồng, phòng trừ dịch hại, trao đổi kỹ thuật với các cán bộ và nông dân khác.

Cánh đồng lúa thôn Đức Lân, xã Yên Phụ, huyện Yên Phong.

Ông Tô Văn Chén, một người dân tham gia mô hình vui mừng cho biết: “Nhờ việc sản xuất theo lịch thời vụ tập trung và quy trình khép kín, chúng tôi giảm được đáng kể công sức và chi phí. Tính trung bình, mỗi sào lúa chúng tôi chỉ mất 600.000 - 700.000 đồng, tiết kiệm được 300.000 - 500.000 đồng so với trước đây. Ngoài ra, nông dân còn được cán bộ chuyên môn hướng dẫn chi tiết biện pháp chăm sóc lúa theo từng giai đoạn sinh trưởng, công thức NPK cụ thể và áp dụng biện pháp phòng trừ sâu bệnh kịp thời nên hạn chế sử dụng thuốc BVTV, an toàn cho người lao động trực tiếp và cho cả sản phẩm sau thu hoạch”.

Kết quả diện tích cấy lúa nếp VietGap của HTX Đức Lân nhiều mùa vụ đều đạt năng suất 200kg/sào, tương đương 5,2 - 5,4 tấn/ha. Quan trọng hơn, với chất lượng lúa nếp được đảm bảo, có thương hiệu riêng, địa phương tìm được đầu ra để tiêu thụ sản phẩm, thay vì phải thấp thỏm chờ đợi giá cả thị trường như trước. Hiện, phần lớn số lúa nếp của HTX được công ty Giống cây trồng Bắc Ninh và Công ty Trà gạo Lứt Cảnh Hòa (Đình Bảng, Từ Sơn) thu mua với mức ổn định từ 15.000 - 17.000 đồng/kg, cao hơn so với giá thị trường. Ngoài ra, vào vụ mùa hàng năm có khoảng 10ha lúa non được các thương lái ở Hà Nội thu mua về làm cốm. Với cách làm này người dân vẫn giữ nguyên được thu nhập mà không phải mất công gặt, phơi và chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh vào cuối vụ…Tính trung bình, mỗi sào lúa nếp hàng hóa cho người trồng lúa thu hơn 3 triệu đồng.

Tuy nhiên, theo ông Tô Như Khoa - Chủ nhiệm Hợp tác xã Đức Lân, quá trình sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGap thực tế ở đây vẫn tồn tại một số khó khăn. Việc quy hoạch, đổi thửa ruộng của địa phương vẫn chưa thực sự triệt để, diện tích canh tác còn manh mún đã hạn chế đưa cơ giới hóa vào mọi khâu sản xuất. Cùng với đó, hệ thống thủy lợi còn yếu, chưa chủ động được nguồn nước tưới cũng ảnh hưởng lớn đến việc gieo cấy lúa quy mô lớn…

Được biết, hiện nay UBND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ cho các địa phương phát triển sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGAP. Vì vậy, để mở rộng mô hình này, đòi hỏi có sự vào cuộc triển khai mạnh mẽ của các cấp chính quyền nhất là chính quyền cơ sở trong việc quy hoạch, định hướng và sự quyết tâm tổ chức thực hiện, đầu tư vào sản xuất của các HTX, tổ hợp tác, nhóm hộ, các trang trại sản xuất lúa trong tỉnh. Bởi, việc áp dụng thành công mô hình sản xuất lúa VietGap sẽ không chỉ tăng hiệu quả kinh tế cho nông dân mà còn hướng tới hình thành chuỗi giá trị lúa - gạo trên địa bàn tỉnh.

Huyền Thương - Công Cường