Bình Định: Phát triển sản xuất nấm ăn, nấm dược liệu

Nguồn tin: Báo Bình Định, 08/03/2015
Ngày cập nhật: 10/3/2015

Mấy năm gần đây, nghề nấm đã phát triển ở nhiều nơi trong tỉnh Bình Định với nhiều cơ sở sản xuất nấm ăn, nấm dược liệu thương phẩm. Cơ sở đặt nền tảng cho việc phát triển nghề sản xuất nấm ở Bình Ðịnh là Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ (ƯDTBKH&CN) tỉnh. Hiện Trung tâm đang thực hiện dự án phát triển sản xuất nấm lớn.

Một hộ trồng nấm linh chi ở Bình Định. Ảnh: HOÀNG LÂN

Phát triển trồng nấm

Ông Huỳnh Xuân Trường, Giám đốc Trung tâm ƯDTBKH&CN, cho biết: Cây nấm được trồng từ lâu ở tỉnh ta, nhưng ở mức tự phát, quy mô nhỏ lẻ, chủ yếu là nấm rơm, nấm mộc nhĩ. Vào những năm 1993 - 1998 Trung tâm cũng đã xây dựng nhiều mô hình trồng 2 loại nấm này. Đến năm 2010, thị trường tiêu dùng, thị trường dược liệu có nhu cầu nên Trung tâm bắt đầu sản xuất thử nghiệm nấm linh chi, nấm sò, lấy giống từ Viện Di truyền nông nghiệp.

Với nguồn nguyên liệu mùn cưa, bột cám gạo, bột bắp… sẵn có, giá rẻ ở địa phương, Trung tâm đã xây dựng 3 mô hình sản xuất nấm linh chi, nấm sò tại các địa phương trong tỉnh. Kết quả khả quan, đã thu hoạch 200 kg nấm linh chi khô, đạt chất lượng tương đương nấm linh chi tự nhiên và nấm trồng một số nơi khác. Riêng nấm sò xám, nấm sò trắng đạt 0,5 kg/bịch phôi, bằng năng suất của Viện Di truyền nông nghiệp. Hàm lượng dinh dưỡng, dược tính đều trong mức cho phép. Qua đó, Trung tâm đã hoàn thiện được quy trình kỹ thuật trồng nấm phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương, chuyển giao cho người trồng.

Ông Đặng Xuân Tiến, ở thị trấn Ngô Mây, huyện Phù Cát, một người trồng nấm sò, cho biết: Nấm sò tiêu thụ khá mạnh, chủ yếu bán cho các thương lái mua gom, quán ăn chay, bán ngoài chợ. Tôi đã trồng gối đầu nhiều đợt, với quy mô 6.000 bịch nấm sò trong dịp Tết Ất Mùi vừa qua.

Từ nguồn giống nấm của Viện Di truyền nông nghiệp, Trung tâm đã tự sản xuất giống nấm cấp 1, cung cấp giống nấm cấp 2 cho các cơ sở sản xuất giống nấm, từ cơ sở này cung cấp bịch phôi để trồng nấm thương phẩm cho người dân. Riêng Trung tâm cũng sản xuất bịch phôi nấm để trồng nấm thương phẩm và cung cấp cho thị trường. Qua thực tế cho thấy, mùa trồng nấm thích hợp ở Bình Định là từ tháng 9 Dương lịch năm trước đến tháng 4 năm sau. Mùa này có mưa, độ ẩm cao, nhiệt độ tương đối thấp so với các tháng còn lại trong năm. Cây nấm thích hợp độ ẩm từ 80% trở lên, nhiệt độ càng thấp càng tốt so với vùng nhiệt đới như tỉnh ta.

Năm 2013 Trung tâm đã sản xuất được trà túi lọc, nước giải khát linh chi, song sản phẩm mới chỉ dừng lại mức thử nghiệm, đang cần doanh nghiệp tiếp tục ứng dụng kết quả nghiên cứu phát triển thành sản phẩm hàng hóa cạnh tranh trên thị trường.

Dự án sản xuất nấm

Năm 2014 - 2015 Trung tâm ƯDTBKH&CN thực hiện một dự án nấm với vốn đầu tư 6 tỉ đồng, trong đó Bộ KH&CN hỗ trợ gần 3 tỉ đồng để phát triển vùng nguyên liệu 5 loại nấm, gồm nấm rơm, sò, mộc nhĩ, linh chi và trà tân. Xây dựng 5 mô hình trồng nấm ở các huyện: Vĩnh Thạnh, Vân Canh, An Lão, Hoài Nhơn và Phù Cát, quy mô mỗi mô hình từ 5.000 - 10.000 bịch phôi. Tùy theo điều kiện khí hậu, nguồn nguyên liệu sẵn có mà bố trí mô hình trồng loại nấm phù hợp. Chú trọng xây dựng được mô hình vùng nông thôn miền núi khó khăn để nhân rộng ra cộng đồng, góp phần tăng thu nhập cho người dân.

Đến nay, Trung tâm đã cung cấp trên 9.000 bịch phôi cho các mô hình; ngoài ra còn cung cấp theo đơn đặt hàng của người dân. Tuy vậy, năng lực của Trung tâm có hạn, hiện chỉ sản xuất được 700 bịch/ngày, do lò hấp chỉ đạt công suất đến như vậy. Cho nên Trung tâm chú ý đến việc hướng dẫn cho dân tự làm bịch phôi và chỉ cung cấp giống.

Hiện nay phong trào trồng nấm trong tỉnh khá phát triển, có nhiều hộ trồng nấm thương phẩm và cung cấp giống. Những người sản xuất bịch phôi có trang bị lò hấp tiệt trùng, có kỹ thuật tối thiểu và được Trung tâm tư vấn hướng dẫn, đồng thời cung cấp meo giống cấp 1, cấp 2 để tạo ra bịch phôi giống nấm thương phẩm. Theo ông Huỳnh Xuân Trường, đây là xu hướng của Trung tâm. Do không đủ cơ sở vật chất tạo bịch phôi giống nấm thương phẩm cung cấp cho cả tỉnh, Trung tâm chỉ làm mô hình thí điểm, hoàn thiện quy trình kỹ thuật, chuyển giao cho người trồng. Trung tâm hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp giống nấm tạo điều kiện để người dân tự sản xuất giống nấm thương phẩm, hình thành vùng trồng nấm nguyên liệu rộng lớn. Riêng giống nấm trà tân khi thành công sẽ chuyển giao rộng rãi cho người trồng.

Được một số dự án hỗ trợ, sắp đến Trung tâm sẽ đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất làm giống nấm, nâng công suất lên 4.000 - 5.000 bịch phôi/ngày. Trung tâm cũng sẽ đầu tư dây chuyền sản xuất trà túi lọc linh chi, hệ thống bảo quản, đóng gói, sấy nấm có năng suất 100 - 150kg/ngày, gấp 10 lần hiện nay. Theo kế hoạch, kết thúc dự án vào cuối năm 2015, sẽ đạt 150 tấn nấm nguyên liệu để chế biến dưới nhiều dạng khác nhau: trà túi lọc, nấm khô đóng gói… Hiện một doanh nghiệp trong tỉnh dự định sản xuất nước giải khát nấm linh chi, nếu được thì sẽ giải quyết đầu ra mạnh mẽ hơn, khuyến khích người trồng nấm tạo nguồn nguyên liệu dồi dào cho chế biến.

HOÀNG LÂN