An Giang: Giá trị vàng của… rơm

Nguồn tin: Báo An Giang, 07/12/2015
Ngày cập nhật: 8/12/2015

“Ông cha ta đã đốt bỏ rơm ngoài đồng trong thời gian rất dài. Việc làm này vừa lãng phí nguồn rơm, vừa gây ô nhiễm môi trường, tác động đến biến đổi khí hậu. Bây giờ, chúng ta phải sản xuất nông nghiệp có trách nhiệm, phải tận dụng rơm vào các mục đích có lợi” – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Việt Hiệp nhấn mạnh.

Hiệu quả nấm rơm

Trước đây, vợ chồng anh Trần Thanh Công và chị Nguyễn Thị Phượng (ấp Hòa Thành, xã Định Thành, Thoại Sơn, An Giang) cứ chăm bẫm vào 12 công ruộng nhưng nghèo vẫn hoàn nghèo. Thế rồi, từ gợi ý của các cán bộ thuộc dự án “An Giang và Pitea – Cộng đồng bền vững” cùng các chuyên gia đến từ TP. Pitea (Thụy Điển), vợ chồng anh Công triển khai mô hình trồng nấm rơm trong nhà. Tận dụng khoảnh đất trống cặp ruộng lúa, anh chị xây dựng nhà nấm bằng tre rộng 360m2, chi phí hết 9 triệu đồng. Bên trong nhà nấm, các vỉ tre được lót thành 3 lớp để chất rơm ủ nấm. “Sau khi gieo meo 12 ngày là có thể khai thác nấm liên tục 15 ngày sau đó. Vụ đầu tiên tôi thu hoạch được 450kg nấm, cân tại chỗ cho thương lái giá 50.000 đồng/kg. Tính ra, chỉ sau 1 tháng, trừ chi phí còn lời hơn 20 triệu đồng. Trong khi đó, với 12 công lúa, canh tác suốt 3 tháng ròng, cũng chỉ lời khoảng 1 triệu đồng/công” – chị Phượng chia sẻ.

Chuyên gia Thụy Điển khảo sát mô hình nhà nấm

Anh Công cho biết, lợi thế của trồng nấm trong nhà là không sợ ảnh hưởng thời tiết. “Trước đây, vợ chồng tôi cũng có trồng nấm rơm ngoài trời. Mùa nắng thì không sao nhưng nấm đang thu hoạch mà gặp mưa coi như hư hết. Trồng nấm trong nhà mình dễ tưới nước, khử khuẩn, có thể trồng liên tục 5 – 6 vụ/năm. Trên cùng diện tích, nhà nấm cho phép trồng sản lượng cao gấp 3 lần ngoài trời, bởi có thể lót nhiều lớp vỉ chồng lên nhau, chừa khoảng trống đủ để đắp luống rơm. Khi thu hoạch cũng dễ hơn vì tư thế đứng thoải mái” – anh Công tỏ ra kinh nghiệm.

Thấy trồng nấm trong nhà hiệu quả, vợ chồng anh cho thuê luôn 12 công đất ruộng để tập trung đầu tư trồng nấm. Đến mùa thu hoạch lúa, anh chị thuê máy gom rơm với giá 130.000 đồng/công, đưa vào kho ủ để có nguồn rơm trồng nấm quanh năm. “Hiện nay, chúng tôi đang ủ 50 công rơm. Bình quân cứ 15 công rơm đủ cho 400m dòng. Nhận thấy cất nhà nấm bằng tre chỉ sử dụng được 1 năm là hư hỏng, chúng tôi xây dựng thêm 2 nhà nấm bằng gỗ bạch đàn. Mỗi nhà nấm có 800m dòng, chi phí xây dựng 15 triệu đồng nhưng mình xài được 3 – 4 năm. Vụ vừa rồi, chỉ sau hơn 2 tháng trồng nấm, chúng tôi lời được 60 triệu đồng” – chị Phượng phấn khởi.

Giá trị rất cao

Ở xã Định Thành, nhiều hộ trồng nấm cũng “ăn nên làm ra” với mô hình nhà nấm. Theo chị Phương, nhiều năm qua, giá nấm không bao giờ rớt xuống dưới 50.000 đồng/kg. Vào những thời điểm rằm lớn, giá nấm bán sỉ từ 70.000 – 80.000 đồng/kg, còn ngoài chợ hơn 120.000 đồng/kg. Nguyên nhân do hầu hết các cánh đồng sử dụng máy gặt đập liên hợp, rơm rải đều ra ruộng, khó gom lại như thời còn máy suốt khiến nhiều hộ bỏ nghề, diện tích trồng nấm giảm, cung không đủ cầu.

Hiện nay, câu chuyện người trồng nấm thiếu rơm, còn người trồng lúa đốt rơm bỏ phần nào có hướng giải quyết. Tỉnh đang triển khai chương trình hỗ trợ vốn để nông dân mua máy thu gom rơm, phục vụ trồng nấm và làm thức ăn cho bò, hướng đến xuất khẩu rơm cuộn. Tuy nhiên, do chưa thấy được giá trị của mô hình nên đến nay, mới chỉ có khoảng 10 máy được nông dân đầu tư. Theo ông Đoàn Ngọc Phả, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khi nông dân mua máy có nhãn hiệu sẽ được hỗ trợ lãi suất vay vốn trong 2 năm đầu, hỗ trợ 50% lãi suất năm thứ 3. “Phần lớn nông dân sử dụng máy cày kết hợp máy thu gom rơm nên chi phí đầu tư máy thu gom rơm cũng không quá lớn. Rơm cuộn loại 20kg hiện có giá 25.000 đồng/cuộn, khả năng thu hồi vốn nhanh. Tôi nghĩ rằng, khi nông dân thấy mô hình này hiệu quả sẽ đầu tư mua máy gom rơm. Cũng giống như máy gặt đập liên hợp lúc trước, Nhà nước trợ giá, hỗ trợ vốn vay nhưng nông dân vẫn không chịu mua, đến khi thấy hiệu quả thì tự họ bỏ tiền túi ra mua” – ông Phả phân tích.

Theo ông Nguyễn Lợi Đức, chủ trang trại bò Sáu Đức (xã Vĩnh Gia, Tri Tôn), khi đầu tư máy thu gom rơm để ủ đạm làm thức ăn cho bò, hiệu quả cao hơn hẳn trồng cỏ tươi. “Không lý gì chúng ta lại cứ đốt bỏ rơm, trong khi giá trị của rơm rất lớn” – ông Đức nhấn mạnh.

“Tôi sẽ bàn với anh em trong tổ hợp tác mua máy thu gom rơm để trồng nấm. Trước đây, nghề trồng nấm ở Vĩnh Phú mang lại hiệu quả rất cao nhưng dần thu hẹp do thiếu rơm. Bây giờ có máy móc rồi, mình phải phục hồi lại, chớ đốt bỏ rơm uổng lắm” - ông Lê Thanh Giản, thành viên Tổ hợp tác ấp Trung Phú 1 (xã Vĩnh Phú, Thoại Sơn), dự định.

NGÔ CHUẨN