Rau thất thu vì rét muộn

Nguồn tin: Báo Bắc Giang, 02/12/2015
Ngày cập nhật: 3/12/2015

Hành, bắp cải, su hào lụi dần, sâu bệnh xuất hiện nhiều, năng suất thấp vì mùa đông năm nay rét muộn. Các vùng chuyên canh rau màu trong tỉnh Bắc Giang thưa vắng thương lái đến thu mua nông sản dù đang vào chính vụ.

Ruộng su hào của gia đình ông Nguyễn Văn Trường, thôn Hà Mỹ, xã Chu Điện (Lục Nam) thất thu do thời tiết ấm.

Sâu bệnh tăng, năng suất giảm

Những ngày này, tại thôn Đông Long, xã Quảng Minh (Việt Yên), nhiều ruộng cải bắp đang héo dần. Không chỉ cải bắp lá mỏng mà giống cải bò lá cứng cũng bị sâu bệnh hại mạnh. Hộ bà Trần Thị Phượng phải phá bỏ hơn 1 sào rau, xử lý đất để trồng lứa mới. Tiếc của, bà chọn những cây còn tươi, chặt, gom mang bán vớt vát bù đắp chi phí đã bỏ ra.

Theo bà Phượng, một sào cải bắp chi phí làm đất, giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật khoảng 1,5 triệu đồng chưa tính công. Đầu vụ đông năm ngoái, với hai sào cải bắp, bà thu được 7 triệu đồng nhưng năm nay chẳng đủ vốn. Kế bên là ruộng rau của gia đình bà Nguyễn Thị Lĩnh cũng không có chiếc lá nào còn nguyên vẹn. Bà Lĩnh than thở: “Năm ngoái trồng rau được 10 phần thì năm nay chỉ 5 phần. Sâu xanh, sâu tơ, giòi đục lá phá hỏng cả ruộng. Tôi phun thêm đợt thuốc này, nếu không bớt sâu thì đành phải bỏ”.

Tương tự, người trồng rau ở thôn Ninh Động, xã Ninh Sơn (Việt Yên) cũng cho biết năm nay trồng hành rất khó. Năng suất hành lá bình quân chỉ 4 - 5 tạ/sào, bằng một nửa so với cùng thời điểm năm trước. Theo anh Lê Văn Cường, cán bộ khuyến nông xã Ninh Sơn, vụ đông này sâu bệnh trên rau màu nhiều và mức độ gây hại mạnh hơn so với mọi năm. Ớt bị nhện đỏ và giòi đục rễ; bệnh thán thư, thối rễ gây hại trên hành, cải bắp, su hào.

Đây cũng là những khó khăn chung của các vùng trồng rau thâm canh trong tỉnh như: Đông Lỗ (Hiệp Hòa), Nghĩa Trung (Việt Yên); Bảo Đài, Chu Điện (Lục Nam). Trên ruộng su hào đang hình thành củ nhưng bị vàng lá, héo rũ, ông Nguyễn Văn Trường, thôn Hà Mỹ, xã Chu Điện vừa nhổ một gốc cây lên xem vừa xót xa nói: “Sau khi xuống giống, cây bén rễ nhanh, lên xanh tốt. Nhưng rồi trời mưa, thời tiết nóng ẩm như mùa hè nên cả ruộng rau bị lụi dần. Bộ rễ cây thâm đen, chỉ còn 1 - 2 sợi rễ trắng để hút dinh dưỡng thì dù trời chuyển rét ngay cũng không cứu vãn được nữa.”.

Thời tiết ấm, rau ưa lạnh khó trồng nên khan hiếm, giá các loại rau như cải bắp, hành lá đều tăng gấp đôi nhưng cũng không có bán. Các điểm chuyên cân nông sản vụ đông phải vất vả gom hàng để có nguồn cung cấp cho khách.

Bà Nguyễn Thị Bẩy, chủ một điểm cân rau tại xã Thái Đào (Lạng Giang) cho hay, thời điểm này năm ngoái mỗi ngày bà xuất đi khoảng 7 - 8 tấn, có hôm đến 10 tấn nhưng năm nay chỉ 1 - 2 tấn còn khó khăn trong khi nhu cầu khách đặt gấp đôi. Vợ chồng bà phải ra tận ruộng thu mua thay vì chỉ ở cửa hàng đợi bà con mang đến bán như trước đây.

Trồng lứa mới, bù đắp sản lượng

Những ngày cuối tháng 11 đã xuất hiện đợt rét đầu tiên trong năm. Tuy nhiên, theo Đài Khí tượng thủy văn Bắc Giang, đợt rét này kéo dài khoảng 4 ngày, sau đó trời lại ấm dần. Vì vậy, những lứa rau đang bước vào giai đoạn phát triển như su hào, cải bắp vẫn nhiều khả năng cho năng suất thấp. Trong tháng 12, dự báo còn vài đợt rét nữa nhưng tập trung vào những ngày cuối năm.

Ông Đặng Văn Tặng, Trưởng phòng Trồng trọt (Sở Nông nghiệp và PTNT) cho biết, thời vụ một số loại rau ưa lạnh, khoai tây vẫn còn đến 31-12. Do vậy, để bù đắp sản lượng thất thu cây vụ đông do thời tiết ấm, đơn vị vẫn tiếp tục khuyến cáo nông dân trồng lứa mới và đề nghị cơ quan chuyên môn các huyện, thành phố theo dõi sát tình hình thời tiết, sâu bệnh để hướng dẫn nông dân biện pháp chăm sóc cây trồng kịp thời.

Đối với diện tích đã bị sâu bệnh, thối hỏng không còn khả năng khắc phục cần nhanh chóng thu dọn, vệ sinh đồng ruộng bằng vôi bột rắc đều trên mặt ruộng trước khi cày bừa (10 - 15 kg/sào). Chọn cây hoặc hạt giống bảo đảm chất lượng để gieo trồng lứa mới, bón phân cân đối, không dùng phân tươi, không lạm dụng quá nhiều phân đạm, bảo đảm giữ đủ ẩm trong ruộng; nhổ bỏ cây bị bệnh, xử lý nguồn bệnh để tránh lây lan ra diện rộng. Trên diện tích đã trồng hoặc sắp cho thu hoạch cần tranh thủ thời tiết thuận lợi, chú trọng chăm sóc, kiểm soát tốt sâu bệnh.

Thực tế hiện nay có tình trạng nông dân phun nhiều thuốc bảo vệ thực vật nhưng sâu bệnh không giảm là do dùng không đúng thuốc, không đúng thời điểm, do vậy bà con cần lưu ý thực hiện nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng cách, đúng lúc) khi sử dụng. Tuân thủ thời gian cách ly ít nhất là một tuần trước khi thu hoạch nhằm bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.

Theo tổng hợp của Chi cục Bảo vệ thực vật, đến cuối tháng 11, toàn tỉnh có gần 300 ha cây vụ đông bị nhiễm sâu bệnh. Nếu thời tiết tiếp tục có nắng mưa xen kẽ thì cây trồng ưa lạnh sẽ phát triển không thuận lợi, sâu bệnh gia tăng gây hại với mức độ nặng hơn.

Trịnh Lan