Khánh Hòa: Sâu dòi đe dọa mùa tỏi

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa, 09/12/2014
Ngày cập nhật: 10/12/2014

Tuy mới vào vụ nhưng nạn sâu dòi đã bùng phát, gây thiệt hại trên một số ruộng tỏi mới xuống giống. Ngành chức năng cho biết, các biện pháp canh tác, phòng trừ tổng hợp sẽ hạn chế được nạn sâu dòi.

Sâu dòi đang hoành hành tại các ruộng tỏi mới xuống giống tại xã Ninh Phước (Khánh Hòa).

Thiệt hại từ 10 đến 15%

Những ngày này, các ruộng tỏi vừa xuống giống ở xã Ninh Phước (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa), lá mới ra đọt non đã bị sâu tấn công gây thiệt hại lớn. Ông Đặng Văn An (thôn Ninh Yểng) - người trồng tỏi thâm niên cũng bó tay với nạn sâu dòi. “Sâu hại quá nhanh. Khi tỏi vừa xuống giống là sâu xuất hiện, qua mấy ngày đã ăn xuống tận gốc, làm lá tỏi héo úa, sau đó cây chết...” - ông An cho biết.

Ruộng tỏi của ông An là một trong những ruộng bị nhiễm nặng trong khu vực, cả ruộng vàng úa, xơ xác. Tuy có thuốc điều trị nhưng ông An cho rằng rất khó cứu vãn bởi thiệt hại quá nặng. Với hơn 5 sào tỏi (1.000m2/sào), 400kg giống, tiền đầu tư, công cũng ngót 40 triệu đồng. “Tôi cố gắng phun thuốc chữa trị bằng các loại đặc hiệu, tăng cường trồng dặm bằng cách đặt mua giống tỏi từ Lý Sơn (Quảng Ngãi)... Nếu một thời gian ngắn nữa không có kết quả thì buộc phải phá bỏ để trồng lại...”, ông An nói.

Ruộng tỏi của ông Đặng Hoàng Minh (thôn Ninh Yểng) có tổng diện tích 2ha, xuống giống không đồng loạt; từ 10 đến 20 ngày trở lại đây, một số đám đã xuất hiện sâu dòi phá hoại. “Trước mắt, sâu hại không ảnh hưởng đến năng suất vì tỏi còn nhỏ, nhưng nếu nặng phải phá bỏ, nhẹ thì trồng dặm rất cực, tốn nhiều công. Do tình hình sâu hại mà thời gian gần đây, thuốc Patox - loại thuốc đặc trị sâu dòi bị cháy hàng, có thời điểm lên tới 5.000 đồng/gói (bình thường 3.500 - 4.000 đồng/gói 100g...”, ông Minh cho biết.

Các khu vực trồng tỏi khác trong tỉnh cũng bị nạn sâu dòi phá hoại. Tại thôn Xuân Đông, xã Vạn Hưng (huyện Vạn Ninh), ông Bùi Dân cho biết, sâu dòi đã gây hại của ông khoảng 1 sào tỏi, mức độ thiệt hại 50%. Hiện nay, mỗi ngày, ông phải tốn tiền triệu để phun thuốc tiêu diệt sâu dòi cho 1ha tỏi. “Nếu lơ là thì sâu sẽ bùng phát nhanh, tuy chữa được nhưng tốn kém. Sâu hại có liên quan đến thời tiết nóng ẩm và các loại cây trồng lân cận, trong đó có cây hành...”, ông Dân nói.

Theo ông Phan Phùng - Chủ tịch Hội Nông dân xã Ninh Phước, toàn xã có 120ha tỏi trồng tập trung tại 2 thôn Ninh Tịnh và Ninh Yểng. Nông dân đã xuống giống đúng thời vụ, nhưng cây tỏi đang bị nạn sâu dòi phá hoại với mức độ nhiễm 10 - 15%. Đây không phải là bệnh dịch mà là sâu hại, người dân đã biết nhưng lại bất ngờ trước tốc độ lây lan nhanh của sâu nên không kịp trở tay. Hiện nay, nông dân đang tập trung để tiêu diệt sâu dòi và ruồi đẻ trứng...

Chú ý biện pháp tổng hợp

Theo nhiều nông dân, thời tiết đầu vụ năm nay rất thích hợp cho sâu dòi bùng phát. Mặt khác, do nhiều nông dân chủ quan, lơ là, chậm trễ trong khâu phun xịt thuốc phòng ngừa sâu nên dẫn tới một số diện tích bị thiệt hại rất nặng, khó cứu chữa.

Thị xã Ninh Hòa là địa phương có diện tích tỏi lớn nhất tỉnh với hơn 180ha, tập trung tại các xã: Ninh Phước, Ninh Vân, Ninh Sơn. Do mới vào đầu vụ nên Trạm Bảo vệ thực vật (BVTV) Ninh Hòa chưa kịp thống kê diện tích nhiễm sâu dòi. Ông Trần Tự - Trưởng trạm BVTV thị xã cho biết: Ruồi đục lá khi chích hút sẽ đẻ trứng vào thân, trứng nở thành con dòi ăn hết diệp lục của lá, làm lá vàng úa, héo rũ. Dòi ăn xuống gốc làm cây chết, thân èo uột, không thể tạo củ. Dòi trưởng thành biến thành nhộng, sau đó phát triển thành ruồi và tiếp tục đi chích hút cây khác. Nếu nhiễm nặng, diện tích hơn 70 - 80% buộc phải phá bỏ, trồng lại, diện tích ít hơn thì có thể phun xịt bằng các loại thuốc đặc hiệu. Tuy nhiên, sâu dòi ít gây hại vào cuối vụ, bởi lúc này lá tỏi đã già, cứng, ruồi khó chích hút nên ít ảnh hưởng đến năng suất...

Trạm BVTV thị xã khuyến cáo, để tránh nạn sâu dòi, nông dân không nên độc canh cây tỏi mà phải luân canh với nhiều cây trồng khác. Đặc biệt cần lưu ý, cây hành và cây tỏi nếu canh tác gần nhau hay hai vụ liền sẽ phát sinh sâu hại, bởi 2 cây này cùng họ và có đặc thù bệnh học giống nhau. Việc phun Patox tuy có hiệu quả nhưng do nông dân thường dùng liều cao nên đã bộc lộ tính kháng thuốc. Trạm BVTV thị xã sẽ kiểm tra và tiếp tục khuyến cáo đến nông dân.

Theo khuyến cáo của Trạm BVTV thị xã, khi sâu hại xuất hiện, nông dân nên dùng Trigard 100 SL (chuyên trị dòi đục lá), kết hợp dầu khoáng SK (gây ngạt, làm thối trứng) và Sairifos 585 EC (tính chất tiếp xúc, vị độc, xua đuổi và xông hơi, khả năng tiêu diệt sâu nhanh, mạnh) để xử lý.

P.L