Lao đao vì cao su rớt giá

Nguồn tin: Báo Thừa Thiên Huế, 16/07/2014
Ngày cập nhật: 17/7/2014

“Chưa bao giờ giá mủ lại rớt thê thảm như hiện nay. Tình trạng này nếu kéo dài thì không ai mặn mà trồng cao su nữa”. Ông Nguyễn Văn Dực ở thôn Phú Mậu, xã Hương Phú (Nam Đông, Thừa Thiên Huế) bày tỏ.

Ông Nguyễn Văn Dực thất vọng vì mủ cao su

Giá rớt “kỷ lục”

Mấy chục năm trồng cao su ở vùng đồi núi, chưa bao giờ ông Nguyễn Văn Dực lại thất vọng như hôm nay. Cả tháng nay, ông Dực ngồi bó gối, không còn ra vào thăm nom vườn cao su như trước. Ông bảo: “Nói về “lịch sử” trồng cây cao su ở huyện, tôi có gần 20 năm nếm đủ ngọt bùi. Năm 1993, gia đình tôi vay vốn trồng 4 ha cao su. Sau trận bão năm 2006, vườn cao su gần như xóa sổ. Những năm sau đó, chuyển dần sang trồng keo, tràm, chỉ trồng 2,5 ha cao su. Lúc này, cao su được giá, có thời điểm lên mức kỷ lục 40-50 ngàn đồng/kg mủ tươi. Mỗi ngày gia đình tôi thu về ba đến bốn triệu đồng”.

“Huy hoàng” chẳng được bao lâu, nay giá mủ cao su xuống thấp chỉ còn 7-8 ngàn đồng/kg, không đủ công chăm sóc và các chi phí khác. Ông Dực cho hay, những năm trước, giá cao su cũng sụt giảm, song vẫn còn 14 - 15 nghìn/kg nay, mỗi buổi sáng ra vườn khai thác, cao lắm cũng chỉ kiếm được một trăm nghìn, thấp hơn lên rừng kiếm lâm sản phụ để bán, nên nông dân có dấu hiệu bỏ bê vườn cao su. Nhiều hộ còn có ý định chặt bỏ, chuyển sang các loại cây trồng khác. Ông Nguyễn Thanh Sơn, người trồng cao su lâu năm ở thôn Phú Mậu, xã Hương Phú nói: “Với 2 ha cao su, trồng 6-7 năm mới khai thác được, tính mọi chi phí đến mấy trăm triệu đồng. Giờ giá rớt xuống thấp, tôi không có khả năng trả nợ ngân hàng.

Theo ông Trần Bảo Thắng, Chủ tịch UBND xã Hương Phú, toàn xã có hơn 800 ha cao su với 80% hộ trồng, trong đó hơn một nửa đã cho khai thác mủ. Thời điểm mủ cao su được giá, cây cao su từng lập “kỳ tích” là đưa xã Hương Phú rút khỏi Chương trình 135. Mùa vụ năm nay, giá chỉ còn 7 - 8 ngàn đồng, gần đây có “nhích” lên 9-10 nghìn/kg, trừ các khoản tiền phân bón, công chăm sóc và các loại chi phí sản xuất khác thì bà con nông dân cầm chắc thua lỗ. Trước đây, thu nhập bình quân đầu người của địa phương mỗi năm đạt hơn 22 triệu đồng; trong đó, cây cao su cho thu nhập bình quân 16-18 triệu đồng. Với giá mủ thấp như hiện nay, doanh thu của bà con giảm đến 50%.

Nông dân trồng cao su trên địa bàn tỉnh, như các vùng gò đồi thị xã Hương Trà, các huyện Phong Điền, Phú Lộc... cũng đang rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan” khi giá mủ cao su rớt ở mức quá thấp. Tìm hiểu, phần lớn các hộ trồng lâu năm có điều kiện xây dựng nhà, mua sắm các tiện nghi và trả hết nợ vay ngân hàng; còn các hộ có diện tích vừa mới khai thác một vài vụ thì nợ vẫn chưa trả xong.

Sớm bảo hiểm cho cao su

Áp lực lớn nhất của bà con là trả nợ vay ngân hàng để trồng, chăm sóc cao su. Thông qua nhiều kênh, nguồn khác nhau, bình quân mỗi hộ vay từ vài chục triệu đồng trở lên. Như hộ ông Nguyễn Văn Dực nợ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) huyện Nam Đông và các nguồn khác gần 100 triệu đồng. Ông Dực cho biết, lúc đầu vay 37 triệu đồng để trồng cao su. Đến khi cao su cho khai thác mủ, chỉ vài vụ cất được nhà cửa, mua sắm được xe máy. Các trận bão năm 2006, 2013, vườn cao su hư hại, tái tạo lại nhiều lần, nay không có tiền trả nợ, lãi mẹ đẻ lãi con...”. Thường qua các trận bão gây hại, hay giá mủ xuống thấp, bà con đều có nguyện vọng khoanh nợ, giãn nợ nhưng không được đáp ứng.

Ông Trần Công Thành, Phó phòng NNPTNT huyện Nam Đông cho hay, đến thời điểm này, toàn huyện có 3.538 ha cao su, trong đó có 2.100 ha đã khai thác mủ. Sản lượng mủ đông đạt 7.500 - 8.000 tấn/năm, doanh thu 60 tỷ đồng. Cây cao su giúp các địa phương rút khỏi Chương trình 135, nhất là hai xã xã Hương Phú và Hương Sơn. Trận bão năm 2013 làm hơn 200 ha cao su bị thiệt hại, cộng thêm giá mủ cao su rớt xuống quá thấp như hiện nay nên thu nhập giảm rõ rệt khiến nhiều hộ rơi vào cảnh khó khăn. Ông Nguyễn Hữu Dũng, Giám đốc Công ty cổ phần cao su Thừa Thiên Huế cho biết, sáu tháng đầu năm 2014, công ty xuất khẩu 180 tấn mủ, doanh thu 6 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước 300 triệu đồng, giảm 46% so với cùng kỳ năm trước. Theo ông Dũng, thị trường xuất khẩu cao su chủ yếu là Trung Quốc. Nhưng hiện nay, Trung Quốc hạn chế nhập khẩu, lại giảm giá quá thấp là nguyên nhân chính khiến giá cao su trên địa bàn tỉnh rớt thảm.

Chủ tịch UBND huyện Nam Đông, ông Ngô Văn Chiến cho biết, trước tình hình khó khăn, giá cao su xuống thấp, lãnh đạo huyện đã đi kiểm tra, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của nhân dân, đồng thời chỉ đạo các địa phương, ban ngành vận động bà con tiếp tục bám trụ, tăng cường chăm sóc nhằm nâng cao chất lượng vườn cây. Huyện cũng xác định, trồng cây cao su ở Nam Đông xác suất rủi ro cao, nhất là khi có bão. Huyện đang nghiên cứu, tìm phương án, phối hợp với ngành nông nghiệp, các doanh nghiệp bảo hiểm để làm bảo hiểm cho cao su. Trong bối cảnh thị trường nhiều biến động, bão lớn thường xuyên xảy ra, Nhà nước và các đơn vị bảo hiểm cần có chính sách, tạo cơ hội cho nông dân tham gia bảo hiểm. Trước mắt, Nhà nước cần có chính sách khoanh nợ, giãn nợ, hỗ trợ cho người dân có điều kiện chăm sóc, đầu tư tái sản xuất…

Ông Trần Quang Phước, Trưởng phòng Trồng trọt thuộc Sở NNPTNT cho rằng, gần 10 ngàn ha cao su toàn tỉnh, trong đó hơn một nửa cho khai thác mủ, góp phần quan trọng trong việc nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân. Trong lúc rớt giá như hiện nay, quan điểm của ngành nông nghiệp là vận động Nhân dân quyết tâm bám trụ, chăm sóc cao su. Cần có chính sách hỗ trợ, trợ giá sản phẩm, giãn nợ, khoanh nợ cho dân; có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp mua dự trữ, đồng thời mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm cao su...

Hoàng Triều