An Giang: Ra ngõ… gặp “cò”

Nguồn tin: Báo An Giang, 03/11/2014
Ngày cập nhật: 4/11/2014

Muốn bán lúa, bắp, xới đất, bán cá tra, vay vốn ngân hàng, chạy thủ tục xây dựng, nhà đất, xin việc làm đều có “cò” tham gia. Từ nông thôn cho đến thành thị, lực lượng này có mặt ở khắp nơi và bên cạnh tính tích cực trong vai trò cầu nối thì cũng còn nhiều tiêu cực ở nghề môi giới này…

Phụ thuộc

6 năm trở lại đây, tình hình sản xuất và chế biến cá tra xuất khẩu gặp nhiều khó khăn, cung và cầu nguyên liệu thường xuyên mất cân đối. Vì vậy, khi thị trường khan hiếm cục bộ, nhà máy không có tiền mặt mua cá thì nông dân không bán. Ngược lại, khi thị trường dư thừa cá, nông dân tìm doanh nghiệp (DN) bán cá, với mong muốn được trả tiền đúng hẹn là điều không dễ. Tình hình này là điều kiện thuận lợi để lực lượng “cò cá” xuất hiện. Theo đó, chi phí môi giới cho một giao dịch thành công, họ nhận tiền hoa hồng của nông dân từ 50 - 100 đồng/kg (tùy thời điểm). “Phần lớn nông dân nuôi cá tra hiện nay bán được cá cho nhà máy đều phải thông qua “cò”. Lúc giá cá lên nhanh, họ đặt cọc rồi hẹn ngày bắt rất đúng. Lúc cá rớt giá, họ “bẻ kèo”, bỏ cọc. Tình trạng này xảy ra thường xuyên, làm cho thị trường luôn bất ổn” – ông Lê Thành Tân (ngư dân xã Hòa lạc, Phú Tân, An Giang) bức xúc.

Để mua được bắp xuất sang Campuchia, thương lái mua bắp phải thông qua “cò”. Ảnh: MINH HIỂN

Không chỉ có nông dân bị phụ thuộc “cò”, mà DN cũng vướng “cò”. “Hiện nay, việc mua lúa đều phải thông qua “cò”, bởi đây là những người dân ở địa phương, am hiểu rất nhiều về diện tích xuống giống ở từng khu vực, giá cả trong từng thời điểm mà các DN khác đang mua, từ đó họ tư vấn cho mình giá mua sao cho hợp lý. Nếu không sử dụng họ, việc mua lúa gặp nhiều trở ngại. Thương lái nào cũng sử dụng “cò” để mua lúa, nếu mình không sử dụng thì họ sẽ dùng chiêu phá giá để gây khó” – bà Lưu Thị Cẩm Lệ (thương lái mua lúa ở thị trấn Phú Hòa, Thoại Sơn) nói.

Tăng thêm chi phí

Đối với lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, khi đầu ra của sản phẩm gặp nhiều trở ngại, tâm lý của đa số nông dân muốn sử dụng “cò” để bán sản phẩm được nhanh chóng, từ đó phát sinh chi phí trong quá trình sản xuất, làm cho giá thành đội lên, lợi nhuận mỗi vụ sản xuất giảm đi. “Nơi nào phong trào kinh tế hợp tác phát triển mạnh, HTX sẽ đứng ra ký hợp đồng với DN thực hiện “Cánh đồng lớn”, kết nối được giữa người bán và người mua thì nơi đó sẽ hạn chế được tình trạng “cò”. Ngược lại, mọi việc đều phải thông qua “cò” mới xong, từ đó phát sinh chi phí là điều dễ hiểu” - ông Trịnh Văn Dứt, Giám đốc HTXNN Tân Phú A1 (TX. Tân Châu), chia sẻ.

Nếu mỗi héc - ta lúa, tiền hoa hồng mà “cò” được hưởng ít nhất là 200.000 đồng thì mỗi héc - ta bắp nếp, “cò” được hưởng đến 500.000 đồng. Riêng đối với cá tra, tiền hoa hồng của mỗi tấn cá từ 50.000 – 100.000 đồng. Môi giới một thương vụ thành công, “cò” hưởng được ít nhất từ 5 triệu đồng trở lên, bởi một lần bán cá, hộ bán ít nhất cũng từ 50 tấn trở lên, nhiều nhất có khi lên đến 500 tấn nên tiền hoa hồng mà “cò” được hưởng rất lớn. “Do kiếm tiền quá dễ dàng nên có rất nhiều người đổ xô đi làm “cò” – ông Huỳnh Giang Nam, “cò lúa” xã Vĩnh Lộc (An Phú), nói.

Ngoài “cò lúa”, “cò cá” thì hiện nay còn xuất hiện thêm nhiều loại “cò” khác, mà số tiền kiếm được tương đối lớn, đó là “cò việc làm”. “cò vay vốn”… Hiện tại, do có nhiều người thất nghiệp, người lao động muốn tìm một việc làm để có thu nhập ổn định nuôi sống gia đình nên phải tìm đến “cò xin việc”. “Em nhờ quen biết với mấy anh ở bộ phận tổ chức nhân sự trong các công ty, nhà máy nên chạy xin việc cho những người có nhu cầu tương đối dễ. Mỗi một vụ, trừ chi phí chung chi, ăn nhậu, em thu nhập ít nhất khoảng 4 triệu đồng. Mỗi tháng chạy được 4 - 5 vụ” – anh Nguyễn Văn Thanh, “cò xin việc” ở TP. Long Xuyên, cho biết.

Sự xuất hiện của quá nhiều “cò” trong đời sống xã hội, trong đó có “cò nhà đất”, “cò việc làm”, khiến nhiều người hoài nghi, mất niềm tin đối với hệ thống chính trị, bộ máy công quyền hiện nay. Ở nhiều trường hợp, do mong muốn con mình tìm được việc làm ổn định trong các cơ quan Nhà nước, nhiều bậc cha mẹ đã mất khá nhiều tiền cho việc “nhờ cò”, “chạy chọt” chỗ làm nhưng cuối cùng cũng không xong. Đây là vấn đề mà bà con cần cảnh giác.

“Đời sống bây giờ khó khăn quá, đi xin việc ở các công ty thì người ta cần trình độ, tay nghề. Nếu mua bán thì mình không có vốn, nên đành đi theo mấy anh học làm “cò lúa”, “cò xới đất”. Cái này không cần có bằng cấp hoặc vốn, chỉ cần có “cái miệng”, nắm bắt thông tin kịp thời là tiền xài thoải mái” - anh Ngô Văn Na, “cò lúa” phường Mỹ Thới (TP. Long Xuyên), bộc bạch.

MINH HIỂN