Hưng Yên: Làng quất cảnh vào mùa gò thế cây

Nguồn tin: Báo Hưng Yên, 24/10/2014
Ngày cập nhật: 27/10/2014

Năm nào cũng vậy, cứ vào khoảng cuối tháng 8, đầu tháng 9 âm lịch là những nhà vườn trồng quất cảnh ở các địa phương trong tỉnh Hưng Yên lại hối hả bắt tay vào mùa gò thế và tạo dáng cho cây, chuẩn bị phục vụ nhu cầu thị trường Tết Nguyên đán.

Từ lâu, nghề trồng quất cảnh đã gắn bó với nông dân Hưng Yên, đặc biệt là ở các huyện Văn Giang, Khoái Châu, Yên Mỹ, cây quất cảnh đã trở thành loại cây làm giàu cho nhiều hộ gia đình. Nghề trồng quất khá vất vả, tốn nhiều công chăm sóc nên người trồng phải tâm huyết thì mới có được cây quất đẹp. Theo nhiều người trồng quất, thời tiết năm nay khá thuận lợi cho cây quất sinh trưởng, phát triển. Chu kỳ ra quả của quất nằm trong khoảng 180 - 200 ngày. Đến thời điểm hiện tại, cây quất cảnh đã ổn định quả, người trồng đang tích cực chăm sóc, tỉa cành, tỉa quả và gò thế, tạo dáng cho cây quất.

Gò thế, tạo dáng cho cây quất cảnh nghĩa là người thợ gò phải dùng từng sợi dây thép nhỏ để níu, buộc, gò các cành, nhánh cây sao cho có được một cây quất cảnh cân đối về dáng, có tán đẹp, quả, lá, hoa phân bố hài hòa trên cây. Thợ gò quất phải là người có bàn tay khéo léo và con mắt thẩm mĩ, biết cách “sắp xếp” những quả quất, tán lá mọc thưa thớt, rải rác để tập trung lại, phô quả ra ngoài trải đều khắp cây từ gốc đến ngọn, điểm xuyết quả xanh, quả chín, hoa, lộc biếc… Có nhiều kiểu tạo hình cho cây quất cảnh: tạo hình cây quất thế, cây quất dáng mâm xôi, cây quất dáng hình tháp... Với mỗi kiểu tạo hình lại đòi hỏi người thợ gò thế cây quất phải gò theo cách khác nhau. Để có một cây quất cảnh với dáng, thế cây đẹp, quả chín vàng phân bố đều trên tán cây là cả một quá trình kỳ công của những người thợ gò. Để gò hoàn thiện cho một cây quất loại vừa và nhỏ thì một người thợ gò lành nghề, có kinh nghiệm cũng phải mất đến vài tiếng đồng hồ mới làm xong, còn với những cây quất to, cao trên 2m thì có khi một người phải gò trong cả ngày mới xong. Chính vì vậy mà các nhà vườn phải bắt tay vào gò thế quất sớm thì mới mong kịp phục vụ dịp Tết Nguyên đán.

Các nhà vườn cắt, tỉa cành, quả quất trước khi gò khung, tạo dáng cho cây quất

Huyện Văn Giang từ lâu được biết đến như “vựa hoa cây cảnh” của tỉnh Hưng Yên. Năm nay, toàn huyện có khoảng 350ha trồng quất cảnh, tăng gần 50ha so với năm 2013. Mặc dù trong tháng 6, tháng 7 năm nay thời tiết mưa nhiều, gây bất lợi cho việc ra hoa, đậu quả của cây quất, tuy nhiên với trình độ thâm canh cao và việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chăm sóc quất của nông dân nên cây quất cảnh ở đây vẫn phát triển tốt, lá xanh mướt, sai quả, quả to. Ở các xã trồng nhiều quất cảnh của huyện Văn Giang như: Mễ Sở, Thắng Lợi, Liên Nghĩa, những ngày này người dân hối hả ra đồng gò thế, tạo dáng cho cây quất. Anh Lý Văn Giang, một chủ vườn quất cảnh ở thôn Đan Kim, xã Liên Nghĩa cho biết: “Gia đình tôi có 3 sào trồng quất cảnh với khoàng 500 cây. Nghề trồng quất cảnh vất vả quanh năm, nhất là vào dịp “nước rút” tạo dáng, cắt tỉa để cho cây quất có thế đẹp, quả phân bố đều khắp. Thông thường khi quả quất trên cây đã phát triển ổn định thì bắt đầu gò, bởi nếu gò muộn, khi quả quất đã chín thì rất dễ làm rụng quả. Muốn có cây quất đẹp, đầy đủ “tứ quý” (tức là có đủ quả chín, quả xanh, lộc biếc và nẩy hoa trắng trên cây), người gò quất phải biết cách đan cành, kéo các cành chính trước, sau đó mới sử dụng dây thép nhỏ để cố định cành nhỏ, quả quất sao cho cây quất không bị thô cứng, dáng vẫn tự nhiên”.

Xã Đông Tảo (Khoái Châu) cũng là địa phương có thế mạnh về nghề trồng cây quất cảnh. Hiện nay cả xã có trên 200 hộ gia đình trồng quất cảnh với diện tích khoảng 60 mẫu. Hàng năm, cứ qua rằm tháng 8 là người trồng quất ở đây lại bắt tay vào việc gò khung, tạo dáng cho cây quất cảnh. Trong xã có những nhóm với hàng trăm thợ chuyên đi gò quất thuê. Chị Lê Thị Thúy ở thôn Dũng Tiến nói: “Gia đình tôi trồng 1 mẫu quất cảnh với khoảng 3.700 - 3.800 gốc. Để kịp gò khung, tạo dáng cho quất xong trước Tết, ngoài vợ chồng tôi, tôi phải thuê thêm 6 - 8 thợ gò quất trong xã làm việc liên tục. Muốn cây quất cảnh có dáng đẹp, tán gọn, quả, lá, hoa phân bố hài hòa trên cây, trước khi gò khung cho quất tôi phải tỉa bớt các cành lộc già, các chùm quất dầy quả. Sau khi gò xong quất của nhà, chúng tôi còn đi gò quất thuê cho những nhà vườn khác”.

Những năm gần đây, cây quất cảnh của Hưng Yên đưa ra thị trường có mẫu mã ngày càng đẹp, phong phú, đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng. Trong đó, sản phẩm quất cảnh của Văn Giang đã được Bộ Khoa học Công nghệ đăng ký nhãn hiệu tập thể và chỉ dẫn địa lý nhằm nâng cao giá trị, thương hiệu của cây quất cảnh Hưng Yên. Ông Nguyễn Quốc Chương, Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Giang cho biết: “Sau khi gò khung cho cây quất cảnh, người trồng quất cần chú ý phun các loại thuốc bảo vệ thực vật phòng trừ sâu vẽ bùa và nhện đỏ, phun thuốc chống sương cho cây; sử dụng các loại phân bón qua lá, thường xuyên tưới nước giữ ẩm cho cây. Để cây quất có cả quả chín, quả xanh, hoa, lộc thì cùng với việc gò khung khéo léo, người trồng có thể điều chỉnh dinh dưỡng, nước tưới cho cây bằng cách gây hạn trong thời gian ngắn. Bên cạnh đó, người trồng phải chú ý cắt, tỉa bớt các cành lộc, hoa ở tán phụ, tán khuất trong thân cây, tập trung chăm sóc cây để bật hoa, bật lộc ở những những tán chính phô ra ngoài thì cây sẽ đẹp hơn”.

Hương Giang – Đức Tuấn