“Loạn” phân bón, thức ăn gia súc dỏm!

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng, 04/11/2008
Ngày cập nhật: 5/11/2008

Chiều qua, 3-11, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát đã chủ trì hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành cả nước về tăng cường tăng cường quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp. Chuyện bàn giải pháp kiểm soát thị trường vật tư, thức ăn, thuốc thú y… đang là vấn đề nóng không thua chuyện lũ lụt!

Phạt rồi... huề?

Vụ sản xuất đông xuân đang kề cận nhưng tình trạng phân bón kém chất lượng trên cả nước đang làm đau đầu các cơ quan quản lý. Trong khi những thiệt hại gây ra cho nông dân sử dụng phân bón rất lớn. Câu hỏi bức xúc đang đặt ra: Các “sai phạm” về phân bón kém chất lượng, thậm chí gần như phân “dỏm” đã đủ truy cứu trách nhiệm hình sự hay chỉ dừng lại khung phạt hành chính!

Ông Nguyễn Văn Khang, Giám đốc Sở NN-PTNT Tiền Giang nhận định: Hiện nay khi phát hiện phân “dỏm” chỉ xử ở “ngọn” – phạt rồi huề. Các cơ sở sản xuất sẽ chấp nhận “hy sinh” đại lý nhỏ để giữ hệ thống phân phối. Chưa có ai truy nguyên tới nơi, tới chốn.

Theo Sở NN-PTNT các tỉnh Lâm Đồng, Tiền Giang, Hải Dương… kết quả các mẫu kiểm nghiệm phân bón, thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi có từ 20%-40% không đạt chất lượng. Những con số này, chỉ được ghi nhận trên các mẫu kiểm tra, thực tế có thể tệ hại hơn.

Cụ thể, những tháng vừa qua, các tỉnh ĐBSCL kiểm tra tới đâu phát hiện phân dỏm tới đó. Nhưng tất cả chỉ dừng lại ở mức: Kiến nghị xử phạt!? “Xử phạt như thế nào, quản lý hàng sau khi phát hiện… hiện nay rất khó. Khi kiểm nghiệm được rồi, xác định kém chất lượng nhưng khi đó một số lượng lớn được bán ra thị trường” - Thứ trưởng Bộ NN-PTNT - Lương Lê Phương nêu vấn đề bức xúc vừa qua.

Lãnh đạo ngành nông nghiệp các tỉnh, thành: Thanh Hóa, Lâm Đồng, Hà Nội, Đắc Lắc… đã chỉ ra những yếu kém hiện nay trong việc kiểm soát thị trường phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi… là: Bộ máy quản lý ngành nông nghiệp còn mỏng, thiếu nhân lực; thanh - kiểm tra, xử phạt chưa đủ tính răn đe, các phòng kiểm nghiệm chưa đáp ứng kịp nhu cầu kiểm định các mẫu sản phẩm địa phương.

Có địa phương như Hà Nam, phải mất hai tuần để gửi mẫu phân bón đến phòng kiểm nghiệm mới có kết quả. Trong khi pháp lệnh hành chính quy định là 10 ngày phải có!? Vì vậy, cần tăng cường trang bị các phòng kiểm nghiệm ở địa phương, bổ sung nguồn nhân lực thanh tra, có khung hình phạt mạnh để răn đe…

Cán bộ còn ngần ngại xử lý

Đề cập đến những bất cập trong việc quản lý các sản phẩm đầu vào phục vụ nông nghiệp vừa qua, ông Nguyễn Văn Khang, Giám đốc Sở NN-PTNT Tiền Giang chỉ ra ở một góc độ khác: Cấp giấy phép sản xuất, hệ thống thanh tra còn chồng chéo, văn bản chưa nhất quán; cán bộ khi phát hiện các sai phạm còn ngán ngại trong xử lý.

Ông Khang cho rằng, có tổ chức hàng vạn người đi kiểm tra nhưng chức năng không rõ ràng, khung hình phạt không mạnh cũng không đi đến đâu. Vấn đề ở chỗ, lực lượng ít nhưng thanh tra đến đâu xử lý nghiêm đến đó, mởi hiệu quả. Ông Phạm Văn Án, Giám đốc Sở NN-PTNT Lâm Đồng, cho rằng: Cần quản lý chất lượng các mặt hàng đầu vào phục vụ nông nghiệp tại nhà máy sản xuất. Đây mới là quản lý đến “gốc”!

Cuối tháng 10-2008, Bộ NN-PTNT, Cục Thú ý, Cục Nuôi trồng thủy sản, Cục Trồng trọt đã ban hành nhiều chỉ thị, hướng dẫn về tăng cường quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm trong sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc thú ý và thuốc bảo vệ thực vật. Trong đó, yêu cầu phát động từ nay đến cuối tháng 12-2008, tổng kiểm tra, xử lý vi phạm sản xuất, kinh doanh các mặt hàng trên để đảm bảo cung cấp đủ vật tư có chất lượng cho nông dân sả xuất thắng lợi vụ đông xuân 2008-2009.

Bộ trưởng Cao Đức Phát đã kêu gọi các địa phương phối hợp, nhanh chóng thông tin khi phát hiện hàng “dỏm”, kém chất lượng để bộ đến tận nhà máy để kiểm tra, xử lý!.

Nhu cầu thức ăn 9 tháng đầu năm 2008, ước tính khoảng 2,74 triệu tấn. Đến tháng 9-2008, cả nước có 90 nhà máy chế biến thức ăn, với sản lượng đạt khoảng 1,7 triệu tấn, đáp ứng 62% nhu cầu, còn 35% phải nhập khẩu (cá tra 30% phải nhập khẩu). Đa số các nhà máy sản xuất thức ăn không có hệ thống xử lý nước chất thải hoặc có nhưng chưa đạt tiêu chuẩn và ít được vận hành thường xuyên; một số cơ sở sản xuất thức ăn nhỏ lẻ thì vệ sinh môi trường sản xuất chưa đảm bảo; còn nhiều cơ sở không có đủ các dụng cụ, phương tiện khử trùng và tiêu độc phục vụ sản xuất; một số nhà máy diện tích mặt bằng nhỏ hẹp, bố trí nhà xưởng không hợp lý, thiếu kho chứa sản phẩm dẫn đến không thuận tiện cho sản xuất và khó khăn trong lưu giữ sản phẩm.

Cao Phong