Sản xuất điều nhân xuất khẩu: Giảm giá ồ ạt vì... nợ ngân hàng

Nguồn tin: Lao Động, 17/10/2008
Ngày cập nhật: 18/10/2008

Không phải ngẫu nhiên, giữa tháng 9 vừa qua, Hiệp hội Điều VN (Vinacas) đã phải triệu tập cuộc họp bất thường, kêu gọi các DN chế biến - xuất khẩu điều kiềm chế, không bán hạt điều với giá... rẻ mạt. Tuy nhiên, việc làm này cũng chưa đủ hãm phanh hiện tượng... tuột giá thảm hại của các doanh nghiệp (DN) XK điều.

Vì nợ ngân hàng, phải bán phá giá!

Ông Nguyễn Đức Thanh - Chủ tịch Vinacas - cho biết, chỉ tính trong 9 tháng đầu năm 2008, ngành điều đã vay của ngân hàng ngót nghét trên 7.500 tỉ đồng. Với mức lãi suất ngất ngưởng 1,75 - 2%/tháng, thì lãi trả ngân hàng của các DN chế biến - XK điều từ 1.300 - 1.500 tỉ đồng.

Theo ông Thanh, vì "cục nợ" khổng lồ này, lại đang vào thời điểm phải thanh toán nợ cho ngân hàng (quý III hàng năm) và giải chấp kho để có nguyên liệu sản xuất, dẫn tới không ít DN điều phải bán tống, bán tháo điều nhân với giá thấp, nhằm lấy tiền tiếp tục duy trì sản xuất. Nhiều đối tác nước ngoài, thông qua các nhà môi giới, tìm hiểu, thấy được tình thế khó khăn của DN điều VN, họ càng bắt chẹt, ép giá mua xuống tới mức thấp nhất.

Lâm cảnh bất khả kháng, các DN xuất khẩu đành phải bán, giá điều XK càng thêm tuột dốc thảm hại trong thời gian gần đây. Đơn cử giá điều nhân, loại chuẩn W 320, nếu trước đây được bán với giá FOB là 7,9USD/kg, thì nay, giảm còn 6,5 USD/kg.

Giải thích nguyên nhân giảm giá này, ông Vũ Thái Sơn - GĐ Cty TNHH Thạnh Sơn, Trưởng ban xúc tiến thương mại Vinacas - cho rằng: "Ngoài áp lực tới hạn phải trả nợ ngân hàng đã buộc phải trở thành người... bán phá giá hạt điều trên thế giới; còn do đồng USD đang lên giá so với đồng euro và AUD. Mặt khác, có nghịch lý: Nhu cầu sử dụng điều ở các nước đang giảm; nhưng nước XK điều lớn nhất thế giới là VN lại... giảm giá bán, nên càng đẩy giá hạt điều xuống thấp".

Vài tuần trở lại đây, giá điều càng tuột dốc và khách hàng thưa thớt, trầm lắng kéo dài suốt từ tháng 7.2008 đến tận hôm nay. Một chuyên gia ngành điều cho rằng, đây là hiện tượng bất bình thường trong 10 năm trở lại đây ở ngành điều, cho dù chỉ 2 tháng nữa là tới mùa Noel - thời điểm sử dụng hạt điều rất mạnh tại các nước như Mỹ, Châu Âu... Năm 2008, sản lượng điều VN giảm mạnh khoảng 1/3, do thời tiết xấu, cây điều bị phá bỏ... Việc điều tiết số lượng không tốt, cộng với việc bán phá giá đã làm phát sinh một điều đáng buồn là các DN Việt Nam đã tự đánh mất quyền chi phối giá điều của một nước XK điều hàng đầu thế giới.

Chính sách ưu đãi ngành điều?

Ông Nguyễn Đức Thanh cho rằng, Chính phủ nên có một chính sách ưu đãi cho các DN xuất khẩu điều trong những tháng cuối năm. Các ngân hàng nên dãn nợ cho các DN từ 3-6 tháng, giảm lãi suất cho vay dưới 1%/tháng với VND và dưới 0,7%/tháng với USD, may ra mới giúp các DN vượt qua giai đoạn "nóng bỏng" này. Giúp các DN không bị đối tác ép phải bán điều nhân với giá thấp như hiện nay, gây thiệt thòi cho DN.

Ông Thanh cho biết, giá XK điều của VN hiện thấp hơn giá bán của Ấn Độ và Brazil từ 500 - 1.000USD/tấn. Chỉ trong tháng 8.2008, các DN điều VN xuất 19.000 tấn, thì con số thua thiệt phải tính là... hàng triệu USD.

Bên cạnh đó, một số DN điều còn mong mỏi Chính phủ nên giảm thuế suất nhập khẩu, đối với điều thô nguyên liệu, từ 5% hiện thời xuống 0%. Bởi đây là gánh nặng, đè lên giá thành chi phí cho hạt điều XK trong hơn chục năm qua, nhưng vẫn chưa hề được quan tâm.

"DN chế biến hạt điều, mỗi năm nhập khẩu từ Châu Phi, Campuchia... khoảng 200.000 tấn điều thô. Số lượng điều này nhập khẩu về chế biến, tạo việc làm cho hàng trăm ngàn CN. Sau đó cũng XK trọn gói, mang ngoại tệ về cho đất nước. Như vậy, không có lý do gì lại phải chịu mức thuế suất nhập khẩu 5% đánh lên điều thô, trái lại cần giảm xuống, mới giúp DN có được giá XK cạnh tranh" - một giám đốc DN điều phát biểu.

Xem ra lãi vay cao và chính sách cho vay quản chấp như hiện nay của các ngân hàng đã đẩy các DN xuất khẩu điều vào thế kẹt trong nước và... kẹt cả trên thương trường quốc tế. Đây là lúc các nhà nhập khẩu Châu Âu, Mỹ, Nhật... đang cần nhập khẩu nhiều điều nhân để phục vụ cho mùa Noel và Tết Dương lịch 2009.

Lẽ ra, đây mới là cơ hội cho các nhà XK điều nhân VN tăng giá bán, hay ít nhất, găm hàng, giữ giá bán, thì trái lại, các DN Việt Nam lại... phá giá thị trường, tự chuốc thua thiệt cho mình, khi bán với mức giá thấp nhất. Nguyên do, chỉ vì... nợ ngân hàng. Việc này chẳng những gây tổn hại cho ngành điều, mà còn gián tiếp gây thiệt hại cho người nông dân bán điều thô.

Đông Anh