Xử nghiêm việc kinh doanh phân bón, thuốc trừ sâu giả, kém chất lượng tại Tây Nam Bộ

Nguồn tin: ND, 09/10/2008
Ngày cập nhật: 10/10/2008

Từ đầu năm đến nay, giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) tăng cao. Công tác quản lý ghi nhãn, công bố chất lượng các mặt hàng nêu trên chưa chặt chẽ làm cho việc kiểm tra, đối chiếu làm cơ sở kiểm định gặp khó khăn.

Thêm vào đó, các đại lý, cửa hàng vật tư nông nghiệp, chủ yếu là thuốc BVTV và phân bón ở khắp đồng bằng sông Cửu Long, từ điểm bán ở chợ xã đến vùng sâu kênh rạch, càng làm cho thị trường phân bón, thuốc BVTV ở vùng đất này khó kiểm soát.

Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) tỉnh Trà Vinh Nguyễn Hoàn Mỹ, cho biết sở vừa thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV, giống cây trồng, thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi trên địa bàn tám huyện, thị xã về nhãn hiệu, chất lượng hàng hóa, thủ tục kinh doanh.

Ðoàn phát hiện một cơ sở có thuốc BVTV hết hạn sử dụng; hầu hết cơ sở không niêm yết giá, không bảo đảm vệ sinh môi trường vì đều nằm trong các chợ, khu đông dân cư. Trong đợt thanh tra này, đoàn lấy 19 mẫu phân bón và năm mẫu thuốc BVTV gửi đi kiểm nghiệm. Nhiều chủ cơ sở kinh doanh đồng tình, ủng hộ việc kiểm tra, lấy mẫu, vì hầu hết họ kinh doanh nhưng không biết chất lượng thật sự của sản phẩm mình đang bán.

Cách đây 5 tháng, Sở NN và PTNT Trà Vinh tiến hành kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh mặt hàng vật tư nông nghiệp ở ba huyện Tiểu Cần, Càng Long và Trà Cú, lấy 18 mẫu phân bón và bốn mẫu thuốc BVTV gửi phân tích. Kết quả có chín mẫu phân bón và một mẫu thuốc BVTV không đạt các tiêu chuẩn chất lượng như đăng ký. Ðoàn đã phạt 13 trường hợp với số tiền 101 triệu đồng.

Trong đợt này, đoàn còn phát hiện một cơ sở kinh doanh phân bón nhập khẩu không có nhãn phụ bằng tiếng Việt và một cơ sở kinh doanh phân bón không ghi ngày sản xuất, hạn sử dụng trên bao bì.

Tại thành phố Cần Thơ, có 421 cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV, phần lớn các cửa hàng bán chung với phân bón. Vừa qua, Ðoàn Thanh tra của Sở NN và PTNT TP Cần Thơ kiểm tra 11 đại lý và cơ sở kinh doanh phân bón lớn ở tám quận, huyện, lấy 11 mẫu phân bón kiểm định, phát hiện 5 cửa hàng vi phạm về nhãn hàng hóa và chất lượng hàng hóa. Các loại phân bón vi phạm về chất lượng được phát hiện tại Cần Thơ là sản phẩm của Nhà máy phân bón Cửu Long, thuộc Công ty Phân bón miền nam và Công ty Cổ phần vật tư tổng hợp hóa sinh (huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh).

Từ cuối tháng 5 đến cuối tháng 8-2008, Ðoàn thanh tra ngành nông nghiệp tỉnh Ðồng Tháp thanh tra 131 cửa hàng, đại lý, công ty sản xuất, kinh doanh thuốc thú y, thủy sản, BVTV; thức ăn gia súc, gia cầm, thủy sản và phân bón trên địa bàn tỉnh.

Ðồng thời, kiểm tra đột xuất 15 phương tiện khai thác nguồn lợi thủy sản khu vực huyện Hồng Ngự, phát hiện 18 trường hợp kinh doanh thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi thủy sản, thuốc BVTV không công bố tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa, quá hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không nằm trong danh mục được phép lưu hành... Thu 46 mẫu thức ăn thủy sản, 18 mẫu thức ăn gia súc, 10 mẫu phân bón các loại để phân tích.

Kết quả phân tích tại Trung tâm Tiêu chuẩn - Ðo lường - Chất lượng vùng III (TP Hồ Chí Minh) và Trung tâm vùng VI (Cần Thơ), phát hiện 34 trường hợp vi phạm tiêu chuẩn chất lượng. Ðoàn lập biên bản vi phạm hành chính 38 vụ, phạt tiền hơn 305 triệu đồng; nhắc nhở và cảnh cáo tại chỗ 25 trường hợp vi phạm chưa đến mức xử phạt hành chính. Qua đợt thanh tra, đã tạo được dư luận sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, làm cho người sử dụng các loại vật tư nông nghiệp, nông sản thực phẩm ý thức hơn trong chọn lựa các sản phẩm chất lượng, phục vụ sản xuất, nuôi trồng và an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng. Từ đó góp phần ổn định thị trường vật tư nông nghiệp, nông sản thực phẩm.

Ðiều đáng lưu ý là qua thanh tra, phát hiện một số loại phân bón không nằm trong danh mục được phép lưu hành. Hiện nay, chưa có quy định hay chế tài xử lý các trường hợp này. Một số sản phẩm thức ăn bổ sung dùng trong nuôi trồng thủy sản không bắt buộc nằm trong danh mục được phép lưu hành, trong khi đó một số khác cùng loại lại có tên trong danh mục. Rồi các quy định về chất lượng thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy sản, phân bón ở tỷ lệ nào là kém chất lượng, tỷ lệ nào là hàng giả so với mức chất lượng đã công bố trên bao bì, cũng gây lúng túng cho cán bộ thanh tra, trong việc xử lý.

Một vấn đề đặt ra là người dân chưa chủ động tìm kiếm các sản phẩm chất lượng để phục vụ lợi ích của mình, chỉ khi sử dụng hàng kém chất lượng mới phản ánh đến ngành chức năng. Hầu hết các đại lý buôn bán vật tư nông nghiệp chưa niêm yết giá công khai; giá chưa được in trên bao bì gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Công tác quản lý việc ghi nhãn, công bố chất lượng phân bón chưa chặt chẽ làm cho việc kiểm tra, đối chiếu để làm cơ sở kiểm định, phân tích hạn chế. Các địa phương trong vùng chưa có kho chứa hàng hóa vi phạm, chờ xử lý hoặc tịch thu.

Quyền Chi cục trưởng quản lý thị trường tỉnh Trà Vinh Nguyễn Văn Hiệp, cho rằng, mặt hàng vật tư nông nghiệp, nhất là phân bón trên địa bàn tỉnh, nếu nói có hàng giả thì chưa thể khẳng định, nhưng hàng kém chất lượng thì khá nhiều. Khó khăn nhất hiện nay là số cơ sở kinh doanh nhiều (toàn tỉnh có hơn 500 cơ sở kinh doanh mặt hàng này, trải rộng từ thành thị đến nông thôn), lực lượng quản lý thị trường, thanh tra chuyên ngành mỏng, khó quản lý.

Mặt khác, cả tỉnh hiện chỉ có một cán bộ ở Chi cục Tiêu chuẩn - Ðo lường - Chất lượng có chứng chỉ về lấy mẫu kiểm nghiệm. Vừa qua, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cử bốn cán bộ đi tập huấn nghiệp vụ lấy mẫu kiểm nghiệm, nhưng đến nay chưa được cấp thẻ.

Việc thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp trước khi vào các vụ sản xuất chính là cần thiết. Vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng không những gây thiệt hại về kinh tế trước mắt cho người sử dụng, mà còn gây ảnh hưởng nặng nề đến năng suất, chất lượng nông sản. Cần có biện pháp xử nghiêm, lập lại trật tự trong kinh doanh mặt hàng phân bón, thuốc trừ sâu ở các tỉnh vùng Tây Nam Bộ.

Quốc Thắng và Nam Bường