Người đưa cây gấc lên ngôi

Nguồn tin: ND, 05-10-2008
Ngày cập nhật: 6/10/2008

Với mong muốn làm ra chế phẩm từ quả gấc để góp phần phòng ngừa và trị bệnh cho nhân dân, giúp nông dân xóa đói, giảm nghèo, một bác sĩ trẻ đã quyết định rời vị trí công việc mình yêu thích để tiến hành thực hiện dự án chế biến dầu gấc, và chính anh đã đưa cây gấc lên ngôi.

Từ bác sĩ đến doanh nhân

Mùa xuân năm 1977, tạm biệt quê hương thôn An Lạc, xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn (Hà Nội), Nguyễn Công Suất hăm hở khoác ba-lô lên đường nhập ngũ. Trong một trận chiến đấu bảo vệ biên giới, anh tận mắt chứng kiến sự hy sinh của trung đội trưởng do bị thương vào bụng. Ngay buổi lễ truy điệu hôm ấy, trước vong linh của người đồng đội thân yêu, tự trong sâu thẳm, Nguyễn Công Suất đã thề và hứa rằng, mình phải trở thành bác sĩ, làm nghề cứu người. Và ước mơ ấy đã trở thành hiện thực. Tốt nghiệp Ðại học Y Hà Nội, anh trở thành bác sĩ nội khoa của Bệnh viện T.Ư quân đội 108 (Bệnh viện 108) và là thành viên của Trung tâm phòng, chống ung thư Việt Nam.

Trong những ngày tháng công tác tại Bệnh viện 108, Nguyễn Công Suất có điều kiện làm việc, tiếp xúc với nhiều giáo sư, bác sĩ nổi tiếng và nhiều công trình nghiên cứu y học, trong đó có hơn 20 đề tài chuyên nghiên cứu về công dụng của quả gấc có hàm lượng Betacaroten - Lycopen cao gấp 15 lần củ cà-rốt và 70 lần quả cà chua (là hai loại củ, quả đã có hàm lượng rất cao). Các nguyên tố vi lượng từ tinh dầu gấc có khả năng rất tốt trong việc bồi bổ cơ thể, sáng mắt, chống lão hóa, nhất là phòng, chống hữu hiệu các chất độc hóa học đi-ô-xin, thuốc trừ sâu... Các nhà khoa học đầu ngành về dinh dưỡng và nội tiêu hóa trên thế giới đánh giá cao, họ gọi trái gấc Việt là "loại quả đến từ thiên đường". Ðặc biệt gần đây, trong một số nghiên cứu của Mỹ được công bố, các hợp chất trong dầu gấc có khả năng làm vô hiệu hóa tới 75% các chất gây ung thư, lại không hề có tác dụng phụ về thuốc. Tuy nhiên, khi ấy quy trình chiết xuất tinh dầu gấc còn rất thô sơ nên chưa phát huy được hết tác dụng, hiệu quả của công trình nghiên cứu. Là một trong những thành viên chính thức của chủ đề tài, được phân công trực tiếp đảm nhiệm công trình từ A đến Z, anh luôn nung nấu ý định: Phải tạo ra một loại sản phẩm hoàn hảo hơn, tiện dụng hơn cho người bệnh. Năm 1999, Nguyễn Công Suất xin nghỉ việc để đứng ra thành lập công ty chế biến dầu thực vật và thực phẩm Việt Nam, chuyên sản xuất chất thực phẩm từ quả gấc (gọi tắt là VINGA). Anh Vũ Công Hạnh, vừa là bệnh nhân và cũng là bạn thân của Nguyễn Công Suất tâm sự: "Thực ra lúc đầu tôi cũng không tin, khi Suất trực tiếp đến hỏi vay tiền để mở xưởng chế biến dầu gấc, tôi ngỡ ngàng và cho đó là điều viển vông. Nhưng sau nghĩ lại, anh ấy là con người "đã nói là làm, đã đi là đến, đã bàn là xong", nên tôi đành dốc hết cả vốn liếng của mình cho vay".

Vượt qua thử thách

Từ lúc khởi nghiệp chỉ có vỏn vẹn ngót chục triệu đồng, nhưng nhờ anh em họ hàng và bạn bè cho vay không lấy lãi với số vốn ban đầu khoảng 300 - 400 triệu đồng, anh thuê một khu đất rộng 1 ha, cạnh hồ Ðồng Quan, thuộc khu E, dưới chân núi Sóc để cải tạo, phát triển trang trại và xây dựng xưởng chế biến dầu gấc. Song, khi chính thức bước vào sản xuất (năm 2001), Nguyễn Công Suất gặp phải muôn vàn khó khăn, thử thách. Lập xong dự án đã có rất nhiều người ủng hộ, nhưng đến khi đi gõ cửa các công ty mong được sự hợp tác thì chỉ nhận được những cái lắc đầu, khiên đôi lúc anh cũng nản lòng.

Sau khi đăng ký nhãn hiệu độc quyền và tuyển dụng hơn 20 kỹ sư, công nhân, ổn định sản xuất, tranh thủ sự tư vấn của các nhà chuyên môn, bác sĩ Nguyễn Công Suất đã ký hợp đồng mua - chuyển giao công nghệ sản xuất viên nang với tổng trị giá dây chuyền lắp đặt hơn 3 tỷ đồng; cơ ngơi mỗi ngày một khang trang, bề thế. Kỹ sư Kim Yến, phụ trách xưởng sản xuất đã giới thiệu tỉ mỉ với tôi về quy trình công nghệ, đặc biệt khâu sát trùng, sát khuẩn có ý nghĩa quyết định tới chất lượng viên nang VINAGA. Quả thực, khi trái gấc chín, chỉ sau từ 7 đến 10 ngày, qua các khâu sơ chế, đã cho ra những viên nang dầu gấc tròn xinh, long lanh như hồng ngọc, được đóng trong các lọ nhựa có bao nhãn đẹp, ghi rõ ngày sản xuất và thời hạn sử dụng. Sự khởi đầu tốt đẹp đó đã không phụ lòng người giám đốc trẻ. Tại Hội chợ - Triển lãm hàng Việt Nam chất lượng cao tổ chức tại Giảng Võ - Hà Nội (năm 2003), sản phẩm VINAGA đã đoạt Huy chương Vàng toàn quốc và Huy chương Vàng của Bộ Y tế. Thương hiệu VINAGA đã có chỗ đứng trên thị trường cả nước. Ðặc biệt, sau thị trường Mỹ, sản phẩm VINAGA đã "đặt chân" tới đất Thái-lan, Lào, Liên bang Nga và các nước Ðông Âu...

Ðể góp phần tạo điều kiện cho người nông dân có cơ hội vươn lên thoát nghèo và bảo đảm ổn định sản xuất, anh Suất đã xây dựng kế hoạch mở rộng vùng nguyên liệu với phương châm liên kết trong việc chuyển giao tiến bộ KHKT trồng gấc, bảo đảm bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho bà con. Thấy được lợi ích của trồng gấc và coi đó là "cây xóa đói, giảm nghèo", nhiều hộ gia đình đã tận dụng những mảnh đất hoang hóa, bờ rào, bờ dậu để phát triển cây gấc. Ông Nguyễn Công Thìn, ở tổ 3, phường Hương Sơn, TP Thái Nguyên (Thái Nguyên) là Chủ nhiệm HTX trồng gấc, cho chúng tôi biết, gia đình ông trồng gần một mẫu, mỗi sào 20 khóm, thu nhập bình quân một khóm đạt từ 600 đến 700 nghìn đồng/năm, trừ chi phí các khoản, mỗi vụ gia đình ông cũng thu lãi hàng chục triệu đồng. Hiện nay HTX của ông có gần 50 hộ tham gia trồng khoảng 3 ha, dự kiến sẽ thu hoạch hàng trăm tấn gấc/vụ. Ðến nay, phong trào trồng gấc đã lan tỏa tới hàng nghìn hộ nông dân trên khắp 12 tỉnh, thành phố ở đồng bằng Bắc Bộ và vào tới tận Quảng Trị, nhờ vậy mỗi năm đã cung cấp cho công ty VINAGA hơn 5.000 tấn gấc quả để chiết xuất thành hơn 30 tấn dầu gấc.

Ngày nay, con người đang phải đối mặt với những tác hại của các loại hóa chất độc hại đang được sử dụng một cách tùy tiện, tràn lan trong thực phẩm, thuốc men... Và trước tình hình đất đai nông nghiệp ngày càng thu hẹp, thì việc làm của bác sĩ Nguyễn Công Suất càng thêm ý nghĩa.

Bài và ảnh: Văn Học (Sóc Sơn, Hà Nội)