Nhóm ngành nông, lâm- thuỷ sản: Giá đỡ cho nền kinh tế

Nguồn tin: SGTT, 4/10/2008
Ngày cập nhật: 5/10/2008

Tăng trưởng kinh tế 6,52% của 9 tháng đầu năm nay (tuy thấp hơn tốc độ tăng 8,16% của cùng kỳ năm 2007 và 7,84% của cùng kỳ năm 2006), cũng vẫn được coi là kết quả tích cực. Trong đó, nhóm ngành nông, lâm, thủy sản đóng vai trò quan trọng

Thời điểm thu hoạch rộ lúa hè thu mới đây, nông dân dài cổ chờ người thu mua. Ảnh: Đức Toàn

Xét theo bốn mục tiêu chủ yếu đã được chuyển hướng với thứ tự ưu tiên “Kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, tăng trưởng bền vững”, thì việc đạt được tốc độ tăng trưởng như trên có thể coi là hợp lý và cần được chấp nhận. Đó cũng là cái giá phải trả khi ưu tiên kiềm chế lạm phát như Thủ tướng đã đặt ra. Điều đó cũng có nghĩa là không nên chạy theo tốc độ tăng trưởng cao, vì như thế sẽ vừa tốn kém vốn đầu tư, vừa gây ra lạm phát trở lại, vừa tăng trưởng không bền vững.

Cần quan tâm hơn đến nông lâm thủy sản

Tốc độ tăng của nhóm ngành công nghiệp - xây dựng và nhóm ngành dịch vụ là động lực của tăng trưởng chung, nhờ có tỷ trọng cao hơn nhóm ngành nông, lâm nghiệp - thuỷ sản và có tốc độ tăng cao hơn nhóm ngành trên. Nhưng nhóm ngành này tăng chậm lại so với tốc độ tăng của cùng kỳ (nhóm ngành công nghiệp- xây dựng tăng 7,09%, thấp hơn tốc độ tăng 10,07% của cùng kỳ 2007 và 9,78% của cùng kỳ 2006; nhóm ngành dịch vụ tăng 7,23%, cũng thấp hơn tốc độ tăng 8,52% cùng kỳ năm 2007 và 8,06% của cùng kỳ 2006), đã “kéo” tốc độ tăng chung xuống.

Tuy nhiên, trong điều kiện chuyển đổi hướng mục tiêu, thì tăng trưởng GDP do nhóm ngành nông, lâm nghiệp - thuỷ sản lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Thời kỳ chống lạm phát phi mã lần trước cũng thế và thời kỳ chống lạm phát cao kỳ này cũng vâỵ. GDP do nhóm ngành nông, lâm nghiệp - thuỷ sản tăng 3,57%, cao hơn tốc độ tăng 3,22% của cùng kỳ 2007 và 3,41% của cùng kỳ 2006. Như vậy, nhóm ngành này đã có tác động “kép”. Một mặt, đã bù một phần cho sự sút giảm tốc độ tăng của 2 nhóm ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ. Mặt khác, góp phần quan trọng đáp ứng nhu cầu ở trong nước, trên cơ sở đó góp phần làm cho lạm phát đã hạ nhiệt trong 3 tháng nay. Mặt khác nữa là nhóm ngành này đã đóng góp khá vào xuất khẩu của cả nước cả về tỷ trọng trong tổng kim ngạch xuất khẩu, cả về số mặt hàng có kim ngạch từ 1 tỉ USD trở lên … Vấn đề đặt ra hiện nay là đẩy mạnh thu mua, dự trữ và xuất khẩu gạo; hạn chế việc nhập khẩu thịt gia súc, gia cầm; đẩy mạnh chế biến, xuất khẩu cá tra; đặc biệt phòng, chống và khắc phục hậu quả bão lụt,…

Giá tăng thêm của 8 mặt hàng xuất khẩu

Mặt hàng	Giá trị tăng thêm (triệu USD, nhờ giá thế giới tăng)
Dầu thô	3.552
Gạo	1.246
Than đá	610
Cao su	607
Cà phê	461
Hạt điều	172
Hạt tiêu	26
Chè	26
Tổng cộng	6.700

Nâng chất lượng tăng trưởng, chú trọng thị trường nội địa

Lạm phát do nhiều yếu tố, nhưng nguyên nhân sâu xa là chất lượng tăng trưởng kinh tế thấp. Chất lượng tăng trưởng kinh tế thấp biểu hiện ở hai chỉ tiêu quan trọng là hiệu quả đầu tư và năng suất lao động thấp. Vì vậy, vấn đề đặt ra là nâng cao hiệu quả đầu tư để vừa tăng trưởng, vừa kiềm chế được lạm phát; nếu tăng lượng vốn mà hiệu quả thấp đi, thì tăng trưởng sẽ không bền vững mà còn gây ra lạm phát. Về năng suất lao động, tốc độ tăng chắc chắn sẽ thấp hơn năm trước bởi số lao động đang làm việc thì tăng lên như cũ, còn GDP thì tăng thấp hơn. Khi năng suất lao động thấp hơn cũng có nghĩa là giá trị “thặng dư” sẽ co lại, còn chi phí lao động vẫn tăng lên, vừa làm giảm tích luỹ, vừa tạo áp lực lạm phát.

Tiêu thụ trong nước tăng chậm lại do người dân “thắt lưng buộc bụng” để chung sống với lạm phát. Xuất khẩu tuy tăng cao về kim ngạch (39%), nhưng nếu loại trừ yếu tố tăng giá của 8 mặt hàng xuất khẩu chính (xem bảng) và giá trị hàng hoá tái xuất thì tổng kim ngạch xuất khẩu chỉ tăng 14,8% so cùng kỳ năm trước. Đó là chưa kể xuất khẩu tháng 8 giảm so với tháng 7 và tháng 9 giảm so với tháng 8. Nếu kinh tế Mỹ bị suy thoái thì xuất khẩu của Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng. Vấn đề đặt ra là cần quan tâm đến tiêu thụ nội địa (bằng tăng lương chẳng hạn) và tăng xuất khẩu dầu, gạo…

Về hiệu quả đầu tư, năm trước tỷ lệ vốn đầu tư so với GDP lên đến 45,6% và đã tạo ra tốc độ tăng trưởng 8,48% - nghĩa là để GDP tăng 1% thì tỷ lệ vốn đầu tư so với GDP phải đạt gần 5,4%, tức là cao gần gấp 5,4 lần (trong khi 2005 chỉ có 4,9 lần, năm 2006 là 5 lần, còn các nước chỉ trên dưới 3,5 lần); 9 tháng đầu năm nay, hệ số này lên đến gần 6,4 lần.

Minh Anh