Lụt” trong biển lúa

Nguồn tin: SGTT, 22/09/2008
Ngày cập nhật: 22/9/2008

Những ngày này, đi từ Tiền Giang qua Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ... tới đâu cũng thấy cảnh hàng ngàn gia đình phải ăn ở tạm bợ, dành trọn căn nhà để chứa lúa tránh mưa gió. Nhiều gia đình nhà cửa chật hẹp không đủ chỗ chứa lúa, phải chất tràn ra ngoài sân, bên lề đường, che mưa bằng bạt nylon

Trời mưa tầm tã, nhưng chị Nhung ở tổ 4, ấp 3, xã Thới Hưng (huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ) vẫn ngồi lỳ trong căn chòi dột nát bên bờ ruộng, mắt nhìn đăm đăm 2 hecta lúa chín vàng, nước đã ngập đến cổ bông. Hỏi sao lúa chín mà không cắt, chị phân trần: “Mấy bữa nay, cả xóm kêu bán lúa giá 3.500đ/kg mà không ai thèm mua. Trời mưa dầm như vầy, cắt lúa vô không có chỗ phơi, lên mộng ráo trọi. Với lại, cắt lúa xong mà không bán được, lấy gì trả tiền thuê nhân công? Thôi, neo thêm vài bữa, tới đâu hay tới đó”.

Che chòi, nhường nhà cho lúa

Gần đám ruộng của chị Nhung, cả gia đình ông Lê Hồng Thanh nửa tháng qua phải “di cư” ra ăn, ngủ ở chái bếp, nhường toàn bộ căn nhà cho 7 tấn lúa trú ngụ. Ông Thanh cười như mếu: “Hôm cắt lúa xong, thương lái trả 4.900đ/kg tui định bán. Nhưng nghe đài nói Chính phủ yêu cầu các doanh nghiệp phải mua lúa đảm bảo cho nông dân có lời 40% nên tui neo lại chờ giá, dè đâu bây giờ kêu bán 4.500đ/kg hổng ai mua”.

Ở các địa phương vùng Đồng Tháp Mười và tứ giác Long Xuyên, hàng ngàn nông dân đứng ngồi không yên vì lúa bán không được, không có chỗ trữ trong khi nước lụt đang dâng lên hàng ngày. Ông Nguyễn Văn Hải ở Tân Phú, Tam Nông (Đồng Tháp) chỉ đống lúa gần 1.000 giạ trùm kín bạt nylon bên bờ kênh lấp xấp nước, lắc đầu ngao ngán: “Năm ngày trước, tui đã phải thuê nhân công dời đống lúa này một lần, bây giờ nước lên tới nữa, kêu người phụ dời lúa lên cao mà chưa có, chạy không kịp nước ngập hết, trời mưa gió dầm dề đâu có nắng để phơi, không khéo hư sạch”. Ông Hải kể mấy hôm nay, ngày nào ông cũng lội giáp xứ tìm mối bán lúa, thương lái mua giá nào bán giá đó để chạy nước, chấp nhận chịu lỗ nhưng… không ai mua.

Tìm được người mua lúa “khó hơn lên trời”, mặc dù nông dân sẵn sàng chịu lỗ để bán lúa chạy lũ. Bà Lê Thị Trang, ở Hậu Mỹ Bắc B (Cái Bè, Tiền Giang), có 500 giạ lúa chưa bán được: “Hồi lúa có giá, ngày nào thương lái cũng chạy xe, chạy ghe vô tận nhà hỏi mua, một ngày cả chục người. Bây giờ ngồi chờ mỏi mắt ngày này qua ngày nọ mà không thấy ai tới”.

Nợ bao vây

Nhà nông lại đối diện với điệp khúc “được mùa, rớt giá”, và với tình hình này thì giấc mơ “có lời 40%” như Chính phủ chỉ đạo đã tan biến. Một chủ doanh nghiệp xuất khẩu gạo có tiếng ở huyện Cái Bè, Tiền Giang, cho biết dù có yêu cầu của Chính phủ, nhưng doanh nghiệp không dám mua vào trong khi không ký được hợp đồng xuất khẩu. “Không doanh nghiệp nào có đủ can đảm ôm phần lỗ của nông dân về phía mình”, doanh nghiệp này nói. Điều này được minh chứng khi một phó giám đốc công ty Lương thực Tiền Giang giải thích: “Đến 15.9.2008, hệ thống thu mua của công ty đảm bảo mua 400.000 tấn gạo cho nông dân (tương đương 800.000 tấn lúa), nhưng sau đó có mua tiếp hay không còn phải... chờ xem diễn biến của thị trường xuất khẩu”.

“Lúa chưa cắt, cắt xong cũng chưa biết bán được hay không mà ngày nào bà chủ đại lý phân bón, thuốc trừ sâu cũng đánh tiếng hỏi: chừng nào thanh toán hơn năm triệu đồng tiền mua vật tư nông nghiệp thiếu chịu từ đầu vụ?”, chị Nhung than thở. Trong khi đó, ông Hải cho biết khi giá lúa trên 5.000đ/kg, dù chưa bán được thì mấy mối cho vay lãi ngày để đáo nợ ngân hàng sẵn sàng cho nhà nông vay tiền. Bây giờ thấy lúa không bán được, giá quá thấp, họ lắc đầu từ chối khi nông dân đến hỏi vay nợ. Bà Trang ở Cái Bè còn cho biết do bị chủ đại lý vật tư nông nghiệp đòi nợ rát quá nên bà và nhiều nông dân liều mạng đến ngân hàng xin vay tiếp để có tiền xoay xở. Nhưng các cán bộ ngân hàng lại bảo cấp trên chưa có chỉ đạo cho khoanh nợ, giãn nợ; phải trả xong nợ cũ mới được vay vốn mới.

Ông Thanh bức xúc: “Hôm đầu tháng, ông bộ trưởng nông nghiệp họp ở An Giang, lên đài khuyến cáo nông dân nếu không có nhu cầu gì bức bách thì đừng nên bán lúa. Nhưng ông bộ trưởng đâu có biết nông dân miền Tây không có chỗ chứa lúa, không bán được lúa thì không có tiền trang trải nợ nần, cuộc sống”.

Hùng Anh