Hậu Giang: Nông dân lại bán mía non, mía đứng

Nguồn tin: BCT, 31/8/2006
Ngày cập nhật: 31/8/2006

Với diện tích trồng mía hơn 15.000 ha, Hậu Giang hiện có vùng mía nguyên liệu lớn nhất Đồng bằng sông Cửu Long. Hàng năm, khi nước lũ từ thượng nguồn bắt đầu đổ mạnh về, bà con nông dân ở đây lại rục rịch gạ mối bán mía để cấy lại vụ lúa mùa trên liếp. Nhưng năm nay, nông dân Hậu Giang không chỉ bán mía non mà còn có những hộ lại bán luôn mía đứng. Mới vào đầu vụ thu hoạch, nhưng tình trạng tranh mua, tranh bán mía nguyên liệu ở Hậu Giang đã bắt đầu tái diễn…

ĐƯỢC GIÁ THÌ BUÔNG !

Nông dân huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang đang bán mía cho thương lái. Những ngày cuối tháng 8-2006, trên các tuyến kênh Lái Hiếu, Đất Sét, Quản lộ Phụng Hiệp... thuộc huyện Phụng Hiệp đã lác đác xuất hiện những ghe có tải trọng lớn mang biển kiểm soát các tỉnh Long An, Bến Tre, Trà Vinh neo đậu chờ mua mía. Ông Thái Thừa Vũ, nông dân ấp Sậy Niếu A, xã Phụng Hiệp, huyện Phụng Hiệp, áo quần lấm lem bùn đất, đang hì hục cùng những người làm công đẩy xuồng mía từ rẫy ra lộ để cân cho thương lái. Ông Vũ cho biết: 3 công mía của ông chỉ mới được hơn 8 tháng tuổi, nhưng thương lái chịu mua với giá 400 đồng/kg. Tính phỏng ra cũng có lời chút ít, nên ông bán đại để kịp cấy lại vụ lúa liếp. Còn theo tính toán của chú Ba Nghiệp, ở ấp Mỹ Quới B, thị trấn Cây Dương, khoảng 2 tháng nữa mía sẽ thu hoạch rộ. Để mía đến khi ấy, năng suất, chữ đường tăng, nhưng khó thuê nhân công đốn mía và giá ngày công cũng tăng vọt. Nếu tính kỹ cũng không còn lời được bao nhiêu. Do vậy, hễ thấy được giá, có lời bà con buông ngay để làm chuyện khác”.

Không chỉ bán mía non, trong vụ mía này, nông dân ở một số nơi trong tỉnh Hậu Giang còn bán luôn cả mía đứng. Ông Bùi Quang Dũng, ở ấp Sậy Niếu A, xã Phụng Hiệp, cho biết: Vụ mía này, gia đình trồng được 6 công. Vừa rồi, trong lúc thiếu tiền chăm sóc hầm cá ba sa, ông đã mượn trước của lái mía quen hơn 10 triệu đồng, khi thu hoạch mía sẽ trừ vào tiền bán được. Ở khu vực này, còn có nhiều hộ khác như Ông Ba Lâm, Mười Phong... cũng đã mượn tiền trước của các lái mía để xoay xở, chi tiêu trong gia đình. Anh Nguyễn Văn Hoàng, cán bộ khuyến nông xã Phụng Hiệp, nhận xét: “Chỉ riêng ở 2 ấp Sậy Niếu A, Sậy Niếu B đã có hơn 10 hộ trồng mía mượn tiền trước của thương lái. Theo chúng tôi tìm hiểu, hiện nay các thương lái tung tiền cho nông dân mượn cũng chưa đặt vấn đề ràng buộc gì, mà chỉ yêu cầu khi cần bán thì cho họ hay để đến mua và tính theo giá thị trường. Mục đích của những thương lái bỏ tiền cho mượn như vậy là nhằm lấy lòng để những hộ này bán mía cho mình”.

Ông Trần Văn Tuấn, Trưởng Trạm khuyến nông huyện Phụng Hiệp, cho biết thêm: “Vụ mía năm nay, nông dân trong huyện đã trồng hơn 7.500ha. Ngành nông nghiệp luôn khuyến cáo nông dân không nên bán mía non, vì làm như thế sẽ bị thất thu do năng suất và chữ đường thấp. Thế nhưng, do một số nông dân vẫn giữ tập quán làm một vụ mía, một vụ lúa, nên cần thu hoạch mía sớm. Đến thời điểm này, nông dân đã thu hoạch được hơn 10ha. Tình trạng bán mía đứng, mía non không chỉ có ở xã Phụng Hiệp mà còn diễn ra tại hầu hết các vùng trồng mía tập trung trong huyện”.

NÔNG DÂN CÓ VI PHẠM HỢP ĐỒNG?

Ông Võ Văn Sơn, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần mía đường Cần Thơ (Casuco), cho biết: “Niên vụ mía này, Casuco đã ký hợp đồng bao tiêu gần 8.000ha mía cho nông dân Hậu Giang. Trước thông tin nông dân bán mía non, mía đứng, mấy ngày nay chúng tôi đã về vùng nguyên liệu tìm hiểu thực hư ra sao. Một điều đáng mừng là chúng tôi chưa phát hiện trường hợp nào nông dân vi phạm hợp đồng với nhà máy. Sở dĩ được như vậy, do khi ký hợp đồng chúng tôi đã lựa chọn những hộ luôn giữ chữ tín với nhà máy nhiều năm. Tuy nhiên, trong thời gian tới, khi những nhà máy đường ở ĐBSCL đi vào hoạt động, trước sức ép về nguồn nguyên liệu thì rất có thể chuyện tranh mua, tranh bán lại tái diễn”.

Theo ước tính của ngành nông nghiệp Hậu Giang, nếu để mía từ nay đến đúng độ thu hoạch (đủ 11-12 tháng tuổi) sản lượng sẽ tăng thêm 8-10 tấn/ha, chữ đường tăng từ 1-2 chữ. Tính theo thời giá hiện nay 400 đồng/kg, thì thu nhập của nông dân sẽ tăng thêm hơn 3,5 triệu đồng/ha.

Ông Nguyễn Văn Đồng, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang, cho rằng: Vùng nguyên liệu mía ở Hậu Giang thường chín sớm hơn ở các tỉnh trong khu vực. Do vậy, mỗi khi vào đầu vụ sản xuất của các nhà máy đường thì thương lái các nơi thường đổ xô về Hậu Giang để mua nguyên liệu, từ đó làm nảy sinh chuyện tranh mua, giành bán. Những năm giá mía đường tăng cao, cuộc cạnh tranh này càng diễn ra quyết liệt hơn. Thực trạng này đã diễn ra nhiều năm qua”.

Như vậy, ở thời điểm hiện nay, không có cơ sở để nói rằng nông dân sẽ không bán mía cho nhà máy đường theo hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, vấn đề cần quan tâm là tình trạng “hợp đồng miệng” để bán mía đứng như nông dân huyện Phụng Hiệp đã làm, một khi có xảy ra tranh chấp, thì ai sẽ đứng ra giải quyết và giải quyết như thế nào?

PHÚ KHỞI