Dạy nghề cho nông dân

Nguồn tin: ND, 29/07/2008
Ngày cập nhật: 29/7/2008

So với yêu cầu, công tác dạy nghề còn nhiều hạn chế, bất cập: Mới có một phần nhỏ số lao động trẻ nông thôn được tham gia học nghề; các chính sách khuyến khích tạo cơ hội cho LÐNT tham gia học nghề cũng còn thiếu.

Tốc độ phát triển công nghiệp và đô thị hóa nhanh khiến đất sản xuất nông nghiệp bị thu hẹp, tạo sức ép lớn về việc làm đối với nông dân vùng bị thu hồi đất. Theo Hội Nông dân Việt Nam, hiện khu vực nông thôn còn 34 triệu lao động, chiếm hơn 75% lực lượng lao động toàn xã hội; 81% số lao động nông thôn (LÐNT) chưa qua đào tạo, và mỗi năm có hơn một triệu lao động đến tuổi học nghề và cần việc làm... Những năm qua, công tác dạy nghề (DN) cho LÐNT luôn được Ðảng, Nhà nước quan tâm; tỷ lệ đầu tư cho DN trong vòng bảy năm qua tăng 14 lần, gần nghìn tỷ đồng mỗi năm; quy mô, chỉ tiêu đào tạo tăng bình quân 20%/năm; gắn DN với giải quyết việc làm, tự tạo việc làm và bước đầu góp phần tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn.

Tuy nhiên, so với yêu cầu, công tác dạy nghề còn nhiều hạn chế, bất cập (nhất là DN ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số): Mới có một phần nhỏ số lao động trẻ nông thôn được tham gia học nghề; các chính sách khuyến khích tạo cơ hội cho LÐNT tham gia học nghề còn thiếu; hệ thống DN tuy có phát triển (Hội Nông dân Việt Nam hiện có 49 trung tâm DN và hỗ trợ việc làm trong cả nước), nhưng hoạt động của các cơ sở này còn nhiều hạn chế cả về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, chương trình, phương pháp dạy, chưa đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.

Thực tế hiện nay cho thấy xu hướng chuyển dịch lao động nông thôn là: Lao động nông nghiệp thuần nông theo thời vụ đang giảm dần; một bộ phận làm kinh tế nông nghiệp hàng hóa (nông trại, trang trại...), chuyển nghề phi nông nghiệp; hoặc đi lao động ở nước ngoài. Như vậy, việc DN cho LÐNT cần theo hướng: Dạy nghề nông, nghĩa là truyền thụ kiến thức và năng lực áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật cho người học, nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích gieo trồng và trong chăn nuôi; dạy các nghề phi nông nghiệp (như cơ khí, may công nghiệp...) để tạo điều kiện cho họ chuyển sang nghề khác...

Do vậy, để có thể đáp ứng yêu cầu đào tạo nghề cho LÐNT trong tình hình mới, theo chúng tôi cần tập trung giải quyết một số yêu cầu chính, như:

- Trên cơ sở khảo sát, nắm vững nhu cầu học nghề và chuyển nghề của từng nhóm đối tượng, từng vùng cụ thể (vì mỗi vùng không chỉ có cơ cấu kinh tế, ngành nghề khác nhau mà trình độ dân trí cũng khác nhau) để có nội dung, hình thức, phương pháp dạy nghề phù hợp. Có thể dạy nghề tại chỗ, ngắn hạn, theo cách "cầm tay chỉ việc" và quan trọng là phải "dạy cái cần học hơn là cái cần dạy".

Nhà nước cần có chính sách đầu tư chiều sâu để mở rộng, nâng cấp hệ thống các trung tâm dạy nghề, nông dân từ T.Ư đến cơ sở. Bên cạnh đó, cần xây dựng và sử dụng có hiệu quả các trung tâm giáo dục cộng đồng cấp xã, để đáp ứng tốt hơn cho đào tạo nghề và phát triển nông thôn.

- Ðối với nông dân từ 40 đến 45 tuổi trở lên khi mất đất sản xuất rất khó tìm việc làm, cần có chương trình đầu tư thỏa đáng vào việc phát triển làng nghề, trang trại, dịch vụ du lịch làng nghề, xây dựng các chợ đầu mối nông thôn... để giúp tạo việc làm tại chỗ cho họ. Mặt khác, cần có chính sách ràng buộc trách nhiệm nhà đầu tư vùng người dân bị thu hồi đất tuyển dụng, dạy nghề và tạo việc làm cho nhóm đối tượng này...

MAI TRUNG