Lúa “vun bồ” vẫn lo

Nguồn tin: SGGP, 17/06/2008
Ngày cập nhật: 18/6/2008

Một nông dân tại xã Tân Phong, huyện Thạnh Phú (Bến Tre) thổ lộ: “Giá lúa hiện 120.000đ/giạ. Với giá đó, ai cũng nói đợt này nông dân làm ruộng sẽ ngon lành. Không dám đâu! Mời bạn hãy đến quê tôi làm một vụ lúa cho biết”.

Nông dân Thạnh Phú thu hoạch lúa trung vụ

Mới mừng đã vội lo

Vụ lúa mùa và đông xuân 2008 là hai vụ lúa mà nông dân Bến Tre đạt kết quả khả quan nhất so từ trước đến nay. Nông dân phấn khởi vì lúa trúng “vun bồ” và giá lúa từ 80.000đ/giạ hiện đã lên 120.000đ/giạ.

Nông dân thu nhập trên 27,5 triệu đồng/ha, tính ra lợi nhuận đạt gần 16,5 triệu đồng/ha… Còn vụ lúa mùa trước đó, nông dân thu nhập đạt 16,5 triệu đồng/ha với lợi nhuận trên 9,3 triệu đồng/ha.

Đạt được những kết quả đáng mừng trên là do nông dân áp dụng đúng lịch thời vụ, xuống giống lúa đồng loạt, tập trung nhằm cắt đứt nguồn thức ăn của rầy nâu, phòng ngừa bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá và các dịch bệnh khác.

Nông dân xây dựng mô hình bón phân tiết kiệm nhằm giảm chi phí sản xuất. Ngành nông nghiệp của tỉnh đã khuyến khích nông dân sử dụng các giống kháng có năng suất và chất lượng cao như giống OM 5930, OM 4900, OM 4498, OM 4285, OM 2496…

Theo Sở NN-PTNT Bến Tre, kế hoạch xuống giống vụ hè thu là 24.000 ha/năm. Đến giữa tháng 6-2008, toàn tỉnh gieo sạ gần 20.000ha. Diện tích đã xuống giống nhiều nhất là tại huyện Ba Tri với trên 10.000ha.

Theo nhận định, vụ lúa hè thu năm nay có nhiều triển vọng trúng mùa hơn cả vụ năm trước vì thời tiết đang thuận lợi, nông dân đã đầu tư thâm canh, chọn giống tốt có năng suất và chất lượng cao. Tuy nhiên, vừa hớn hở bước vào vụ hè thu thì hầu hết nông dân ở các cánh đồng Bến Tre đã than dài vì tất cả đầu vào cho hạt lúa đều đồng loạt tăng cao.

Một nông dân tại xã Mỹ Chánh (Ba Tri) tính rạch ròi: “Vụ hè-thu năm 2007, tôi mua 1 bao phân urê là 220.000đ nhưng hiện nay là 450.000đ/bao, phân NPK 20 20 15 từ 330.000đ lên 730.000đ/bao, còn phân DAP từ 420.000đ đã vọt lên 1,2 triệu đồng/bao!”.

Thấp thỏm đầu vào

Tôi đến vùng lúa huyện Thạnh Phú, nơi được chia ra hai vùng ngọt, lợ khá rõ rệt và năng suất lúa tại đây không cao bằng so với các vùng lúa thuộc huyện Ba Tri, Giồng Trôm, Châu Thành.

Tại vùng nước ngọt thuộc cánh trên của Thạnh Phú, nông dân làm 2 vụ lúa/năm nhưng riêng vùng nước lợ (cánh dưới), nông dân chỉ làm một vụ lúa trung vụ với giống lúa 4 - 4,5 tháng.

Anh Minh Hùng, một cán bộ có ruộng tại xã Tân Phong, cho biết: “Năng suất lúa của các cánh đồng trên huyện Thạnh Phú đạt cao lắm cũng khoảng 4, 5 tấn lúa/ha”.

Rồi anh tính chi phí hiện nay đối với 1ha trồng lúa/vụ: tiền máy xới 1,5 triệu đồng, mỗi ha sạ 200kg lúa giống 2 triệu đồng, 5 bao phân urê 2,225 triệu đồng, bơm nước khoảng 50 lít xăng, thuốc trừ sâu khoảng 500.000đ, công cắt và gánh lúa 1,5 triệu đồng và tiền suốt lúa tương đương với 10 giạ lúa/ha…

“Tóm lại, với năng suất 4,5 tấn lúa/ha/vụ (tức trên dưới 220 giạ lúa/ha) thì chi phí phải bỏ ra không dưới 100 giạ lúa”, anh nói.

Hiện giá lúa tại nông thôn Bến Tre là 120.000đ/giạ. Như vậy, với năng suất trên, nông dân tại đây chỉ lời khoảng 14 triệu đồng/ha/vụ. Một năm làm 2 vụ, tức lời 28 triệu đồng/ha. Song, trên thực tế, hầu hết nông dân tại đây có từ 0,5 ha trở xuống, thành ra thu nhập từ lúa (dù là lúa có giá cao nhất so từ trước đến nay) chỉ có thể đạt 14 triệu đồng/năm.

Một hộ nông dân ít gì cũng 3-4 nhân khẩu. Nông dân “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nhưng thu lợi từ lúa chỉ khoảng 14 triệu đồng/năm, bình quân 1 nhân khẩu là 250.000-300.000đ/tháng, quả thật khiêm tốn so với mặt bằng giá cả hiện nay. Anh Minh Hùng chỉ tay về hướng vùng nước lợ của Thạnh Phú nói: “Còn nơi đó, hàng năm nông dân chỉ làm được một vụ lúa mà thôi…”.

Tại vùng nước lợ của Thạnh Phú, thầy giáo Nguyễn Văn Ruộng kiêm nghề làm nông ở ấp 4, xã An Thạnh, giọng chầm chậm như tính tình của mình nói: “Tại vùng nước lợ rộng lớn này, trước đây nông dân chỉ làm một vụ lúa mùa trong năm, mà lúa mùa cấy có trúng lắm cũng chưa được 3 tấn/ha. Bây giờ, hầu hết nông dân đã chuyển sang cấy lúa trung vụ hoặc lúa - tôm. Có điều, với lúa trung vụ thì tại đây cũng chỉ làm được một vụ/năm (vì gần tết nước mặn sẽ lên). Vụ lúa năm 2007, nông dân vùng nước lợ Thạnh Phú trúng lúa đều trời, có xã năng suất đạt trên 5 tấn lúa/ha. Đây là lần đầu tiên ở đây mới thấy lúa trúng như vậy…”.

Nhưng chưa dứt lời mừng, thầy Ruộng đã đâm lo: “Có điều, làm ruộng phải làm với diện tích lớn, 2 vụ và có năng suất cao như tại An Giang, Hậu Giang mới mong có lời nhiều. Riêng ở đây, bây giờ, tìm nhân công để phụ làm ruộng cũng là việc rất khó. Ra đồng chỉ thấy toàn…ông già, bà già và trẻ nhỏ. Cũng phải thôi vì ở đây trong năm chỉ làm một vụ lúa, xong vụ lúa, thanh niên biết làm gì. Thế là, họ kéo nhau lên thị thành kiếm sống bằng đủ thứ nghề”.

“Chỉ một vụ lúa, mà đất cũng không có nhiều, nông dân xoay xở thêm bằng cách nào?”-tôi hỏi.

Thầy Ruộng tâm tư: “Trước đây, người ta gần như muốn quên luôn cây lúa. Nhà nhà nuôi tôm sú. Thế nhưng những năm gần đây tôm sú liên tiếp… chết ráo trọi, giờ nói đến tôm sú ai nấy cũng “ê càng”! May nhờ có con cua và con tôm càng. Ngoài làm một vụ lúa, nông dân ở đây tận dụng đất đai làm ao nuôi cua biển. Sau 4-5 tháng nuôi, cứ lai rai vài ngày xách ít ký lô cua ra chợ xã bán, đi chợ. Với tôm càng xanh, nuôi tôm càng xen trong ruộng lúa xem ra ít bị bệnh hoặc chết yểu như nuôi tôm sú. Tóm lại, làm ruộng chỉ đủ để ăn, phải nuôi xen, trồng xen mới mong khá nổi…”.

Phan Lữ Hoàng Hà