Oằn mình giữa thế "nội công, ngoại kích"

Nguồn tin: Lao Động, 27/02/2008
Ngày cập nhật: 28/2/2008

Cây lúa ĐBSCL đang oằn mình dưới "bước đi" của trận cuồng phong mang tên rầy nâu.Trong lúc các cơ quan chức năng đang loay hoay thực thi các giải pháp bền vững thì nhiều khả năng cây lúa nơi đây tiếp tục hứng trọn trận bão rầy từ bên kia biên giới tràn sang.

Vét tiền "đốt" lúa

Do tình hình thời tiết nên vụ đông xuân năm nay rầy nâu (RN) tấn công ruộng lúa với tốc độ bùng nổ. Theo số liệu của Cục BVTV, chỉ trong tuần giữa tháng 2, RN đã công phá thêm gần 62.000ha. Chỉ tính riêng An Giang chiếm 16.000ha, trong đó có 655ha bị nhiễm nặng, với mật số 3.000 - trên 10.000 con/m2.

Nông dân dùng lưới cước bắt rầy nâu

Có lẽ do bị "choáng" trước đòn tấn công vũ bão này, cộng với giá lúa trên thị trường đang ngất ngưởng nên ngay khi đối mặt với trận cuồng phong mang tên RN, nông dân các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp... đã dồn tất cả những gì có thể để đối phó, kể cả những giải pháp hoá học tiêu cực.

Vì vậy, đống tiền đầu tư vào đồng ruộng để cứu lúa, giờ đây trở thành vật nhóm lửa cho đám cháy rầy trên diện rộng. Điển hình nhất là việc lạm phát sử dụng thuốc BVTV. Ngoài việc tự pha chế nhiều loại thuốc cho một lần phun xịt, nhằm mục đích tăng "đô" khả năng tấn công RN, nhiều nơi nông dân còn tăng cường thêm số lần sử dụng thuốc.

Tại huyện Thanh Bình, "điểm nóng" RN của Đồng Tháp chỉ trong 1 tuần lễ, nông dân đã phun xịt đến 3 lần. Còn tại An Giang, việc phun lại ngay ngày hôm sau vì thấy RN vẫn trơ trơ cũng không phải hiếm.

Chuyện phun nhiều cữ thuốc cho vụ lúa không phải là chuyện lạ ở ĐBSCL. Theo kết quả điều tra mới đây của Viện Lúa quốc tế (IRRI), có khá nhiều nông dân đã phun xịt 10-20 lần thuốc BVTV trên vụ lúa.

Tuy nhiên, theo thạc sĩ Nguyễn Hữu An - Chi cục trưởng Chi cục BVTV An Giang, không chỉ đẩy giá thuốc BVTV tăng ảo lên mức kỷ lục (2.800-3.000đ/kg), mà còn manh nha "cú trượt" lỗ trắng tay, không chỉ cho vụ mùa năm nay, mà còn "ám" cả những năm tiếp theo.

Điển hình là việc đưa cả thuốc Dragon vào hỗn hợp thuốc trị RN đang được nông dân tại nhiều tỉnh áp dụng. Bởi thực chất Dragon là thuốc đặc trị sâu cuốn lá, hoạt động bằng cơ chế "xông", nên không không trị được RN, mà còn vô tình đã tiêu diệt, đẩy đuổi cả những thiên địch có lợi cho cây lúa.

Rầy ngoại hại lúa nội

Ông Nguyễn Văn Kỳ, xã Phú Lộc (Tân Châu - An Giang) - người nhiều năm sang Campuchia (CPC) thuê đồng trồng lúa - cho biết: Do địa hình cao hơn nên lúa đông xuân bên kia biên giới sớm hơn ta khoảng nửa tháng. Vì vậy, khi họ thu hoạch rộ, bị "động ổ", RN di chuyển sang đồng lúa tại các xã giáp biên.

Theo GS-TS Võ Tòng Xuân: RN dễ dàng di chuyển từ quốc gia này sang quốc gia khác. Theo thạc sĩ Nguyễn Hữu An, mật độ RN trên cây lúa bên CPC rất lớn, báo cáo của ngành nông nghiệp CPC cho thấy, chỉ với việc kéo lưới cước trên một số diện tích trồng lúa năm 2007 đã thu được trên 10 tấn RN. Vì vậy sẽ không có gì khó hiểu nếu như RN từ CPC tràn vào đồng đất ĐBSCL.

Trong khi đó, theo dự báo của Cục BVTV, vào những ngày cuối tháng 2.2008 sẽ xuất hiện lứa RN nở, trong đó tỉ lệ RN mang virus bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá rất cao từ 12% (Tiền Giang) - 37% (Đồng Tháp)... Tất cả như dồn đẩy cây lúa vùng ĐBSCL vào tình thế hiểm nghèo "nội công, ngoại kích".

Theo GS-TS Võ Tòng Xuân, trong bối cảnh hiện nay, việc kiểm soát RN xuyên quốc gia là không thể, vì vậy tốt nhất là chúng ta phải hướng hoạt động khuyến nông vào thực chất, tiến tới trang bị cho cây sức đề kháng tốt đủ trụ vững trước sự tấn công của RN từ bên trong lẫn bên ngoài, như: Sử dụng giống kháng, ứng dụng triệt để các quy trình kỹ thuật...

Lục Tùng