Xã Ea Wy, huyện Ea H'leo, Đắc Lắc: Tiêu chết hàng loạt, người dân điêu đứng

Nguồn tin: Lao Động, 26/01/2008
Ngày cập nhật: 27/1/2008

Vườn tiêu của ông Trần Nga đang tàn lụi từng ngày.

Thời gian gần đây, trên địa bàn huyện Ea H'leo có hiện tượng tiêu bị "bệnh lạ" chết hàng loạt, gây thiệt hại lớn cho người trồng, đến nay, người dân vẫn bất lực trong việc cứu chữa. Tại xã Ea Wy, huyện Ea H'Leo, hàng trăm hộ dân đang rơi vào hoàn cảnh điêu đứng bởi những vườn tiêu đang xanh tốt, bỗng chốc...

Dẫn chúng tôi đi xem vườn tiêu của gia đình mình đang héo rũ từng ngày, ông Trần Nga - Thôn trưởng thôn 2, xã Ea Wy (huyện Ea H'leo) - không khỏi buồn bã: "Từ cuối mùa mưa đến nay, vườn tiêu của gia đình tôi chết dần chết mòn, 1.000 trụ tiêu nay đã héo hết 300 trụ, nhiều gốc khác cũng sắp sửa tàn lụi. Bên cạnh vườn tiêu của tôi, vườn tiêu anh Nguyễn Hoàng bị chết gần 2.000 trụ, anh Đỗ Tân có 700 trụ cũng chết gần hết".

Xã Ea Wy là địa phương có diện tích hồ tiêu lớn của huyện Ea H'leo. Trong hơn 2.000 hộ dân của xã, có khoảng 1.400 hộ trồng tiêu với tổng diện tích hơn 800ha. Đến thời điểm hiện nay, số diện tích tiêu bị bệnh đã lên quá nửa. Có nhiều hộ dân trắng tay vì cả vườn tiêu hàng ngàn trụ chết sạch.

Anh Trần Thanh Soa - ở thôn 3A - kể: "Trận lụt hồi đầu năm ngoái, gia đình anh Hất có vườn tiêu rất đẹp, người ta trả 1,2 tỉ đồng, chưa kịp bán bị lũ cuốn sạch. Còn trong trận dịch của tiêu bây giờ, cũng có hộ từ tỉ phú trở thành tay không. Đó là ông Ba ở thôn 5, sáng ra nhìn vườn tiêu chỉ biết khóc, bởi bao nhiêu tài sản đầu tư cho tiêu giờ cũng... "đi tiêu" luôn".

Theo người dân, tiêu bị bệnh không phải bây giờ mà là từ cuối mùa mưa, nhưng mọi người chưa biết. Đến khi thấy tiêu héo úa, đào gốc xem thì đã thấy thối rễ từ lâu. Khoảng hai tháng trở lại đây, những trụ tiêu xanh tốt nhất bắt đầu có hiện tượng quăn lá ở ngọn, sau đó héo từ từ. Có những cây nhìn qua lá mới hơi vàng, nhưng kiểm tra thì gốc đã bị thối từ trước đó.

Ông Ngô Huynh - Phó Chủ tịch HĐND xã - nói: "Tiêu của bà con chết, tiêu của nhà tôi cũng chết, xót lắm! Xã báo cáo lên huyện đề nghị cứu giúp, nhưng đến nay bà con vẫn bất lực đứng nhìn gia tài của mình khô héo từng ngày. Năm ngoái, khi bắt đầu có hiện tượng hồ tiêu bị bệnh, các kỹ sư ở Viện Khoa học nông - lâm nghiệp Tây Nguyên đã nghiên cứu và kết luận tiêu chết là do bệnh thối cổ rễ, nguyên nhân là các vườn tiêu không có hệ thống thoát nước, khiến rễ bị úng vào mùa mưa. Rút kinh nghiệm, bà con cũng đã đào mương, rãnh, làm hệ thống thoát nước đúng kỹ thuật, thế mà năm nay tiêu vẫn chết"...

Để có được 1 trụ tiêu cho thu hoạch, phải mất công sức chăm bón trong 3 năm với chi phí trên 200.000 đồng. Như vậy, 1ha tiêu xanh tốt phải bỏ ra trên 200 triệu đồng. Nhiều hộ dân đã vay tiền ngân hàng để đầu tư cho vườn cây của mình với hy vọng đổi đời, bây giờ phải rơi nước mắt vì không biết lấy đâu ra tiền trả nợ. Nhiều hộ dân cho biết: Khi phát hiện tiêu bị bệnh thì chỉ còn mỗi cách là... đứng nhìn, vì các loại thuốc diệt nấm ở hiệu thuốc không hề có kết quả, bón thêm phân thì tiêu chết càng nhanh.

Nguy cơ trắng tay đã rõ ràng trước mắt đối với nhiều hộ dân ở nơi đây. Đã đến lúc cần thiết có sự nhập cuộc kịp thời của chính quyền cũng như các nhà khoa học, để nhanh chóng tìm biện pháp cứu giúp diện tích hồ tiêu còn lại, giúp bà con ổn định cuộc sống.

Bá Tiến - Thế Thắng