Bà Rịa - Vũng Tàu: Xây dựng nông thôn mới: Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để nâng cao thu nhập

Nguồn tin: Báo Bà Rịa - Vũng Tàu, 29/06/2013
Ngày cập nhật: 1/7/2013

Chuyển dịch cơ cấu phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập là 2 trong 19 tiêu chí quan trọng của chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, để đạt được hai tiêu chí này, các địa phương đã gặp không ít khó khăn, vướng mắc cần được tỉnh quan tâm, tháo gỡ.

Xã Sông Xoài (huyện Tân Thành - Bà Rịa - Vũng Tàu) chọn cây bưởi da xanh làm cây chủ lực để nâng cao thu nhập cho bà con nông dân. Trong ảnh: Ông Phạm Văn Ta, ấp Phước Bình, xã Sông Xoài chăm sóc vườn bưởi.

CHỌN CÂY, CON GIỐNG PHÙ HỢP

Quảng Thành là một trong 6 xã điểm xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010-2012 của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đạt tiêu chí về nâng cao thu nhập, với mức bình quân đầu người đạt 36,5 triệu đồng/người/năm. Để đạt được kết quả này, theo bà Lê Thị Nhung, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Thành, thời gian qua xã đã tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đẩy mạnh công tác đào tạo nghề nhằm chuyển dịch lao động nông nghiệp sang lao động công nghiệp - dịch vụ. Ngoài ra, xã tập trung khuyến khích nông dân cùng liên kết đẩy mạnh sản xuất theo hướng hàng hóa, tăng giá trị thu nhập trên một diện tích đất. Ðây chính là giải pháp tích cực giúp xã Quảng Thành giải bài toán cơ cấu lao động và thu nhập bình quân. Theo đó, xã đã thành lập mới tổ hợp tác chăn nuôi gà; HTX dịch vụ - nông nghiệp giúp bà con nông dân liên kết sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật và tạo đầu ra bền vững cho sản phẩm. Tại xã Quảng Thành hiện nay đã hình thành các mô hình thâm canh cây tiêu hiệu quả, tăng năng suất gấp 2, 3 lần trên cùng một diện tích so với trước đây.

Mô hình thâm canh trên cây tiêu tại xã Quảng Thành (huyện Châu Đức) giúp nông dân nâng cao thu nhập.

Ông Vũ Văn Nghĩa, nhà ở ấp Tân Thành, xã Quảng Thành cho biết, trước đây, toàn bộ diện tích 2ha đất chủ yếu là vườn tạp nên năng suất không cao, dịch bệnh cũng thường xuyên xảy ra. Từ khi chuyển sang trồng thâm canh cây tiêu, gia đình ông có thu nhập khoảng 800 triệu đồng/năm. Không chỉ làm giàu cho bản thân, những năm qua, xưởng tách hạt điều của gia đình ông Vũ Văn Nghĩa còn tạo việc làm thường xuyên cho hơn 60 lao động nông thôn tại xã Quảng Thành với thu nhập từ 3 đến 3,5 triệu đồng/tháng/người.

Còn tại xã Sông Xoài (huyện Tân Thành), địa phương xây dựng NTM giai đoạn 2013-2015, để đạt tiêu chí nâng cao thu nhập, xã đã từng bước chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng những mô hình sản xuất nông nghiệp nâng cao thu nhập cho bà con nông dân. Trong đó, bưởi da xanh đang là loại cây chủ lực giúp nông dân thoát nghèo và nâng cao thu nhập. Hiện trên địa bàn xã Sông Xoài đã phát triển 40ha trồng bưởi da xanh, trong đó có hơn 13ha cho trái, sản lượng mỗi năm đạt 20 tấn/ha. Dự kiến, từ nay đến năm 2020 sẽ mở rộng diện tích trồng bưởi da xanh lên 50ha, sản lượng 1.000 tấn/năm, cung ứng cho thị trường của tỉnh và trong cả nước. Theo ông Nguyễn Văn Bút, Chủ tịch UBND xã Sông Xoài, những năm gần đây, bưởi da xanh liên tiếp được mùa, được giá do đây là loại trái cây đang được thị trường rất ưa chuộng. Tính ra, mỗi ha bưởi nông dân thu lãi từ 400-500 triệu đồng. “So với trồng cà phê, điều thì năng suất, lợi nhuận từ cây bưởi da xanh cao gấp 2, 3 lần. Do đó, định hướng trong thời gian tới, xã sẽ tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, trong đó bưởi da xanh sẽ là cây chủ lực giúp bà con nông dân nâng cao thu nhập. Đây cũng là một trong những mô hình giúp xã đạt tiêu chí chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập trong xây dựng NTM” - ông Nguyễn Văn Bút cho biết thêm.

LOAY HOAY TÌM HƯỚNG

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Dung, Chi cục trưởng Chi cục Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay nhiều xã vẫn chưa có dự án sản xuất cụ thể để giúp bà con nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống. “Mặc dù tại các xã điểm, đến nay đã có 4/6 xã đạt tiêu chí thu nhập. Tuy nhiên, kết quả chưa thật bền vững vì cả 6 xã điểm chưa xây dựng và thực hiện dự án chuyển đổi cơ cấu, phát triển sản xuất nâng cao thu nhập cho nông dân, nhất là dự án chuyển đổi, phát triển sản xuất nông nghiệp. Còn tại 18 xã NTM giai đoạn 2013-2015, chưa có xã nào lập được quy hoạch chi tiết cho nội dung này” - bà Nguyễn Thị Ngọc Dung nói.

Hầu hết các địa phương xây dựng NTM là xã thuần nông nên việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập gặp nhiều khó khăn. Trong ảnh: Thu hoạch lúa tại xã An Nhứt (huyện Long Điền).

Thực tế từ các xã xây dựng chương trình NTM mới giai đoạn 2013-2015 cũng cho thấy, không phải địa phương nào cũng tìm được hướng đi phù hợp để chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Hầu hết các xã đều là xã thuần nông, tỷ lệ lao động nông nghiệp chiếm hơn 50%. Chẳng hạn như tại xã Suối Nghệ (huyện Châu Đức), để chuyển dịch cơ cấu lao động, giảm dần tỷ lệ lao động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp xuống 20% rất khó khăn, bởi hiện nay lao động trong lĩnh vực nông nghiệp tại địa phương khá cao chiếm 52,27%. Tính đến nay, bình quân thu nhập đầu người của xã Suối Nghệ hiện mới đạt 19,5 triệu đồng. Khả năng lao động trong nông thôn rất lớn nhưng thiếu việc làm, thị trường lao động cung lớn hơn cầu nên tình trạng thất nghiệp và bán thất nghiệp thường xuyên xảy ra (mỗi người lao động sử dụng tối đa 70% quỹ thời gian, thời gian còn lại trong năm là thiếu việc làm).

Còn tại xã Tam Phước (huyện Long Điền), sản xuất nông nghiệp là chủ yếu. Thu nhập bình quân đầu người hiện mới chỉ đạt 14,5 triệu đồng/người/năm. Mặc dù lợi thế của xã Tam Phước là cây lúa, tuy nhiên những năm gần đây, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, giá cả không ổn định khiến cho thu nhập của người dân giảm sút. Vì vậy, để tìm giải pháp nâng cao thu nhập cho người dân đến năm 2015 đạt 34 triệu đồng/người/năm theo tiêu chí mới của NTM hết sức nan giải. Ông Phạm Văn Lý, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Tam Phước cho biết, hiện xã đã xây dựng đề án quy hoạch 2 vùng sản xuất, bao gồm chuyên canh lúa giống và chăn nuôi vịt đẻ, vịt thịt. Theo đó, kinh phí để đầu tư hai mô hình này là gần 100 tỷ đồng, trong đó mô hình sản xuất lúa giống cần 6 tỷ đồng (97ha); chăn nuôi vịt đẻ và vịt thịt cần khoảng 94 tỷ đồng (230.000 con). “Với đặc điểm là xã thuần nông, việc thực hiện dự án trên sẽ từng bước hình thành vùng sản xuất tập trung, chuyên canh, tạo điều kiện cho nông dân tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống trong thời gian tới”, ông Phạm Văn Lý cho hay.

Để chuyển đổi, phát triển sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập bền vững cho nông dân, mỗi xã căn cứ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và lợi thế so sánh của địa phương, chọn từ 1-3 cây con phù hợp. Trên cơ sở đó xây dựng, chọn các mô hình sản xuất tiến bộ, có hiệu quả kinh tế cao, sản xuất theo hướng có xác nhận. Đối với các dự án phát triển sản xuất nông nghiệp có lượng hàng hóa tập trung, các ngành của tỉnh cùng với chính quyền địa phương phải chủ động kêu gọi các doanh nghiệp liên kết đầu tư từ quá trình sản xuất, bảo quản, sơ chế và tiêu thụ. Đồng thời, cần điều chỉnh việc đào tạo nghề cho lao động nông nghiệp theo hướng gắn bó chặt chẽ với các dự án phát triển sản xuất của xã. - Ông Hà Văn Nghĩa, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT.

THẢO PHƯƠNG