“Kỹ sư Hai lúa”: Sáng chế từ đơn đặt hàng của cuộc sống

Nguồn tin: Báo An Giang, 06/05/2013
Ngày cập nhật: 8/5/2013

Họ là những nông dân chất phác, có người học chưa hết cấp 2, nhưng bằng sự cần cù, đôi tay tài hoa, bộ óc sáng tạo đã mày mò thiết kế và cải tiến thành công những nông cụ hữu ích.

Sản phẩm của những “kỹ sư Hai lúa chân đất” này rất đa dạng, độc đáo, chẳng hạn như máy phun thuốc trừ sâu, máy xới 4 bánh cải tiến, máy ép gạch cải tiến, bếp than... Những công trình của niềm đam mê đã giúp bà con nông dân đỡ cực nhọc, giảm chi phí và rất hữu ích trong đời sống.

Máy phun thuốc sâu điều khiển từ xa:

Anh Nguyễn Hoàng Phi (ấp Hòa Thạnh, xã Châu Phong, TX.Tân Châu, An Giang) đã từng thành công với sáng chế máy sấy lúa di động, nay sáng chế và ứng dụng hiệu quả máy phun thuốc điều khiển từ xa và tự động cuộn dây trên đồng. Dù không học qua trường lớp chuyên môn nào, nhưng chiếc máy của anh đoạt giải 3 tại Hội thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật tỉnh An Giang năm 2012 và anh đã ra Hà Nội tham gia chương trình “Nhà sáng chế” trên VTV2 vào cuối tháng 3/2013 vừa qua.

Máy phun thuốc sâu điều khiển từ xa của anh Phi được nhiều nông dân chú ý

Anh Phi cho biết: “Mấy chục năm bám ruộng đồng, thấy nông dân làm ruộng chục, ruộng trăm mà vẫn quảy bình xịt thuốc, cực nhọc, nặng nề và độc hại, tôi luôn trăn trở... Nhà có 2 công xoài Đài Loan, tôi cũng phải thường xuyên quảy bình xịt thuốc, mang vác nặng rất bất tiện, nên cứ suy nghĩ sáng chế ra cái máy phun thuốc sâu tiện lợi hơn, mà vẫn xịt hiệu quả”. Từ tháng 6/2011, anh mua vật liệu về ngồi ráp cả ngày, rồi nghiên cứu... Hơn 1 năm, “đứa con đầu lòng” mới hoàn thành, mang đi dự thi, không ngờ đoạt giải. Anh Phi phân tích: Chiếc máy phun thuốc điều khiển từ xa trọng lượng khoảng 30kg, chỉ cần mang máy đến ruộng, đặt bình trên bờ ruộng là có thể hoạt động tầm xa. Chiếc máy có sẵn thiết bị bơm hút nước từ bờ ao vào bình pha thuốc 80 lít, lắp với máy. Trong khi bơm hút nước vào thùng chứa, máy có bộ phận trộn thuốc liên tục trong khi pha, khi nước rút đầy bình 80 lít thì cũng là lúc dung dịch thuốc được trộn xong. Khi phun, trong bình có bộ phận tự động tiếp tục trộn bằng cánh quạt đặt ở đáy bình, quay trộn thuốc liên tục cho đến khi phun hết bình. Điểm đặc biệt của chiếc máy này là thiết bị điều khiển từ xa được kết nối không phải bằng cây anten thường thấy, mà là sợi dây điện bằng đồng. Anh Phi dùng sợi dây đồng bắt tín hiệu thay anten vừa điều khiển nhanh chóng, vừa không bị gãy hư như anten. Nông dân xịt thuốc chỉ cầm cần phun và sử dụng remote điều khiển từ xa, có thể tăng ga, cuộn dây, bơm hút, ngưng phun... Khi đến cuối thửa ruộng quay về, chỉ cần bấm remote điều khiển từ xa, máy sẽ tự quấn dây phun gọn gàng từng lớp. Máy phun được 4 phía, đặt máy một chỗ ở vị trí thuận lợi thì có thể phun được đến 1 héc-ta. Ưu điểm nổi trội của máy là giảm thời gian trộn thuốc, nông dân ít tiếp xúc với hóa chất so với cách sử dụng bình phun. Anh Phi cho biết thêm: “Trung bình máy làm việc 8 giờ/ngày, 1 người có thể phun thuốc được 20 bình 80 lít. Giá thuê phun thuốc hiện nay với 1 bình 20 lít là 7.000đồng, nếu phun 1.600 lít sẽ tốn 560.000 đồng. Sử dụng máy phun này thì với lượng thuốc như trên, máy chỉ tốn 2,5 lít xăng (khoảng 60.000 đồng) mà lại nhẹ nhàng”. Máy phun điều khiển từ xa phun được trên ruộng lúa, vườn cây ăn trái, rẫy rau màu, vườn hoa cây cảnh, chăn nuôi gia súc gia cầm, phun thuốc tiêu trùng khử độc cho các trang trại hay phun diệt muỗi phòng chống sốt xuất huyết… Nhiều nông dân tham quan thấy hiệu quả tốt đã đến đặt hàng anh Phi sản xuất.

Từ máy ép gạch… đến máy xới cải tiến:

Trong chuyến viết bài phóng sự về lò gạch, chúng tôi đã mục sở thị chiếc máy ép gạch tại cơ sở sản xuất gạch Phan Thanh Giang (xã Long Giang, Chợ Mới). Anh Trần Thanh Viễn cho biết: “Chiếc máy này thật hữu dụng, thay thế cả chục lao động thủ công, cho năng suất gấp đôi trước đây. Gạch ép qua nhiều công đoạn, cán to, rồi cán mịn giúp gạch mau khô, để trong mát vẫn khô bình thường. Máy nhỏ thì 8 người mới làm được 1 muôn gạch, còn máy này chỉ 8 người thôi nhưng làm được 10 ngàn viên gạch nên lợi nhuận cao hơn”. Hỏi ra mới biết đó là sáng chế của nông dân học chưa tới lớp 9 trường làng Đặng Văn Thắng (ấp Nhơn Lộc, xã Nhơn Mỹ, Chợ Mới). Ghé nhà thăm, anh Thắng chia sẻ: “Lớn lên tại vùng lò gạch, chứng kiến nhiều vụ tai nạn lao động thương tâm, thôi thúc tôi cải tiến máy sản xuất gạch, tăng công suất máy ép gạch gấp 8 lần so máy thủ công kiểu cũ (từ 1.250 viên/giờ lên 10.000 viên/giờ); nâng chất lượng viên gạch khi ép và có độ đồng đều cao, không bị nứt khi nung, có thể điều chỉnh kích thước viên gạch. Đặc biệt, chi phí đầu tư thấp so máy ép gạch cùng loại, tiết kiệm điện tiêu thụ và đảm bảo an toàn cho người vận hành, có khả năng ứng dụng thực tiễn”.

Chiếc máy ép gạch của nông dân Thắng

Là nông dân, quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” trên đồng ruộng, ngay từ nhỏ đã đam mê cơ khí, nên anh Thắng hiểu và luôn trăn trở với nỗi vất vả của người nông dân mỗi khi mùa vụ đến. Vậy là từ năm 2000, anh Thắng bắt đầu thực hiện ý tưởng cải tiến máy xới phục vụ sản xuất nông nghiệp. Anh chịu khó nghiên cứu, mày mò, tận dụng tất cả sắt phế liệu, bánh xe máy cày cũ, rồi cắt, nối, ráp, vừa làm, vừa khắc phục hạn chế để cải tiến thành công chiếc máy xới cải tiến và chính thức trình làng từ những năm 2004. Cải tiến này đã đoạt giải 3 tại Hội thi Kỹ thuật sáng tạo tỉnh An Giang năm 2005, được Bộ Khoa học-Công nghệ tặng Bằng khen, được Sở Khoa học và Công nghệ An Giang và Cục Sở hữu trí tuệ công nhận quyền sáng chế.

Không dừng lại ở đó, 5 năm sau “nhà sáng tạo chân đất” này đã cho ra lò một ý tưởng mới: Cải tiến máy ép gạch thế hệ mới, cắt gạch tự động 1 lượt 4 viên, được Sở Khoa học và Công nghệ thẩm định, hỗ trợ. Anh Thắng tâm sự: “Để có được cái máy này, từ thử nghiệm tới hoàn chỉnh tui phải tiêu tốn 250 triệu đồng. Dù giá thành đầu tư khá đắt 700 triệu đồng/máy, nhưng với những tính năng vượt trội về chi phí sản xuất, công lao động và chất lượng sản phẩm, đã có 6 máy được tung ra thị trường và hầu hết đều được các cơ sở sản xuất gạch ưa chuộng”. Tiếng lành đồn xa, chiếc máy ép gạch cải tiến thế hệ mới của anh Thắng được tiêu thụ tại thị trường trong nước và nước bạn Campuchia.

HẠNH CHÂU