Củng cố vị thế hồ tiêu Việt Nam

Nguồn tin: VNECONOMY, 24/04/2006
Ngày cập nhật: 25/4/2006

Việt Nam đang được đánh giá là nhà cung ứng hồ tiêu lý tưởng nhất với giá cả và chất lượng hết sức cạnh tranh.

Hồ tiêu Việt Nam có thể vươn lên, đóng vai trò quyết định trong điều tiết thị trường hồ tiêu thế giới, ông Đồ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam (VPA) đã cho biết như vậy.

Từ 2002, Việt Nam đã vươn lên trở thành nước dẫn đầu, và đến nay vẫn chiếm một nửa khối lượng hồ tiêu xuất khẩu trên toàn thế giới. Thế nhưng chúng ta vẫn chưa có được vai trò chi phối ngành hàng trên phạm vi toàn cầu. Phải làm những gì để củng cố vị thế hồ tiêu Việt Nam, thưa ông?

Trở thành thành viên chính thức của Hiệp hội Hồ tiêu quốc tế (IPC) từ 21/3/2005, Việt Nam đã góp tiếng nói chung về chương trình nâng cao chất lượng theo tiêu chuẩn IPC.

Các doanh nghiệp VPA có nhiều cơ hội tiếp cận tìm kiếm đối tác kinh doanh xuất khẩu hồ tiêu nói riêng và hàng hóa nói chung. Vị thế hồ tiêu xuất khẩu của Việt Nam nhờ vậy đã không ngừng được củng cố trên trường quốc tế.

Năm 2003, từ chỗ mới xuất khẩu đến 30 nước, đến nay hồ tiêu Việt Nam đã xuất khẩu đến 72 nước trên toàn thế giới các thị trường chính của Việt Nam là châu Âu chiếm 43,46%, Mỹ 20,1%, thị trường Trung Đông 19,24%. Từ cuối 2005, giá cả biến động lớn và tăng liên tục do giảm lượng hàng dự trữ mà thị trường xuất khẩu lại tăng nhu cầu. Những tháng đầu năm 2006, thị trường giao dịch ngày càng nhộn nhịp.

Việt Nam đang được đánh giá là nhà cung ứng hồ tiêu lý tưởng nhất với giá cả và chất lượng hết sức cạnh tranh. Tỷ trọng hàng xuất khẩu trực tiếp của VPA ngày càng tăng, sự ép giá từ các công ty trung gian đã giảm xuống. Mỹ là một thị trường nhiều tiềm năng nên đợt xúc tiến thương mại sắp tới VPA hy vọng thu được nhiều kết quả khá, góp phần củng cố vị thế hồ tiêu Việt Nam hơn nữa.

Gần đây có nhiều thông tin về dịch bệnh hại tiêu xảy ra trên diện rộng. Cây vông là cây sống chính dùng làm cây choái cho dây tiêu leo ở miền Đông Nam Bộ cũng bị bệnh chết hàng loạt và chúng ta cũng chưa tìm ra cách chữa trị. VPA sẽ làm gì để giữ vững được sự ổn định về nguyên liệu, thưa ông?

Sâu bệnh đang phát triển một cách nhanh chóng tại các vùng trồng tiêu trọng điểm, tổng diện tích bị sâu, bệnh vào khoảng 15%, riêng bệnh virus chiếm khoảng 12%. Bệnh virus phát triển nhanh vào thời gian này là do việc trồng mới một cách ồ ạt vào những năm 2000-2001.

Lúc đó, nông dân liên tục mở rộng diện tích canh tác mà không lực chọn nguồn giống sạch bệnh, không để đất nghỉ và xử lý đất kỹ trước khi trồng mới, tái canh. Sử dụng quá nhiều phân hóa học cũng là một tác nhân đẩy mạnh sự phát triển của sâu bệnh sau 3- 4 năm trồng. Để hạn chế sự thiệt hại và sự phát tán của mầm bệnh, VPA đang phối hợp với các viện, các nhà khoa học hướng dẫn nông dân cách trị bệnh và chăm sóc vườn tiêu theo sinh thái bền vững, từ chọn giống đế làm đất, bón phân, thu hoạch...

Trước đây từ chỗ chỉ chuyên trồng tiêu bằng trụ gỗ chết, ảnh hưởng đến việc phá rừng, chúng ta đã vận động dân chuyển được sang trồng trụ bằng cây choái sống và chứng minh rằng năng suất giữa 2 cách trồng cũng không chênh lệnh nhiều mà lại góp phần bảo vệ môi trường. ở các vùng trồng tiêu bằng trụ sống là cây vông nay xuất hiện loài ong Quandrastichus Erythrinae làm trụ cây chết hàng loạt.

Hiện các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra biện pháp phòng trừ bệnh cho cây vông nhưng thực tế cho thấy có thể dùng nhiều loại cây sống làm nọc thích hợp như cây lồng mức, cây gáo vàng, cây xoan đào, cây huỳnh... VPA mong ngành nông nghiệp sẽ sớm có cách nhân nhanh các loại cây này để vừa làm trụ tiêu, vừa làm hàng rào chắn gió cho vườn tiêu... Chúng tôi tin rằng vấn đề cây bệnh cũng sẽ sớm được giải quyết.

Giá hồ tiêu xuất khẩu của Việt Nam, cả về tiêu đen lẫn tiêu trắng vẫn còn thấp cách biệt với hàng cùng loại các nước. Nhiều nhà nhập khẩu lấy cớ chất lượng chế biến kém để ép giá. VPA sẽ giải quyết vấn đề này ra sao, thưa ông?

Gần đây, theo đánh giá của nhiều chuyên gia và khách hàng, chất lượng hồ tiêu Việt Nam đã cải thiện đáng kể và đa dạng sản phẩm hơn. Tỷ lệ các loại tiêu chất lượng cao, tiêu sạch và tiêu trắng đều tăng hơn so với năm 2003-2004.

Trước đây, tiêu Việt Nam thường thấp hơn các nước xuất khẩu khác từ 150-200 USD/T, nay sự chênh lệch này đã được rút ngắn nhiều. Có thể nói rằng hầu hết các hộ nông dân bắt đầu ý thức cao về tầm quan trọng của vệ sinh an toàn thực phẩm đối với hàng hóa xuất khẩu. Hồ tiêu là mặt hàng tiêu dùng trực tiếp, yêu cầu này càng rất cao. Thiết nghĩ các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu và các nhà cung ứng phải kết hợp với các nhà khoa học và chính quyền tại chỗ trong việc hướng dẫn nông dân thu hái và sơ chế bảo đảm vệ sinh ATTP.

Theo khảo sát mới đây của Viện Khoa học Nông nghiệp miền Nam, có 4 thành phần chính tham gia trong kênh thương mại sản phẩm hồ tiêu gồm thương lái, đại lý thu mua, nhà máy chế biến và doanh nghiệpxuất khẩu.

Lãi ròng một tấn hồ tiêu gần 4 tỷ đồng, trong đó người trồng hồ tiêu hưởng 86,8%, doanh nghiệp chế biến xuất khẩu hưởng 6,6%, hộ thu gom 4,1%, đại lý kinh doanh nông sản là 2,5%. Sự phân bổ này là hợp lý nên các bên đều phải có trách nhiệm. VPA sẽ nỗ lực phối hợp với các đoàn thể, ngành hàng để sản phẩm hồ tiêu Việt Nam luôn bảo đảm chất lượng.

Vấn đề nổi cộm hiện nay là nếu đầu tư chế biến bằng công nghệ hơi nước để tiệt trùng, chất lượng hồ tiêu sẽ tăng cao. Nhưng giá thành một dây chuyền nhập khẩu quá cao, đến 400 ngàn USD. Gần đây nhà máy Sinco mới giới thiệu một dây chuyền chế biến chỉ tốn 100.000 USD.

Các nhà máy chế biến hồ tiêu Việt Nam đa phần thuộc các doanh nghiệp vừa và nhỏ, khả năng tài chính nhiều hạn chế nên VPA kiến nghị Nhà nước có chính sách đầu tư các khu chế biến theo các hình thức phù hợp. Như vậy, ngành hàng này sẽ ngày càng củng cố vị thế. Hồ tiêu Việt Nam có thể vươn lên, đóng vai trò quyết định trong điều tiết thị trường hồ tiêu thế giới.

Hưng Văn thực hiện