Thương hiệu nông sản, thực phẩm ĐBSCL: Công nhận rồi thôi

Nguồn tin: Lao Động, 08/11/2012
Ngày cập nhật: 9/11/2012

Người nông dân sản xuất ra hạt lúa giá vẫn bấp bênh.

Hàng loạt thương hiệu nông sản, thực phẩm tại ĐBSCL đã được công nhận như: Gạo nàng thơm Chợ Đào, quýt hồng Đồng Tháp, gạo một mụi đỏ Hồng Dân, gạo tài nguyên Vĩnh Lợi, tôm khô Rạch Gốc, cá bổi U Minh, mật ong U Minh Hạ, muối Bạc Liêu... Tuy nhiên, người trực tiếp sản xuất ra các loại nông sản này lại không được hưởng lợi từ việc những thương hiệu nói trên được công nhận.

Nghịch hạt gạo

Dù đã được công nhận thương hiệu độc quyền, nhưng gạo Một bụi đỏ Hồng Dân (Bạc Liêu) và gạo Tài nguyên Vĩnh Lợi (Bạc Liêu) vẫn chật vật tìm đầu ra cho sản phẩm. Người nông dân sản xuất ra hai loại lúa này (không sản xuất được gạo) giá vẫn bấp bênh, thậm chí thấp hơn trước khi được công nhận.

Tràn lan Một bụi đỏ, Tài nguyên

Tỉnh Bạc Liêu xây dựng thương hiệu gạo Một bụi đỏ (MBĐ) từ năm 2006, đến năm 2009 chính thức được công nhận trên toàn quốc với thương hiệu mang tên “Gạo một bui đỏ Hồng Dân”. Theo đó, diện tích sản xuất của loại lúa MBĐ tập trung 8.600 ha tại hai huyện Phước Long và Hồng Dân. Đây là loại lúa có khả năng chịu mặn đến 3%, thích hợp cho mô hình lúa – tôm tại tỉnh Bạc Liêu. Chính vì vậy giống lúa MBĐ được nông dân ưa chuộng. Ông Trần Văn Sáu, xã Vĩnh Lộc, huyện Hồng Dân, Bạc Liêu cho biết: “Lúa MBĐ rất thích hợp cho vùng đất lúa – tôm; hạt tròn, lại nặng kí, giá không thua kém với các giống lúa khác nên chúng tôi lựa chọn sản xuất nhiều năm nay. Tuy nhiên, hiện nay người ta làm đều trời hết rồi, đâu có riêng gì ở Hồng Dân này”.

Từ chỗ quy hoạch chỉ trên 8.000 ha, đến nay diện tích sản xuất lúa MBĐ tại tỉnh Bạc Liêu đã lên đến trên 20.000 ha khiến cho người làm nên hạt lúa này lao đao vì giá. Ông Trần Tấn Đạt, Phó Chủ tịch UBND huyện Hồng Dân phân trần: “Khi xây dựng thương hiệu gạo MBĐ chỉ khoanh vùng bao nhiêu diện tích đó là vừa. Nhưng mình đâu thể nào cấm người nông dân sản xuất được”.

Không riêng gì Bạc Liêu, Cà Mau cũng lựa chọn lúa MBĐ là đối tượng chính cho việc sản xuất trên 40.000 ha theo mô hình tôm – lúa của mình. Phó Giám đốc Sở NNPTNT Cà Mau Trần Văn Thức cho biết: Lúa MBĐ được trồng tại Cà Mau hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến thương hiệu hạt gạo MBĐ của Bạc Liêu. Như vậy từ chỗ có 8.600 ha, cho đến nay lúa MBĐ đã có trên 60.000 ha trải khắp hai tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau khiến cho người mua không thể phân biệt đâu là MBĐ có thương hiệu và đâu chưa có thương hiệu. Bởi đơn giản nơi nào cũng là lúa MBĐ như nhau.

Tương tự hạt lúa MBĐ, lúa Tài nguyên Vĩnh Lợi (Bạc Liêu) cũng... liên tục phát triển diện tích sau khi được công nhận thương hiệu. Từ chỗ chưa đến 2.000 ha, đến nay diện tích này đã tăng lên đến trên 4.000 ha, khiến cho người trồng lúa gặp không ít khó khăn.

Khó khăn đầu ra

Ngay sau khi được công nhận thương hiệu lúa Tài nguyên Vĩnh Lợi, UBND huyện Vĩnh Lợi cho thành lập HTX sản xuất lúa Tài nguyên. Tuy nhiên cho đến nay hoạt động của HTX này vẫn chưa phát huy hiệu quả. Ông Trần Hoàng Hiệp, xã Châu Thới, huyện Vĩnh Lợi cho biết: “Tưởng đâu có thương hiệu rồi lúa sẽ có giá, nào dè năm rồi chỉ có 110.000 đồng/giạ, thấp hơn trước đây đến 50.000 đồng/giạ. Nghe nói có thương hiệu tui rất mừng, an tâm sản xuất, nhưng đến khi thu hoạch vẫn không thoát khỏi bàn tay thương lái”.

Điều nghịch lý là việc sản xuất của nông dân là làm ra hạt lúa, trong khi xây dựng thương hiệu là gạo. Trong khi đó, Bạc Liêu chưa đầu tư hệ thống nhà máy chuyển từ hạt lúa sang hạt gạo MBĐ hay Tài nguyên Vĩnh Lợi. Hạt lúa vẫn được đưa vào nhà máy chà thành gạo bán ra thị trường trong điều kiện chưa có mã vạch; thiếu đội ngũ tiếp thị ra thị trường.

Bức xúc trước tình trạng này, ông Võ Văn Út, Bí thư Huyện ủy Hồng Dân (Bạc Liêu) tự tiếp thị hạt gạo MBĐ Hồng Dân tại thị trường TP.Cần Thơ và TPHCM. Chính ông là người đem hạt gạo MBĐ vào các hệ thống siêu thị vùng ĐBSCL. Tuy nhiên từ đầu năm đến nay, bằng cách này ông Út cũng chỉ bán được trên 70 tấn gạo MBĐ Hồng Dân.

Nhật Hồ