Vẫn bế tắc bảo hiểm nông nghiệp

Nguồn tin: Hà Nội Mới, 21/09/2012
Ngày cập nhật: 22/9/2012

Sau hơn một năm triển khai bảo hiểm nông nghiệp (BHNN) theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, nhiều bất cập, không sát với thực tế đã bộc lộ. Mới đây, Ban Chỉ đạo BHNN trung ương ban hành thông tư mới điều chỉnh một số nội dung như: phí bảo hiểm (BH), quy mô được BH... tuy nhiên việc triển khai BHNN vẫn còn những hạn chế, bế tắc.

Bộc lộ nhiều bất cập

Theo Bộ NN&PTNT, đến nay cả nước mới chỉ có trên 98.000 hộ tham gia BHNN, chiếm 3% số hộ thuộc đối tượng BHNN. Với một đất nước có tới 60% dân số sống ở nông thôn và phụ thuộc vào nông nghiệp thì đây là một thực tế đáng buồn. Trong khi đó hàng năm ngành nông nghiệp Việt Nam thiệt hại hàng trăm nghìn tỷ đồng do dịch bệnh, mưa lũ, thiên tai… Do vậy, nếu triển khai hiệu quả, BHNN sẽ là phương thức bảo trợ tốt nhất cho nông dân, thúc đẩy phát triển sản xuất.

Người nông dân vẫn chưa mặn mà với bảo hiểm nông nghiệp vì phí còn quá cao. Ảnh: Thái Hiền

Hạn chế lớn nhất khiến BHNN khó triển khai tại Việt Nam do sản xuất nông nghiệp ở quy mô quá nhỏ, công nghệ sản xuất lạc hậu, chăn nuôi truyền thống, tâm lý sợ rủi ro. Ngoài ra, tính minh bạch khi xác định thiệt hại cũng khiến nông dân lo ngại. Bà Nguyễn Thị Lan, hộ nuôi bò sữa tại xã Yên Bài (Ba Vì, Hà Nội) chia sẻ: "Nếu bò chết hay bị bệnh dịch, nông dân được hỗ trợ thì rất mừng, song bò mắc bệnh có được hỗ trợ ngay hay phải đợi bao nhiêu thủ tục? Hơn nữa việc xác định bệnh dịch liệu có đúng?...”. Đó cũng là tâm lý lo lắng chung của hầu hết các hộ sản xuất nông nghiệp tại các địa phương.

Bên cạnh đó, phí BH cũng đang là cản trở không nhỏ. Khảo sát mới đây của Hội Nông dân Việt Nam cho thấy, hầu hết nông dân tại 20 tỉnh, thành triển khai BHNN đều cho rằng phí BHNN còn cao, dù đã được điều chỉnh thấp xuống so với mức phí ban đầu. Ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch UBND xã Đại Yên, huyện Chương Mỹ (Hà Nội) cho rằng, theo quy định, mức phí BH trâu, bò là 600.000 đồng/con/năm. Nếu gia đình có từ 2 con trâu, bò trở lên mức phí sẽ là hơn 1 triệu đồng. Đối với lợn, mức phí là 300.000 đồng/con/năm. Gia đình nào có 3, 4 con trở lên thì số tiền bỏ ra để mua BH không phải là nhỏ so với thu nhập của nông dân. Đặc biệt, tình hình dịch bệnh, việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi cộng với giá thức ăn chăn nuôi ngày càng tăng trong khi giá thịt giảm mạnh, người chăn nuôi không lãi khiến họ càng ngại tham gia BH. Ngoài ra, việc hỗ trợ chi trả BH cũng chưa công bằng. Theo quy định, diện tích lúa được BH phải ít nhất là 5 ha, mức chi trả khi bị thiệt hại hơn 20% tính trên năng suất bình quân của địa phương. Với cách tính này thì hộ thiệt hại 1/3, 1/2 hay mất trắng đều được hỗ trợ như nhau là không công bằng, khó thuyết phục.

Bảo hiểm nông nghiệp chưa phủ rộng

Theo ông Tăng Minh Lộc, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), hiện BHNN mới chỉ đến được với người nghèo chứ chưa phủ rộng. Trong số 98.000 hộ dân tham gia BHNN, có tới 90% thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, là đối tượng được hỗ trợ 80 - 100% phí BH. Theo Ban Chỉ đạo BHNN tỉnh Vĩnh Phúc, đến nay cả tỉnh mới có 5 hộ tham gia, còn lại hầu hết là hộ nghèo và cận nghèo. Còn tại Đồng Nai, trong số 256 hộ ký hợp đồng BHNN thì phần lớn là diện nghèo.

Theo Ban Chỉ đạo BHNN TP Hà Nội, tính đến nay TP có 106 hộ nuôi lợn được cấp giấy BH, trong đó có 21 hộ nghèo, 8 hộ cận nghèo. Tổng số lợn được BH là 822 con với phí BH khoảng 110 triệu đồng. Do nhiều vướng mắc nên đến tháng 6-2012 Hà Nội mới triển khai BHNN tại 2 huyện Ba Vì (với bò sữa) và Chương Mỹ với BH trên đàn lợn. Ông Phạm Ngọc Liệu, Chủ tịch UBND xã Trung Hòa (huyện Chương Mỹ) cho biết, từ tháng 4 đến tháng 6-2012, dịch bệnh xảy ra khiến tổng đàn lợn của xã giảm khoảng 1.000 con. Nếu BHNN triển khai sớm bà con sẽ đỡ thiệt hại hơn.

Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, Phó trưởng ban Chỉ đạo BHNN Hà Nội Nguyễn Huy Đăng cho rằng, do một số quy tắc, điều kiện BH chưa phù hợp với thực tế nên việc triển khai tại Hà Nội còn chậm. Những khó khăn của Hà Nội cũng chính là rào cản đang làm chậm tiến trình triển khai BHNN tại 20 tỉnh, thành làm thí điểm.

Đào Huyền