Để bảo hiểm nông nghiệp đồng hành cùng nông dân

Nguồn tin: Báo Cà Mau, 06/07/2012
Ngày cập nhật: 7/7/2012

Thực hiện Quyết định 315/QĐ-TTg ngày 1/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ về thí điểm bảo hiểm nông nghiệp (BHNN), sau hơn 1 năm triển khai trên địa bàn 9 xã thuộc các huyện: Cái Nước, Đầm Dơi và TP Cà Mau, ngành bảo hiểm chỉ mới ký được 4 hợp đồng bảo hiểm.

Ban chỉ đạo đề án xác định sẽ tập trung mọi nguồn lực để triển khai và thực hiện thắng lợi tinh thần của quyết định này. Khi BHNN được triển khai đại trà sẽ góp phần giúp người chăn nuôi có điều kiện tái sản xuất khi dịch bệnh xảy ra.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Dũng nhấn mạnh, thực hiện BHNN nhằm hỗ trợ cho người sản xuất nông nghiệp chủ động khắc phục và bù đắp thiệt hại tài chính do hậu quả của thiên tai, dịch bệnh gây ra, góp phần bảo đảm ổn định an sinh xã hội nông thôn, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp.

Thủ tục rườm rà

Thông tư 47 của Bộ NN&PTNT hướng dẫn thực hiện Quyết định 315/QĐ-TTg giao cho 4 tỉnh ven biển gồm: Bến Tre, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng triển khai thí điểm chính sách mua, bán bảo hiểm trên đối tượng tôm nuôi.

Theo đó, Cà Mau triển khai thí điểm trên 2 loại hình nuôi là tôm thẻ chân trắng và tôm sú với 3 hình thức nuôi thâm canh, bán thâm canh và quảng canh cải tiến. Quyết định nêu rõ, hộ nghèo được hỗ trợ 100% phí bảo hiểm, hộ cận nghèo được hỗ trợ 80%, hộ không thuộc diện nghèo, cận nghèo hỗ trợ 60%, tổ liên kết sản xuất được hỗ trợ 20% phí bảo hiểm.

BHNN được triển khai kịp thời sẽ giúp nông dân tái sản xuất khi dịch bệnh xảy ra. (Thu hoạch tôm càng xanh dưới chân ruộng lúa ở xã Tân Bằng, huyện Thới Bình).

Theo quy định, để được hưởng bảo hiểm khi gặp rủi ro, nông dân phải tuân thủ tuyệt đối các điều kiện khắt khe do ngành nông nghiệp và công ty bảo hiểm đưa ra. Cụ thể như: nông dân mua tôm giống, thức ăn hay hóa chất phải có giấy chứng nhận của các cơ sở sản xuất có uy tín đã được Nhà nước công nhận. Khi nuôi gặp rủi ro và tôm nuôi chết phải có ít nhất 3 ao liền kề cùng chết và được UBND tỉnh công bố dịch toàn xã thì nông dân mới được hưởng bảo hiểm.

Ông Lê Minh Chánh, Chủ tịch UBND xã Lương Thế Trân, huyện Cái Nước, cho rằng, theo quy định, khi người dân thả giống phải có cán bộ kiểm tra. Nếu xảy ra dịch bệnh, họ phải thêm một lần đợi cán bộ từ tỉnh, huyện xuống kiểm tra để công bố dịch. Trong quá trình xảy ra dịch bệnh trên tôm, không xử lý kịp thời sẽ bị thiệt hại rất lớn. Những thủ tục “tầng nấc” này khiến không ít người dân có tâm lý e ngại với BHNN.

Bên cạnh đó, phần lớn các hộ nông dân hiện nay mua tôm giống từ các thương lái. Khi thương lái bán lại, nông dân không có giấy chứng nhận hay hóa đơn. Do đó, khi gặp rủi ro, nông dân không thể chứng minh được nguồn gốc tôm giống. Đây lại là điều kiện đủ để bảo hiểm từ chối chi trả khi gặp rủi ro.

Còn ông Hứa Trung Trực, Chủ tịch UBND xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, băn khoăn về mức thiệt hại để công bố dịch, vì nếu mức độ thiệt hại không nhiều mà Chủ tịch UBND tỉnh công bố trên địa bàn toàn xã thì những hộ không bị dịch bệnh tôm của họ sẽ bị “chê”.

Ông Châu Công Bằng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho hay, theo Quyết định 315 thì Cà Mau được thí điểm BHNN với kinh phí trên 132 tỷ đồng. Trong đó, nuôi thâm canh trên 22 tỷ đồng với diện tích 1.174,91 ha; nuôi bán thâm canh trên 37 tỷ đồng với 5 ha và nuôi quảng canh cải tiến trên 109 tỷ đồng với trên 22.950 ha. Nhưng thực tế, tại Cà Mau có trên 70% người dân nuôi tôm theo hình thức quảng canh truyền thống, đặc biệt, đa số hộ nghèo nuôi theo hình thức này. Đó là lý do vì sao hộ nghèo không có cơ hội tham gia loại hình bảo hiểm này.

Bất cập trong mức bồi thường

Một trở ngại trong triển khai BHNN ở Cà Mau là việc bố trí thời gian chưa hợp lý. Quyết định 315 quy định thời gian nuôi tôm sú 120 ngày tuổi (kể từ khi thả giống đến khi thu hoạch). Trong khi đó, tại Cà Mau, nông dân thường nuôi trong khoảng thời gian từ 150 - 180 ngày mới thu hoạch. Vì vậy, Ban chỉ đạo cũng đã đề xuất Bộ Tài chính nên kéo dài thời gian thực hiện bảo hiểm đối với đặc thù vùng nuôi tại Cà Mau.

Giám đốc Công ty Bảo Minh Cà Mau Trịnh Hoàng Khanh cho biết, Bảo Minh được chọn triển khai đề án thí điểm BHNN. Bảo hiểm nuôi trồng thủy sản là lĩnh vực bảo hiểm tiềm ẩn nhiều rủi ro và đặc thù của nền sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún nên cũng khó xác định được mức thiệt hại khi có thiên tai, dịch bệnh.

Trong quá trình triển khai, nhiều nông dân thắc mắc tỷ lệ bồi thường dịch bệnh đối với tôm thẻ chân trắng từ 11 - 44 ngày tuổi là thấp, số tiền bồi thường không đủ bù đắp tiền con giống và thức ăn. Trong khi đó, từ 45 - 80 ngày tuổi thì tỷ lệ bồi thường lại cao. Nếu giai đoạn này có xảy ra dịch bệnh, người dân vẫn bán được tôm và có lãi.

Vì thế, để gỡ khó khăn cho cả doanh nghiệp và nông dân, Nhà nước cần có một bộ tiêu chí đánh giá rõ ràng, cụ thể hơn nữa mới thực hiện được BHNN.

Đây là một trong những khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai chính sách bảo hiểm trên tôm nuôi đối với các tỉnh ven biển trong khu vực ĐBSCL nói chung và Cà Mau nói riêng.

Nếu các bộ, ngành chức năng Trung ương và các địa phương không quyết liệt chung tay tìm phương án phù hợp thì chủ trương đúng đắn, được nhiều người dân ủng hộ này sẽ khó có thể đi vào cuộc sống. Trong khi đó, thời gian thực hiện thí điểm bảo hiểm với các hộ nuôi tôm không còn nhiều nữa.

Phương Lài