An Giang: Làng nghề lưỡi câu và những thách thức

Nguồn tin: Báo An Giang, 28/05/2012
Ngày cập nhật: 29/5/2012

Làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa (TP. Long Xuyên, tỉnh An Giang) đã tồn tại hơn 50 năm đem lại một công việc bán thời vụ khá ổn định cho người dân nơi đây. Hàng năm, trước khi mùa nước nổi bắt đầu, trên 150 hộ ở xóm làng nghề thuộc khóm Tây Khánh 2 và Tây Khánh 8, phường Mỹ Hòa lại rộn ràng vào mùa làm lưỡi câu. Từ ông già, bà cả đến đám trẻ con đều có phần việc trong dây chuyền sản xuất lưỡi câu để chuẩn bị hàng đem bán khắp nơi trong và ngoài nước…

Đến làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa, chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh, không khí làm việc của người dân nơi đây với tiếng ro ro của máy chạy, tiếng búa gõ nện đều đặn… Theo Phó Chủ tịch UBND phường Mỹ Hòa Lê Việt Tiến, tuy không còn phát triển như lúc trước nhưng hiện còn trên 5 cơ sở lớn thu hút trên 600 lao động ở địa phương có việc làm, với mức thu nhập khá ổn định. Nhìn chung, mọi lứa tuổi đều có thể tham gia các công đoạn làm thủ công cho chủ các cơ sở để có thu nhập trong thời gian nhàn rỗi. Mọi dụng cụ, máy móc đều do chủ cơ sở lo, người thợ chỉ việc lấy sức lao động và kỹ năng để hoàn thành phần việc của mình. Bên cạnh đó, nhờ UBND tỉnh đã công nhận làng nghề tiểu thủ công nghiệp truyền thống lưỡi câu Mỹ Hòa vào năm 2007 và Phòng Kinh tế TP. Long Xuyên cũng thường xuyên quan tâm tạo điều kiện để bà con vay vốn, mở rộng quy mô sản xuất, quảng bá hình ảnh, thương hiệu của làng nghề.

Công đoạn làm lưỡi câu

Tổ trưởng làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa Trần Thiện Tâm cho biết, làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa sản xuất lưỡi câu biển và lưỡi câu nước ngọt, với nhiều chủng loại như: Lưỡi câu đúc, câu phược, câu kiều, câu phi… để câu tôm, rắn, ếch, cá ngừ bò, cá ngát, cá đuối… đáp ứng nhu cầu của bạn hàng và người đi câu. Hiện các công đoạn đều làm bằng máy móc nhưng để hình thành một chiếc lưỡi câu, quy trình sản xuất phải qua khá nhiều công đoạn, gồm: Cán thẳng dây inox, chặt khúc, giập ngạnh, mài lưỡi, sửa mũi, vô khuôn, uốn lưỡi, cắt 2 ngạnh, xóc bóng, tóm câu, đóng gói... đặc biệt, có một công đoạn không thể làm bằng máy, đó là mài giũa và chỉnh lưỡi câu trên chiếc đe gỗ. Việc làm lưỡi câu tuy không khó nhưng đòi hỏi tỉ mẩn, sự kiên nhẫn của người thợ và mỗi người chỉ tham gia một công đoạn sản xuất. Tùy theo công đoạn mà thu nhập của người thợ từ 50.000 đến 100.000 đồng/ngày. So với mức sống hiện nay thì chưa thể gọi là cao nhưng tương đối ổn định nên thu hút nhiều lao động tham gia.

Từ chỗ giúp cho nhiều gia đình có cuộc sống ổn định, gầy dựng cơ nghiệp từ hai bàn tay trắng, giờ đây làng nghề lại đang có dấu hiệu chững lại và phải đối mặt với nhiều thách thức mới. Bởi theo thợ thủ công Nguyễn Thanh Hồng thì bây giờ tôm, cá không nhiều như những năm trước, phương thức móc câu bắt cá ngày càng khó tìm được đất sống. Sản phẩm ế ẩm, các cơ sở hoạt động cầm chừng, khiến nhiều tay thợ không có việc làm, cuộc sống khó khăn... Vì vậy, phần lớn thợ lưỡi câu chuyển qua làm những việc khác như: Làm lúa 3 vụ/năm, thanh niên thì đi làm công nhân thủy sản, thợ hồ, phụ nữ thì đi may công nghiệp… để tìm thu nhập cao hơn. Làng nghề làm lưỡi câu đang đứng trước nguy cơ khó tìm lại thời hoàng kim.

Tuy nhiên, do chất lượng tốt với độ sắc bén, bền, lại có giá thành hợp lý nên trong năm qua đã có vài tín hiệu cho phép làng nghề hy vọng. Bởi không chỉ có mặt ở vùng ĐBSCL hay miền Trung, lưỡi câu Mỹ Hòa còn được bán cả ở Campuchia, Lào thông qua các kỳ hội chợ, triển lãm trong nước và khu vực. Từ đó, có nhiều người từ Campuchia tìm đến tận làng nghề để lấy hàng. Mặt khác, để làm ra những loại lưỡi câu mới, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài nước sẽ là một thử thách lớn đối với những người thợ trong nghề. Vì nó đòi hỏi kỹ thuật rất cao, tay nghề phải khéo và công phu… Nhưng đây cũng chính là cơ hội để làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa vươn lên, thoát khỏi tình cảnh trầm lắng như thời gian gần đây.

THU THẢO