Cơ giới hóa trong nông nghiệp: Có máy nhưng không dễ áp dụng

Nguồn tin: Báo Đất Việt, 13/10/2011
Ngày cập nhật: 18/10/2011

Viện Cơ điện nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch (Bộ NN-PTNT) đã cho ra đời thiết bị thu gom, bảo quản và chế biến rơm rạ. Tuy nhiên, để cạnh tranh với các thiết bị máy móc nhập khẩu, là cả một chặng đường dài đầy gian nan....

Tụt hậu

Nhu cầu sử dụng rơm rạ là có thật nhưng làm sao để có thể thu gom hiệu quả rơm rạ là điều không dễ dàng. Phần lớn rơm rạ bị bỏ đi sau khi thu hoạch trong khi các nhà khoa học đều khẳng định rơm rạ có thể tận dụng để tái chế làm phân hữu cơ vi sinh, trồng nấm, làm thức ăn chăn nuôi, nguyên liệu sản xuất giấy…

Sản phẩm đã ra

“Nếu sử dụng phương pháp thủ công để thu gom rơm rạ thì năng suất không cao, tốn nhiều thời gian, công sức và hiệu quả cũng không đạt như mong muốn. Từ đó, gây nên hiện tượng chất đống rơm rạ rồi đốt ngay tại ruộng là rất phổ biến, gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường” - TS Đậu Thế Nhu, phòng Nghiên cứu cơ giới hoá chăn nuôi thuộc Viện cơ điện nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch (CĐNN - CNSTH), chủ nhiệm đề tài nói.

Nếu không có thiết bị thu gom, đốt rơm vẫn sẽ là hiện tượng phổ biến sau mỗi vụ gặt (ảnh rơm sau vụ gặt tại xã Thanh Lâm - Mê Linh - Hà Nội)

Trước tình hình trên, các nhà khoa học Viện CĐNN - CNSTH đã chế tạo thành công một hệ thống máy thu gom, đóng kiện, bảo quản và chế biến rơm như máy thu gom, đóng kiện tròn rơm rạ trên đồng liên hợp với máy kéo; máy thu gom, đóng kiện vuông rơm rạ trên đồng liên hợp với máy kéo; máy đóng kiện rơm tròn tự hành; máy băm rơm và gốc rạ trên đồng làm phân xanh; máy băm rơm làm thức ăn gia súc…

Thử nghiệm tại một số cánh đồng ở Hải Dương và ĐBSCL cho kết quả tương đương với một số loại máy thu gom cùng loại nhập ngoại.

Đồng thời, còn có nhiều ưu điểm: thu gom cả rơm, rạ, cỏ tươi và khô trên cánh đồng hay trên đường; có thể đóng kiện tròn hay kiện vuông tuỳ thích với độ chặt mong muốn và có thể vận chuyển đi xa; đạt 40 - 50 kg/kiện đối với rơm rạ tươi và 18 - 20 kg/kiện đối với rơm rạ khô; rơm rạ bảo quản sau 4 tháng ít nhiễm nấm mốc, nâng cao giá trị dinh dưỡng của rơm tươi với hàm lượng protein thô cao, đạt tiêu chuẩn chất lượng tốt để sử dụng làm cho thức ăn gia súc.

TS Đậu Thế Nhu cho biết, so với các thiết bị hiện có trên thị trường, hệ thống máy thu gom, đóng kiện, bảo quản rơm rạ do nhóm chế tạo dễ vận hành, chi phí thu gom, đóng kiện rẻ hơn so thiết bị ngoại nhập và đặc biệt phù hợp hơn với điều kiện địa hình đồng ruộng Việt Nam.

... Nhưng khó triển khai

Theo nhóm nghiên cứu, dù chất lượng sản phẩm khoa học công nghệ đã được chứng minh nhưng để phát huy một cách hiệu quả vào thực tế thì không chỉ phụ thuộc vào vào thiết bị, công nghệ, kỹ thuật mà còn phụ thuộc rất lớn vào việc tổ chức sản xuất, kinh doanh; nhưng hiện tại thì việc triển khai này còn gặp nhiều khó khăn

Máy liên hợp thu gom và đóng kiện tròn liên hợp với máy kéo

TS Nhu cho rằng, nguyên nhân chính là kinh phí để sản xuất các loại máy nông nghiệp tương đối lớn nên nhiều doanh nghiệp trong nước còn e dè trong việc bỏ tiền đầu tư. Thêm vào đó, vì mới sản xuất thử nghiệm, chưa sản xuất được đại trà nên theo tính toán giá thành thiết bị vẫn còn cao, thậm chí cao hơn một số máy nhập khẩu hiện có.

Ngoài ra, theo TS Lê Văn Bảnh, Viện trưởng Viện lúa ĐBSCL cho biết, hệ thống máy thu gom đóng kiện, bảo quản rơm rạ của nhóm nghiên cứu Viện CĐNN - CNSTH hiện kích thước còn khá lớn nên chỉ có thể phù hợp với các vùng có lô thửa ruộng rộng, nhất là máy đóng kiện vuông. Hơn nữa, vào vụ đông xuân, thời tiết mưa nhiều, bùn lầy nên việc thu gom là chưa thực sự hiệu quả. Nhóm nghiên cứu cần phải cải tiến thêm để hoàn thiện trước khi muốn đưa sản phẩm ra thị trường.

TS Đậu Thế Nhu cho biết, trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục hoàn thiện công nghệ, tăng cường liên kết với các doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư để đưa sản phẩm ra thị trường nhằm giảm giá thành. “Bằng việc chế tạo thành công các thiết bị này, chúng tôi mong muốn sẽ góp phần giúp bà con nông dân thay thế hoàn toàn việc xử lý các phế phụ phẩm nông nghiệp bằng phương pháp thủ công như đang làm phổ biến hiện nay” - TS Nhu nhận định.

Minh Cường