Khánh Hoà: Chàng trai xứ Quảng mê làm trang trại

Nguồn tin: Báo Khánh Hoà, 26/06/2011
Ngày cập nhật: 27/6/2011

Lên Khánh Sơn (Khánh Hoà), tôi nghe các anh trong Hội Nông dân (HND) bảo: Khánh Sơn có hai ông chủ trẻ làm trang trại, một “ông” “húc” ra tiền, còn “ông” kia thì “chơi” ra tiền. “Ông” “húc” ra tiền thì tôi đã biết, đó là anh Đậu Dương Trần Nguyễn, còn “ông” “chơi” ra tiền thì quả là ấn tượng. Và cái ấn tượng đó cứ mãi thôi thúc tôi mong được gặp “ông”…

Đi tìm miền đất mới

Trồng sầu riêng hứa hẹn đem lại nhiều lợi nhuận cho trang trại

Với giọng nói còn nặng thổ ngữ xứ Quảng, anh Cao Văn Sang (Sơn Bình, Khánh Sơn) - “ông” chơi ra tiền - làm tôi đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Anh Sang kể: “Tạm biệt quê hương Nghĩa Hành (Quảng Ngãi), tôi lên Tây Nguyên để tìm cách làm giàu. Quê hương tôi, vùng đất thuần nông chân chất với cây lúa, củ khoai, khó để tìm được cơ hội làm giàu. Thế rồi tôi đến Di Linh (Lâm Đồng) và bắt đầu khởi nghiệp bằng cây cà phê…”.

Những cây trồng ngắn ngày như quýt, cam, chuối đảm bảo cho anh Sang có điều kiện “lấy ngắn nuôi dài”.

Sau những năm làm cà phê, anh Sang nhận thấy dù đầu tư nhiều, năng suất tăng lên đáng kể, cà phê có lúc được giá, người trồng cà phê có thu nhập cao, nhưng dường như vẫn không thể đạt đến tột đỉnh thu nhập. Cà phê vẫn có giới hạn của nó. Rồi một dịp may bất ngờ đến với anh. Một hôm, trong một bản tin nông nghiệp của Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Dương, anh nghe nói về hiệu quả của việc trồng sầu riêng. Cùng một diện tích, cà phê có thể thu 1 tỷ đồng nhưng sầu riêng thu gấp 10 lần như vậy. Và thế là một ý nghĩ chợt lóe lên trong đầu anh: “Mình phải tìm vùng đất mới thích hợp với việc trồng cây sầu riêng”. Và chỉ có sầu riêng mới là mục tiêu anh hướng tới. Anh hình dung, vùng đất đó phải một bên là núi cao, một bên là biển để vừa làm có tiền, vừa có thể thư giãn. Suy nghĩ tưởng chừng đơn giản nhưng quả thật khó có một nơi như vậy. Nhưng rồi anh đã tìm được. Đó là Khánh Sơn, một huyện miền núi của Khánh Hòa, nơi vừa có thể trồng được sầu riêng lại vừa có thể tạo điều kiện cho anh đi thăm thú, vui chơi tại thành phố biển du lịch Nha Trang.

Nghĩ và quyết tâm làm, anh lên Khánh Sơn. Năm 2005, số trang trại ở Khánh Sơn vẫn chưa nhiều, chỉ đếm trên đầu ngón tay. Một số người miền xuôi lên đây đầu tư nhưng chưa có nhiều trang trại bài bản, đúng nghĩa. Anh Sang mày mò tìm hiểu và quyết định mua rẫy của người dân trong khu vực khi mà phía ngoài còn toàn rừng le và cây bụi. Anh mua lại rẫy của những người làm cà phê bị thua lỗ, bỏ rẫy thành rừng nên giá khá rẻ, 10 ha chỉ mất 200 triệu đồng. Và anh bước vào thời kỳ mới, chinh phục cây sầu riêng…

Cách Làm Độc đáo

Điều ấn tượng nhất khi những ai lần đầu đến thăm trang trại của anh Sang là hai hàng cau thẳng tắp trồng ven đường. Thấp thoáng sau khu vườn um tùm là nếp nhà gỗ nho nhỏ của chủ nhân.

“Trạm điện” mini và hệ thống phun thuốc bảo vệ thực vật đem lại nhiều lợi ích cho trang trại.

Để có kế sách lâu dài, anh Sang quy hoạch khu rẫy thành khu trang trại bề thế. Sầu riêng là cây trồng lâu năm, không cho thu nhập liền nên anh phát triển thêm các loại cây ngắn ngày để “lấy ngắn nuôi dài” như chuối, quýt, cam, chanh… Là người từng làm trang trại ở Lâm Đồng, quan hệ với nhiều nơi sản xuất cây, con giống, anh quyết định lấy giống chuối cấy mô ở Đà Lạt để phát triển vườn chuối. Anh nhanh chóng đưa về vườn ươm hàng ngàn cây chuối cấy mô bé tí. Anh khoe: “Đây là loại chuối già hương sản xuất bằng phương pháp cấy mô. Thời gian từ khi ươm đến khi thu hoạch là 13 tháng (ươm 2 tháng, trồng 11 tháng ra hoa). Đặc điểm của loại chuối này là sau khi cho thu hoạch lứa đầu, lứa thứ hai chỉ cách đó vài ba tháng, điều này cho phép sản xuất tập trung, đồng đều, đồng loạt, chủ động cung cấp cho thị trường với sản lượng lớn. Chuối bán tính bằng ký, hiện có giá 2.500 - 3.500 đồng/kg…”. Vườn của anh hiện có gần 5.000 bụi chuối cấy mô phát triển tốt, mỗi gốc bình quân cho thu hoạch 50.000 đồng. Ngoài cây chuối, cây quýt cũng được anh xác định là cây đem lại hiệu quả kinh tế cao. Anh cho biết, cây quýt đường giống Bến Tre (nay đã có điểm bán giống ở Cam Ranh), một cây bình quân cho 50 - 70 kg quả, theo thời giá hiện nay (10 - 11 ngàn đồng/kg), mỗi cây quýt có thể đem lại lợi nhuận 1 triệu đồng/cây/năm. Bên cạnh chuối, quýt, anh Sang trồng hơn 1.000 cây măng cụt. Măng cụt phát triển rất tốt, phù hợp với đất đai, khí hậu nơi đây. Có nơi đã cho quả bói.

Hệ thống tưới phun giúp tiết kiệm nước.

Dẫn chúng tôi ra thăm trang trại, anh Sang giới thiệu đặc tính của nhiều loại cây trồng mới. Những hàng sầu riêng thẳng tắp, xanh ngút ngàn, đang ra quả bói xen lẫn măng cụt, cam, chanh, chuối cũng trĩu quả trên cành. Bên gốc một cây sầu riêng đầy quả, anh nói như một lão nông tri điền: “Sầu riêng khi ra trái phải cắt tỉa bớt để cây đủ sức nuôi dưỡng trái đạt độ đồng đều. Nếu để nhiều trái như nhiều người đã làm lâu nay, chắc chắn trái sẽ không lớn, èo uột, ảnh hưởng đến tuổi thọ của cây…”. Tôi thấy trong khu vườn có xẻ những đường rãnh nằm ngang. Anh bảo đó là các đường mương dẫn nước, bảo vệ cho đất không bị xói mòn, rửa trôi khi mưa lớn.

Để có thể tưới cho khu trang trại rộng lớn, anh Sang nghĩ đến việc kéo nước về từ thượng nguồn. Năm 2009, một đường ống bằng polymer được đầu tư bài bản ra đời, dài 3 km, thu hút sự chung tay của 14 hộ trong vùng, với tổng kinh phí hơn 200 triệu đồng. Hệ thống gồm các ống lớn (đường kính 90 mm), ống nhỏ (60 mm) phủ khắp khu vực đồi núi của 14 hộ trong vùng. Anh Sang phấn khởi: “Công trình này đã góp phần vào việc cung cấp hệ thống nước sinh hoạt cho xã, người dân đỡ vất vả phải đi lấy nước. Hệ thống nước tự chảy cho phép tưới cây trồng, không tốn kém nhiên liệu bơm tưới, tiết kiệm rất nhiều tiền của. Đồng thời, cách làm này đã huy động sức mạnh nội lực, sự chung tay của cộng đồng trong việc hợp tác sử dụng, quản lý, bảo vệ nguồn nước và công trình…”. Ngoài hệ thống nước tự chảy, gần đây anh Sang còn đầu tư công nghệ tưới tiết kiệm nước do Ixrael sản xuất, tưới nhỏ giọt tới từng gốc cây. Theo anh, hệ thống tưới tiết kiệm nước có nhiều ưu điểm nhưng áp dụng cho Việt Nam, xứ nhiệt đới cần phải cải tiến thêm cho phù hợp.

Điều ngạc nhiên là, trang trại của anh cũng có một nhà máy điện mini như một vài nơi khác. Dẫn tôi đến “trạm phát điện”, anh chỉ cho tôi cách để sử dụng, chỉ cần gạt cần gạt là tua bin quay tít, một dynamo công suất 1,5 kW sẵn sàng phát điện thắp sáng và sử dụng một số thiết bị điện trong nhà. “Trạm điện” cũng là nơi khởi động thiết bị phun xịt thuốc sâu, thuốc bảo vệ thực vật. Sau vài động tác đấu nối, mở van, tại các gốc cây, tán lá trong khu vườn, đường ống dẫn với béc phun, anh Sang đã làm được việc mà một người phải đi phun mất hàng chục công lao động mới xuể. Thật là “nhất cử lưỡng tiện”.

Tuy quản lý một cơ ngơi không nhỏ, hàng ngày với bộn bề công việc nhưng tôi thấy anh Sang vẫn giữ phong thái làm việc nhẹ nhàng, không chút vội vàng,. Dáng anh như một “ông chủ” lớn với quần jeans áo phông, trẻ trung, tháo vát, phong độ. Anh ít nói nhưng hay cười với nụ cười đôn hậu, dễ gần, toát lên cái vẻ của một người làm việc chỉ bằng “cái đầu”.

Làm một phép tính đơn giản, riêng cây sầu riêng trong vụ bói năm nay, thấp nhất sản lượng cũng đạt 24 tấn, nếu giá chỉ 18 ngàn đồng/kg cũng đã mang lại cho anh doanh thu hơn 400 triệu đồng. Các sản phẩm khác như cam, chuối cho mức thu nhập trong năm là 600 triệu đồng. Những năm kế tiếp, thu nhập sẽ tăng lên khi hàng loạt cây trồng bước vào thời “hoàng kim”, măng cụt, cam, chanh, chuối và đặc biệt sầu riêng đi vào thời kỳ thu hoạch ổn định, chắc chắn tổng thu nhập không dưới 1 tỷ.

Khi tôi hỏi anh ước mơ về tương lai, anh chỉ cười và nói trước hết tập trung cho sự nghiệp. Anh cũng mong muốn Nhà nước có hướng hỗ trợ, giúp đỡ kinh tế trang trại, tháo gỡ khó khăn về vốn, đồng thời được tham quan làm kinh tế trang trại ở các nước trong khu vực, đặc biệt là mô hình trồng sầu riêng của Thái Lan.

QUANG VIÊN